تبیان، دستیار زندگی
«رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود كه: دوست‏ترین اعمال در نزد خدا، سرورى است كه آن را بر مۆمنى داخل كنى؛ مانند آنكه گرسنگى او را از او برانى و به سیرى مبدّل گردانى، و اندوهى كه دارد از او زائل كنى»
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهشت در مقابل دانه‌ای خرما!

بخشش


به خدا نزدیک شدن سخت نیست، کار خوب کردن نیز چندان دشوار نیست. راه های فراوان  و در عین حال آسانی برای رسیدن به خدا وجود دارد، درست است که بهشت را به بها می دهند نه بهانه، بله بهشت را به بها می دهند و آن انجام اعمال صالح است، با این وجود بهانه نیز فراوان است و انجام آن آسان، یکی از این بهانه ها شاد کردن دل مومن است.

بهشت در مقابل دانه‌ای خرما

آنچه در روایات مورد تأکید قرار گرفته، شاد کردن دل مۆمن است و این شادی می تواند از طریق بخشیدن یک عدد خرما و یا برآوردن حاجت و نیاز او محقق گردد.

على بن ابراهیم، از پدرش، از ابن‏محبوب، از عبداللَّه بن سنان، از امام جعفر صادق علیه السلام روایت كرده است كه فرمود: «خداى عز و جل به سوى داود علیه السلام وحى فرمود كه: بنده‏اى از بندگان من با ثوابى به نزد من مى‏آید و به سبب آن بهشت خویش را از برایش مباح مى‏گردانم. داود علیه السلام عرض كرد كه: اى پروردگار من! آن ثواب چیست؟ فرمود كه: شادى را بر بنده مۆمن من داخل مى‏كند، اگر چه به یک دانه خرما باشد. داود عرض كرد كه: اى پروردگار من! سزاوار است از براى كسى كه تو را شناسد، كه امید خویش را از تو نبرد و به تو امیدوار باشد».

محمد بن یحیى، از احمد بن محمد، از على بن حكم، از مالک بن عطیّه، از امام جعفر صادق علیه السلام روایت كرده است كه فرمود: «رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود كه: دوست‏ترین اعمال در نزد خدا، سرورى است كه آن را بر مۆمنى داخل كنى؛ مانند آنكه گرسنگى او را از او برانى و به سیرى مبدّل گردانى، و اندوهى كه دارد از او زائل كنى». (تحفة الأولیاء (ترجمه أصول كافى) / ج‏3)

از علامات هر كدام از مۆمنین این است كه در آنان مى‏بینى: قوّت در دین، عاقلانه فكر كردن هنگام نرمى، ایمان به همراه یقین، حرص بر علم، فهم همراه فقه، علم همراه حلم، دلسوزى در خرج كردن، زیركى همراه با مدارا، میانه روى در حالت استغناء، خشوع در عبادت، تحمّل در فقر، صبر در زمان شدّت، و رحم در آنچه برایش سختى‏

تجسم شادی در آخرت

امام صادق علیه السّلام فرمود: چون خداوند مۆمن را از گورش در آورد پیكرى با او خارج شود كه در پیش رویش گام بردارد و هر گاه كه آن مۆمن هراسى از هراس‏هاى روز رستاخیز را بیند آن پیكر او را گوید: اندوهگین مباش و مترس و تو را به شادى و بزرگداشت از سوى خداوند بشارت باد، پس پیوسته او را به شادى و بزرگداشت از سوى خداوند مژده دهد تا در پیشگاه خداى شكوهمند باز ایستد و خداوند حسابرسى او را آسان گیرد و دستور دهد كه به بهشت در آید و آن پیكر در پیش روى او گام بردارد و مۆمن به او گوید: خدا تو را رحمت كند! چه نیكو همراهى بودى كه همراه من از گور در آمدى و پیوسته مرا به شادى و بزرگداشت از سوى خدا مژده دادى تا آنچه را كه مژده مى‏دادى دیدم؛ پس بگو كه تو كیستى؟ آن پیكر گوید: من شادى‏اى هستم كه بر دل برادر مۆمن خویش نشاندى. خداوند مرا از آن شادى آفرید تا تو را بشارت دهم.( ثواب الأعمال / ترجمه حسن زاده / 343 )

بهشت انبیا

شاد کردن مۆمن و شاد کردن خدا

امیر المۆمنین علیه السلام فرمود: «هر كه داخل گرداند شادى بر دل برادر مۆمن بدرستى كه داخل گردانیده است شادى بر ما كه اهل بیتیم و هر كه داخل گرداند شادى بر ما اهل بیت پس به تحقیق كه داخل گردانیده است شادى بر رسول اللَّه و هر كه داخل گرداند شادى بر رسول اللَّه به تحقیق كه شاد كرده است خدا را و هر كه شاد كند خدا را حق است بر خدا كه شاد كند او را و ساكن گرداند او را در بهشت خود و هر كه زیارت كند برادر مۆمن خود را به منزل وى نباشد او را بوى حاجتى مگر در راه خدا نوشته شود او از زیارت‏كنندگان خدا و باشد حق بر خدا كه بزرگوار گرداند او را و فرمود رسول خدا(صلی الله علیه و آله) كه تبسم كردن بر روى مۆمن غریب از كفاره‏ گناهان است و فرمود پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هر كه اكرام كند غریبى را در غربت وى یا آنكه ببرد غم او را یا طعام دهد او را یا آب دهد او را یک شربت یا بخندد بر روى او پس او راست بهشت.‏» (كاشف الأستار- ترجمه جامع الأخبار )

مومن کیست؟

اما مۆمن واقعی کیست که خداوند برای شاد کردن دل او چنین پاداش بزرگی قرار داده است؟ از علامات هر كدام از مۆمنین این است كه در آنان مى‏بینى: قوّت در دین، عاقلانه فكر كردن هنگام نرمى، ایمان به همراه یقین، حرص بر علم، فهم همراه فقه، علم همراه حلم، دلسوزى در خرج كردن، زیركى همراه با مدارا، میانه روى در حالت استغناء، خشوع در عبادت، تحمّل در فقر، صبر در زمان شدّت، و رحم در آنچه برایش سختى‏. مدح و ثناى كسى كه او را نمى‏شناسد مۆمن را مغرور نمى‏كند و بررسى اعمالش را رها نمى‏كند. خود را در عمل مقصّر مى‏بیند و اعمال صالح انجام مى‏دهد.

او كسى است كه روز را به پایان مى‏برد در حالى كه همّتش شكر است و روز را شروع مى‏كند در حالى كه شغلش ذكر است. با حالت حذر شب را به صبح مى‏رساند. با سرور صبح مى‏كند، بر حذر از آنچه بر حذر داشته شده، و خوشحال بخاطر آنچه از فضل و رحمت به او رسیده است. اگر نفسش در آنچه برایش ناخوشایند است بر او فشار بیاورد، خواسته او را در آنچه باعث خوشحالى اوست به او نمى‏دهد. سرور او در چیزى است كه همیشگى و طولانى است، و نور چشمش در چیزى است كه از بین نمى‏رود. رغبت او در آنست كه باقى مى‏ماند، و زهد او در آن چیزى است كه فانى مى‏گردد.( أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم)

امیر المۆمنین علیه السلام فرمود: كه هر كه داخل گرداند شادى بر دل برادر مۆمن بدرستى كه داخل گردانیده است شادى بر ما كه اهل بیتیم و هر كه داخل گرداند شادى بر ما اهل بیت پس بتحقیق كه داخل گردانیده است شادى بر رسول اللَّه و هر كه داخل گرداند شادى بر رسول اللَّه بتحقیق كه شاد كرده است خدا را و هر كه شاد كند خدا را حقست بر خدا كه شاد كند او را

امام باقر علیه السلام فرمود: رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم به على علیه السلام فرمود: یا على! تو را به چند خصلت وصیت مى‏كنم. آنها را نگاه دار.

خدایا او را یارى كن كه آنها را حفظ كند:  1- صداقت، كه یک كلمه دروغ از دهانت بیرون نیاید.

2 - پارسایى، چنان كه هرگز به خیانتى جرأت پیدا نكنى.

3 - ترس از خداوند، تا جایى كه گویى پیوسته او را مى‏بینى.

4 - گریه بسیار از خشیت خداى عزّ و جلّ، كه در برابر هر قطره اشكت خانه‏اى در بهشت برایت بنیاد مى‏كند.

5 - بذل مال و جان در راه دین خدا.

6 - به كار بستن سنت من در نماز (كه پنجاه ركعت واجب و مستحبّ است) و روزه (هر ماه سه روز است: اولین و آخرین پنجشنبه، و چهارشنبه وسط ماه) و صدقه (هر چه مى‏توانى).

7 - و بر تو باد نماز شب، نماز شب، نماز شب.

8 - و بر تو باد نماز زوال.

9 - و بر تو باد تلاوت قرآن در هر حال.

10- و بر تو باد به بلند كردن هر دو دستت در نماز.

11- و بر تو باد مسواک كردن هنگام هر وضو براى هر نماز.

12- و بر تو باد مكارم اخلاق، و بر تو باد دورى از رذایل اخلاقى.

پس اگر چنین نكنى، كسى جز خودت را سرزنش مكن‏. (گلچین صدوق (گزیده من لا یحضره الفقیه)ج‏2)  و شاد کردن دل چنین مۆمنی است که بهایش بهشت است.

مریم پناهنده                   

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع:

1. گلچین صدوق (گزیده من لا یحضره الفقیه) ج‏2

2. أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم

3. كاشف الأستار- ترجمه جامع الأخبار/ شعیری

4. ثواب الأعمال / ترجمه حسن زاده / ابن بابویه

5. تحفة الأولیاء (ترجمه أصول كافى)  /  ج‏3

مطالب مرتبط:

چگونه مومنی را شاد کنیم؟

کسانی که در قلب دیگران جایی ندارند

عملی که ثوابش ده برابر حج است

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.