تبیان، دستیار زندگی
بگو: چه کسی شما را ازتاریکیهای خشکی و دریا رهایی می بخشد؟درحالی که او را با حالت تضرع و درپـنهان می خوانید (و می گوئید:) اگر از این (خطرات وظلمتها) ما را رهایی بخشد از شاکران خواهیم بود.»
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

راه پیشنهادی خدواند برای رهایی از مشکلات

دعا


یکی از راهکارهایی که خداوند برای رهایی از مشکلات و مصیبت ها بیان می کند، استغاثه به خداست.

خداوند دراین باره در آیه 63 سوره انعام می فرماید:  قُلْ مَن یُنَجِّیکُم مِّن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْیَةً لَّئِنْ أَنجَانَا مِنْ هَـٰذِهِ لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ

«بگو: چه کسی شما را از تاریکیهای خشکی و دریا رهایی می بخشد؟ در حالی که او را با حالت تضرع و در پـنهان می خوانید (و می گوئید:) اگر از این (خطرات وظلمتها) ما را رهایی بخشد از شاکران خواهیم بود

آن گاه به نمونه های عینی در این باره اشاره کرده و بیان می دارد که چگونه انسان هایی چون ایوب (علیه السلام) و یونس (علیه السلام) در هنگام بروز مشکلات و مصیبت های سخت که در اضطرار شدید بودند، به خدا استغاثه کرده و پاسخ مناسب دریافت کرده اند.(انبیاء آیه 83 و 84 تا 88 و نیز ص آیات 41 تا 43)

بنابر این انابه و تضرع و استغاثه از ساز و کارهای پیشنهادی خداوند برای رهایی از هر گونه مصیبت است که انسان گرفتار آن می شود. قرآن از این دسته از مصیبت ها که آدمی را ناتوان می سازد و راه هرگونه چاره جویی را بر وی می بندد و گاه نزدیک است که به کفر بیانجامد به عنوان ظلمات یاد می کند که آدمی را سرگردان می سازد و همه روزنه های امید و نور رهایی را براو سد می کند.

برای رهایی از چنین گرفتاری های سخت و تاریک که انسان را در حد اضطرار قرار می دهد می بایست دست استغاثه به سوی خداوند دراز کرد و تنها از وی یاری جست. دراین لحظات تاریک و دشوار، مضطر می بایست تنها نور خداوند را ببیند و به تسبیح وی مشغول شود و هرگونه شرک را از توحید محض و ناب خویش دور سازد. این گونه است که تسبیحات خداوندی تاثیرگذار خواهد بود و همانند یونس از تاریکی بلایا و گرفتاری ها نجات و رهایی می یابد: وَ ذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادَىٰ فِی الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَـٰهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ (الأنبیاء: 87)

روزه به عنوان عامل پدیداری تقوا در آدمی موجب می شود تا مهار خویش را در دست گیرد و در دام هوای نفس نیفتد؛ نفس اماره ای که وی را به شرک می خواند و برای دنیا غیر از خدا مۆثرات دیگری فرض می کند. روزه به عنوان مصداق کامل صبر به انسان فرصت می دهد تا در هنگام گرفتاری ها به این و آن دست دراز نکند و ضمن حفظ خود تنها به سوی خدا انابه و تضرع برد و از او یاری جوید. بنابراین در گرفتاری ها بهترین ساز و کار آن است که انسان صبر پیشه کند

خداوند به انسان های مضطری که در چنین حالتی از اضطرار قرار گرفته اند سفارش می کند که درآن زمان دست استغاثه به سوی آن یگانه بی نیاز دراز کنند و تنها او را موثر در دنیا و آخرت و هستی بدانند و تنها از او یاری و مدد بخواهند تا بدی و گرفتاری های ناخوش از این آنان برداشته شود و از شر آن رهایی یابند: أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ (نمل: 62)؛ زیرا تنها اوست که به دعا و درخواست زبانی و وجودی انسان پاسخ می دهد و نیازهای او را برآورده می سازد و رنج و سختی را از او می زداید.

نماز و روزه و صبر

از دیگر راه های رهایی از مشکلات و گرفتاری های تاریک و ظلمت آفرین، بهره گیری از نماز و روزه است؛ زیرا نماز که ذکر خالصانه خداوند و بهترین شیوه پرستش و تشکر و سپاس از خداوند است این امکان را به انسان می دهد تا با توحید محض مرتبط گردد و از شرک رهایی بخشد؛ زیرا به نظر می رسد که بسیاری از مشکلات آدمی برخاسته از شرک و دوگانه پرستی وی است.

وقتی انسان، دیگری را در عالم، مۆثر می داند از توحید دور شده و گرفتار شرک گشته است که آثار آن گرفتاری ها و بلایایی است که بدانها مبتلا می گردد. نماز، این فرصت را به انسان می بخشد تا با تأثیرگذار واقعی ارتباط برقرار کند و خود را به او متصل نماید و از قدرت وی بهره مند گردد.

انابه و تضرع و استغاثه از سازو کارهای پیشنهادی خداوند برای رهایی از هر گونه مصیبت است که انسان گرفتار آن می شود. قرآن از این دسته از مصیبت ها که آدمی را ناتوان می سازد و راه هرگونه چاره جویی را بر وی می بندد و گاه نزدیک است که به کفر بیانجامد به عنوان ظلمات زیاد می کند که آدمی را سرگردان می سازد و همه روزنه های امید و نور رهایی را براو سد می کند

روزه نیز به عنوان عامل پدیداری تقوا در آدمی موجب می شود تا مهار خویش را در دست گیرد و در دام هوای نفس نیفتد؛ نفس اماره ای که وی را به شرک می خواند و برای دنیا غیر از خدا مۆثرات دیگری فرض می کند. روزه به عنوان مصداق کامل صبر به انسان فرصت می دهد تا در هنگام گرفتاری ها به این و آن دست دراز نکند و ضمن حفظ خود تنها به سوی خدا انابه و تضرع برد و از او یاری جوید. بنابراین در گرفتاری ها بهترین ساز و کار آن است که انسان صبر پیشه کند.

خداوند درباره تأثیرگذاری این ساز و کار مفید و سازنده می فرماید: وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِینَ (البقرة: 45): از صبر و نماز در زندگی خویش یاری بجوئید و بدانید که نماز برای بسیاری از مردمان سخت و دشوار است مگر آن که اهل خشوع باشند.

بنابراین تنها کسانی از این ساز و کار استفاده می کنند که خداوند را به حقیقت شناخته و عظمتش را دریافته باشند. اینان به آسانی می توانند از هر اضطرار و مصیبتی رهایی یابند و با تمسک به خداوند از آثار و پیامدهای ناخوش آن در امان باشند. به ویژه که بسیاری از اضطرارها و گرفتاری ها که از آن به ظلمات یاد می شود آدمی را به سوی کفر و شرک پیش می برد و از خدا دور می کند.

نماز استغاثه به خداوند متعال

حضرت صادق (علیه السلام ) روایت كرده كه فرموده : هرگاه یكى از شماها خواهد استغاثه كند به سوى خداوند، پس دو ركعت نماز كند پس به سجده رود و بگوید:

«یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللّهِ یا عَلِىُّ یا سَیِّدَىِ الْمُۆْمِنینَ وَالْمُۆْمِناتِ بِكُما اَسْتَغیثُ اِلَى اللّهِ تَعالى یا مُحَمَّدُ یا عَلِىُّ اَسْتَغیثُ بِكُما یا غَوْثاهُ بِاللّهِ وَ بِمُحَمَّدٍ وَ عَلِی وَ فاطِمَةَ .»

و مى شمارى هر یک از امامان را، پس مى گویى (بِكُمْ اَتَوَسَّلُ اِلَى اللّهِ تعالى ؛ به شما توسّل مى جویم به سوى خداى تعالى .) پس به درستى كه در همان ساعت به فریاد تو خواهند رسید انشاء اللّه تعالى.(مكارم الاخلاق، ج 2، ص 119، ف 4، ح 2324، به نقل از بحار، ج 91، ص 357)

                                                                                                                                            

فرآوری: محمدی               

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع :

کتاب هشت درِ بهشت (ترجمه الصلوة ) مۆلف : ملامحسن فیض كاشانى

سایت پرسمان

مطالب مرتبط

نکات نهفته در ذکر «لا حول و لا قوة الّا بالله»

ثواب گفتن ذکر «سبحان الله» چیست؟

نماز حاجت جهت طلب روزی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.