گفتوگو با تاریخ
خاطرات تاجالملوک
بهتازگی متن یک مصاحبه شفاهی با تاجالملوک، همسر دوم رضاشاه و مادر محمدرضا پهلوی، که با بنیاد تاریخ شفاهی ایران در لندن انجام شده، در قالب کتاب به بازار آمده و زوایایی از زندگی شخصی رضاشاه و اتفاقات آن روزهای ایران را گشوده است. اگر از بحث درباره صحتوسقم روایتهای شفاهی و وجود یا نبود اغراض شخصی در روایتهای اینچنینی بگذریم، باید بگوییم که لحن تاجالملوک از یکسو و نسبت همسری او با رضاشاه و مادریاش با محمدرضا از سوی دیگر، باعث شده تا اینبار تاریخ این خانواده را از زاویه دیگری بخوانیم. او در خانواده پهلوی هم زن بوده، هم همسر و هم مادر؛ و همین مساله خاطراتش را چندوجهی و بااهمیت میکند. فارغ از اینکه چه مقدار از کتاب به دستور ارشاد حذف شده و چقدر از آن به دست ما رسیده، میتوان آن را جزو آثاری دانست که این روزها علاقهمندان تاریخ را به خود جلب کرده است. کتاب بهکوشش مصطفی اسلامیه در 135صفحه منتشر شده است.
منتخبی از ژاپنیات ایرانیان در عصر تجدد
کامیار عابدی در این کتاب، منتخبی از آنچه را ایرانیان از دوره تجدد به این سو درباره ژاپن نوشته، سروده و یا گفتهاند، نقل کرده و در کنار آن شرح و توصیفهای خود را نیز که از رهگذر ژاپننشینیاش در سالهای اخیر بهدست آمده، آورده است. در این کتاب از مقاله زینالعابدین مراغهای درباره ترقی ژاپنیها تا اظهارنظر غلامعلی حدادعادل درباره «چگونه یک ژاپن اسلامی بسازیم؟» را خواهید خواند. کامیار عابدی فقط به درج مقالات و یادداشتها اکتفا نکرده و جابهجا شرح و توضیحهای لازم را نیز درباره هریک از ژاپنیات ایرانیان آورده است. کتاب را جهان کتاب در 236صفحه و با احتیاط در 550 نسخه منتشر کرده است.
یک هفته در فرودگاه
اگر به شما اجازه دهند تا آزادانه در هر جایی از فرودگاه تردد کنید، بیشتر کدام قسمت مورد توجهتان قرار میگیرد؟ اگر بگویند یکهفته در فرودگاه بگردید و درباره این مکان، وقایعنگاری کنید، از چه چیزهایی مینویسید که خستهکننده نباشد و چگونه مستندنگاری میکنید که خواننده اسیر ملال نشود و به شما برچسب سفارشنویس هم نزند؟ آلن دوباتن در این کتاب از یک سفارش عجیب درباره نگارش متنی هنری درباره فرودگاهی در لندن، به اثری تجربی و آموزنده دست پیدا کرده است. او میگوید همیشه آرزو داشته که هواپیمایش تاخیر داشته باشد تا بتواند دقایق بیشتری را در این مکان بماند. اما بودن در این مکان و اتلاف وقت برای یک نویسنده و هنرمند، باید متفاوت از مردم عادی باشد. وقتی این کتاب را بخوانید و با گزارش نویسنده از یک فرودگاه با تمام جزییاتش مواجه شوید، متوجه این تفاوت هم میشوید. اما جالبتر از همه این است که یک شرکت هواپیمایی تا چه میزان به ادبیات اهمیت میدهد که سفارش تولید کتابی امپرسیونیستی را درباره یکی از ترمینالهای فرودگاه به آلن دوباتن داده است و جالبتر این است که یک جامعه تا چه میزان از ادبیات تاثیر میپذیرد که شرکتی را واداشته تا چنین سفارشی به یک نویسنده بدهد! «یک هفته در فرودگاه» با ترجمه مهرناز مصباح در 127صفحه از سوی نشر بهنگار وارد بازار کتاب شده است.
عباسقلی غفاریفرد در کتاب «تاریخ سختکشی» داستان قساوت و سختکشی یا
آسیبشناسی اخلاقی ایرانیها
عباسقلی غفاریفرد در کتاب «تاریخ سختکشی» داستان قساوت و سختکشی یا شکنجه را در تاریخ ایران بازگفته بود و با بیرونکشیدن وقایع دردناک و تاسفبار از دل تاریخ، نشان داده بود که شکنجه و انتقام یکی از روشهای رایج حکام ایرانی علیه مخالفانشان بوده و در این راه هیچ کوتاهی، فراموشکاری و یا گذشت از جانب آنان مشاهده نمیشده است. غفاریفرد حالا با این کتاب تازه، پرده از گوشه دیگری از چهره زشت تاریخ ایران کنار زده و نشانیهای بسیاری را برای شناخت انحطاط اخلاقی و خشونت نزد پادشاهان ایرانی در اختیارمان میگذارد. این محقق تاریخ، وقایعی را از دورههای مختلف بازگو کرده و هریک را در دستههای جداگانه قرار داده است و به این ترتیب میتوانیم سیر تطور چاپلوسی، دروغگویی، صوفیگری، پیمانشکنی و... را در تاریخ این سرزمین مرور کنیم. کتاب در 381صفحه به انضمام کتابنامه و نمایه، منتشر شده است.
گرمازدگی
در داستان «نقطهکور» از این مجموعه میخوانیم: «من که تا حالا نشنیده بودم آدمهای کمحرف به خودشان بگویند کمحرف. چون به نظر خودشان هرچه را که لازم است میگویند اما برعکسش آدمهای پرحرف میدانند پرحرفاند و دایم این را میگویند که طرف بگوید نه بابا اختیار داری بفرما، ما که داریم لذت میبریم.» داستانهای فرشته احمدی در این کتاب کمحرفاند. نویسنده زیاد از دیالوگ استفاده نکرده و بنای داستانگوییاش را بر روایت اولشخص گذاشته است. داستانهای کتاب درباره دغدغههای آدمهای امروز است و در لابهلای اشارهها و ذهنبافیهای آنها میتوان خود را نیز فارغ از جنسیت و ملیت و هر شاخص متمایزکننده دیگر مشاهده کرد. شش داستان این مجموعه با فضاسازی و شخصیتپردازی مناسبی که دارد، خوانندهاش را همراه میکنداین مجموعه را نشر افق در 80صفحه منتشر کرده است و شاید تازهترین داستان فارسی است که این روزها به بازار آمده، برای همین در حد تیراژ و مخاطب معدودی که برای ادبیات اخیر ایران مانده، خریده و خوانده میشود.
بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
منبع: شرق