جستجوی معنا

جستجوی معنا. حسین یاوری. انتشارات سوره مهر. چاپ اول. تهران.1389. 2500 نسخه.420 صفحه . 7200 تومان.

«شیرکی پیچ نامی است که بافندگان عشایر و روستایی کرمان بر روی نوعی گلیم خاص که خود در زمره سوماک ها( گلیم های یک رو و ضخیم تر از گلیم های ساده و دورو...) محسوب می شود؛ نهاده اند. سوماک شیرکی پیچ که گاه به خاطر الیاف پشمی نازک و ظریف، ظرافت بافت و مرغوبیت خاص از آن به عنوان سوزنی هم یاد می شود، قرن ها است که در مناطق مختلف روستایی و عشایری استان کرمان بافته می شود ولی متاسفانه مانند بسیاری از هنرها و فنون تولیدی کشورمان نحوه شکل گیری و زمان دقیق شروع آن در پرده ابهام است.»^[1]

جستجوی معنا محصول چهار دهه فعالیت  نویسنده در زمینه هنرهای سنتی است. این کتاب شامل مقالاتی است در برای سمینارها، کنفرانس ها، نشریات و درس گفتارها آماده شده اند. این مجموعه مقالات و نقدها حاوی دیدگاه های شخصی نگارنده در زمینه هنرهای سنتی و هنرهای صناعی است.

این کتاب مشتمل بر سی و هشت مقاله است. مجموعه مقالات این کتاب منتخبی از سخنرانی ها، و مقالات نویسنده در طی دهه هفتاد و هشتاد است و معرف نقطه نظرها و دیدگاه های نویسنده در زمینه مباحث فرهنگی، هنری، اقتصادی، اجتماعی، بازرگانی، مدیریتی و نقد و بررسی کتاب های منتشر شده در خصوص هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران و جهان است که طی سالهای ذکر شده ایراد شده و یا در نشریات منتشر شده اند. کتاب جستجوی معنا دفتر اول این مجموعه است. از این سی و هشت مقاله، پنج مقاله درباره امکانات بالقوه صنایع دستی استان ها آورده شده است که نکات ظریفی را درباره هر استان و شیوه صنایع دستی آنها یادآوری می کند. همچنین هفت مقاله این کتاب درباره فرش ایرانی است و پنج مقاله به امکانات بالقوه صنایع دستی و ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و هنری اختصاص داده شده است. سایر مقالات مربوط به سایر هنرهای صناعی است. جدا از این نه مقاله دیگر درباره اصول، مبانی و مبادی هنرهای دستی آورده شده است. در این کتاب علاوه بر بررسی هنرهای سنتی و دستی ایران به مشکلات این رشته در سال های اخیر نیز پرداخته شده است. وضع اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور مورد بررسی و موشکافی قرار گرفته و از خلال این شرایط چشم انداز هنرهای سنتی و دستی ایران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. همچنین میزان تولید هر شهر، موانع موجود بر سر راه هنرهای دستی ایران، میزان اشتغال جوانان و بزرگسالان در این مشاغل و در نهایت پیشنهاداتی برای رشد و توسعه این هنرهای بیان شده است. از این جهت مطالعه این مقالات می تواند تصویر روشنی از شرایط حال حاضر هنرهای دستی و سنتی ایران پیش چشم خواننده بگذارد. این کتاب علاوه بر مخاطب علاقمند به این رشته ها می تواند برای سرمایه گذاران و بانیان هنرهای سنتی نیز مفید باشد.

جستجوی معنا علاوه بر مقدمه کتاب حاوی سی و هشت مقاله است که بر خی از آنها عبارتند از: نگرشی به صنایع دستی استان گیلان، امکانات بالقوه، وضع موجود، مسائل و مشکلات و راه حل ها و پیشنهادات- نگرشی بر سوماک ورنی- آشنایی با شیرکی پیچ یکی از زیر اندازهای سنتی و ارزشمند کشور- ملیله کاری زنجان، نگاهی به وضع موجود همراه با بررسی قابلیت های رشد تولید و توسعه صادرات آن- نگرشی بر سفال سازی در لاله جین همدان- نقد کتاب فرش نائین، نوشته شیرین صور اسرافیل- نقد کتاب اصفهان تصویر بهشت، نوشته هانری استیرلین-  جلوه ها و ویژگی های لباس های بومی، سنتی و تاریخ ایران- مختصری درباره رودوزی ها در جهان و ایران- صحافی سنتی، هنری اصیل که در گذر زمان فراموش می شود- روایت های استاد علی اکبر بهزادیان از نازک کاری چوب ایران. در پایان کتاب فهرست منابع و ماخذ پیوست شده است.

«به نظر می رسد که تاریخ قالی ایران، قبل از دوره صفویه نتواند به تولید تابلو فرش و بافت نمونه هایی از این دست گواهی دهد اما نکته حائز اهمیت آن است که طب قرون ده و یازده هجری قمری یعنی دوران اوج شکوفایی و درخشش بی نظیر و بی همانند فرش ایران، تولید فرش های تابلویی که بعضا از پرتره شخصیت ها و اشخاص مشهور به بافت درآمده است، بسیار محدود بوده و استادان نیز شماری اندک بوده اند.»^[2]

پی نوشت:

[1] صفحه 39 کتاب

[2] صفحه 191 کتاب

بخش کتاب و کتابخوانی تبیان