تبیان، دستیار زندگی
دانش پژوهان گرامی در این جا آشنایی با دماسنج و ساخت یک دماسنج ساده را خواهیم داشت...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : سارا قیصری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساخت دماسنج

ساخت دماسنج
نوع پروژه: فیزیک

درجه سختی: ساده

هدف پروژه: آشنایی با دماسنج و ساخت یک دماسنج ساده

خلاصه پروژه: در این پروژه در سه مرحله، سه عدد دماسنج می سازید و در هر مرحله، دماسنج ساخته شده در مرحله قبل را بهینه سازی می کنید.

وسائل مورد نیاز:بالن آزمایشگاه- لوله شیشه ای- درپوش- گیره آزمایشگاهی- شیشه نوشابه- نی- خمیر بازی یاچسب

1- مقدمه:

دماسنج همان گونه که می دانید وسیله ای برای اندازه گیری دمای اجسام می باشد. دماسنج ها انواع مختلف دارند مانند دماسنج جیوه ای، الکترونیکی، الکلی، گازی و... دماسنج ها دمای محیط اطراف یا اجسام مجاور خود را بر حسب مقیاس های مختلفی اندازه گیری می کنند. از مقیاس های اندازه گیری دما می توان به درجه سیلیسیوس، کلوین، رانکین و فارنهایت اشاره نمود. ایا می دانید دماسنج ها چگونه کار می کنند؟

ساخت دماسنج

2- ساخت دماسنج
فرض کنید می خواهید برای اولین بار در دنیا یک دماسنج بسازید. برای این کار می توانید به دو روش زیر این کار را انجام دهید و سپس واحدی برای اندازه گیری دما تعریف نمایید.

* روش اول:

1- یک بالن آزمایشگاهی CC500 را بر داشته و آنرا پر از آب کنید.

2- یک در پوش (چوب پنبه یا درب نوشابه خانواده) بر دارید، یک سوراخ به اندازه یک لوله شیشه ای یا نی در آن ایجاد نمایید و سپس در پوش را به دهانه بالن و لوله شیشه ای (یا نی) را به در پوش آب بندی نمایید.

ساخت دماسنج

3- درون لوله (یا نی) کمی آب بریزید و سپس بالن را در آب سرد فرو نمایید و مقابل سطح آب روی لوله علامتی بگذارید و عددی به آن نسبت دهید.
ساخت دماسنج

4- بالن را در آب داغ فرو کنید و مقابل سطح آب در لوله علامتی بزنید و عددی به آن نسبت دهید.
ساخت دماسنج
5- حال بین دو علامت را به دلخواه تقسیم بندی نموده و به هر قسمت واحد مورد نظر خود را نسبت دهید (باید واحدی برای دماسنج خود را انتخاب نمایید)
ساخت دماسنج   ساخت دماسنج

حال می خواهیم به روش دیگری دماسنج بسازیم.

1- یک شیشه نوشابه بر داشته و حدود5/1 از حجم آن را با آب رنگی پر نمایید.

2- یک عدد نی را درون شیشه قرار دهید به نحوی که حدود 2 سانت آن زیر آب قرار گیرد و دهانه شیشه را با نی آب بندی نمایید (بوسیله خمیر بازی یا چسب)

3- سطح آب درون نی را به عنوان شاخص پایینی در نظر بگیرید. می توانید یک تکه کاغذ بر روی بدنه شیشه بچسبانید و بر روی آن سطح پایینی آب را علامت بزنید و به آن عددی نسبت دهید.

4- قسمت بالای شیشه را بوسیله دست خود کمی گرم کنید. چه چیزی مشاهده می کنید؟

ساخت دماسنج

5- آب در نی بالا می رود و در جایی ثابت می ماند. این محل را نیز علامت بزنید و عددی به آن نسبت دهید.
6- بین دو علامت را به دلخواه تقسیم بندی نمایید و روی شیشه علامت بزنید.

حال شما یک دماسنج ساده ساخته اید.

به کمک این دماسنج ها دمای هوا را در ساعات مختلف اندازه گیری نمایید. آیا نتایج بدست آمده یکسان اند؟ آیا اگر فرد دیگری چنین دماسنجی بسازد، دمایی که دماسنج او از یخ در حال ذوب نشان می دهد. با دماسنج شما برابر خواهد بود؟

تحقیق کنید که چگونه می توان دقت دماسنج ها را بالا برده و آن را جهانی نمود؟ حال حدود بالایی و پایینی دماسنج خود را با دمای آب در حال جوش و یخ در حال ذوب مشخص نموده و درجه بندی نمایید.

حال دمای اجسام مختلف را با دماسنج خود و دماسنج عادی اندازه گیری نمایید. آیا نتایج با هم یکسان اند؟ اگر نیستند دلیل تفاوت آن ها چیست؟

تکلیف: دمای سه محیط را با دو دماسنج اولیه، دماسنج نهایی (که با آب یخ و آب جوش درجه بندی شده) و یک دماسنج عادی اندازه گیری نموده و برای ما ارسال نمایید.

درباره انواع دماسنج ها و نحوه عملکرد آن ها تحقیق نمایید.

محل بازدید/ اردو/ خرید: کارخانه دماسنج سازی، محل خرید: خیابان ناصر خسرو

منابع مطالعه: کتاب ترمودینامیک ون وایلن

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تنظیم: اعظم اژدری

مطالب مرتبط:

ساخت دماسنج

دماسنج