تاثیر آب پز کردن هویج بر مقدار ویتامین C آن - جلسه دوم

اهداف:

بدن انسان برای زندگی کردن به ویتامین C نیاز دارد ولی خودش قادر نیست آنرا تولید نماید، لذا باید آن را از غذا های مصرفی تامین نماید. سۆال اصلی این است که آیا امکان دارد آماده سازی یک ماده غذایی که می دانیم حاوی ویتامین C است، باعث شود ویتامین C موجود در آن از بین رود؟ آماده سازی غذا شامل پختن، سرخ کردن و... می شود.

وسائل مورد نیاز:

- هویج

- دو عدد لوله آزمایش بزرگ

- آب مقطر

- نشاسته ذرت

- قرص ویتامین ث 250 میلی گرمی

- پیمانه

- قیف

- قابلمه

- اجاق گاز

- ید

- قطره چکان

- قاشق

- پوست کن

روند کار:

توجه: در هنگام کار در مجاور اجاق گاز حواستان را بسیار جمع نمایید. همچنین مراقب باشید ید یا دهن شما تماس پیدا نکند و به چیز های خوراکی نزدیک نشود زیرا ید یک ماده سمی می باشد. یک پیمانه آب مقطر را داخل قابلمه بریزید و نصف قاشق چای خوری نشاسته ذرت به آن اضافه کنید. محلول را آن قدر حرارت دهید تا نشاسته ذرت در آب حل شود، سپس قابلمه را از روی شعله بر دارید تا خنک گردد. یک قاشق چای خوری از این محلول را در یک پیمانه آب مقطر بریزید و چهار قطره ید به آن اضافه نموده و آن را به هم بزنید. محلولی به رنگ آبی تیره به وجود خواهد آمد. این محلول شناساگر ویتامین C می باشد. با اضافه کردن ویتامین C به این محلول، رنگ آبی تیره آن از بین خواهد رفت. برای تست کردن این مطلب یک قرص ویتامین 250 C میلی گرمی در محلول ساخته شده بیا ندازید. با حل شدن ویتامین C در این محلول، رنگ آن نیز از بین خواهد رفت.

پس از اطمینان حاصل کردن از اینکه محلول ساخته شده معرف ویتامین C می باشد، یک پیمانه دیگر از این محلول با ریختن یک قاشق چای خوری از محلول نشاسته ذرت یک پیمانه آب مقطر و افزودن 4 قطره ید به آن بسازید.

دو لوله آزمایش بزرگ را در کنار هم درون ظرف نگهدارنده لوله آزمایش قرار دهید و یکی از آن ها را تا  4/3 ارتفاعش از آب مقطر کرده و توسط یک قطره چکان مقداری محلول معرف ویتامین C که ساخته اید را آنقدر در آن اضافه کنید تا رنگ آب موجود در لوله آزمایش کمی آبی شود.

حدوداً با ریختن 50 تا 60 قطره رنگ آب تغییر خواهد نمود. تعداد قطره های اضافه شده را بر روی کاغذ یاد داشت نمایید.

یک هویج را به تکه های کوچک خرد نمایید و با یک پیمانه آب مقطر درون قابلمه بریزید و اجازه دهید برای چند دقیقه بجوشد، سپس قابلمه را از روی گاز بر دارید و اجازه دهید تا خنک شود آب درون قابلمه را درون لوله آزمایش دوم بریزید و آنرا تا حجمش از این آب پر کنید. سپس توسط یک قطره چکان، به تعداد قطره های ریخته شده در لوله آزمایش اول، به لوله آزمایش دوم نیز محلول معرف را اضافه نمایید. در صورتی که این آب حاوی ویتامین C باشد، نباید با افزودن محلول معرف به آن رنگش آبی شود. حال حجم خالی لوله آزمایش را کاملاً توسط محلول معرف پر کنید. آیا رنگ آن تغییری نمود؟ در صورتی که جواب این سۆال منفی باشد، می توان نتیجه گرفت که آب فوق حاوی مقادیر زیادی ویتامین C بوده و هویج ویتامین C خود را از دست داده.

نتیجه گیری:

با توجه به آزمایشات انجام شده و نتایج بدست آمده، نتیجه گیری کنید که آیا فرض شما درست بوده یا خیر.

گسترش پروژه:

1- آیا می توان باز هم از این هویج های پخته شده ویتامین C گرفت؟ می توانید با جوشاندن هویج های پخته شده در آب مقطر و تست آب آن، جواب این سۆال را بدهید و متوجه شوید که آیا هویج پخته شده هنوز هم حاوی ویتامین C می باشد یا خیر.

2- آیا بخار پز کردن هویج ویتامین C آنرا از بین خواهد برد؟

3- آیا می توان یک نوشیدنی خوش مزه از آب هویج جوشیده شده درست کنید؟ اگر بتوانید نوشیدنی فوق بسیار مغذی بوده و حاوی ویتامین C زیادی خواهد بود.

تکلیف: نتایج آزمایشات خود را یاد داشت نموده و تمامی مشاهدات و اطلاعات جمع آوری شده را مستند سازی نمایید.

منابع مطالعه: کتاب ویتامین ها و مواد معدنی – رقیه اسلامی- نشر آزادمهر

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تنظیم: اعظم اژدری

مطالب مرتبط:

تاثیر آب پز کردن هویج بر مقدار ویتامین C آن - جلسه اول

تاثیر آب پز کردن هویج بر مقدار ویتامین C آن - جلسه دوم

تاثیر آب پز کردن هویج بر مقدار ویتامین C آن