موبایلهایی که نان میگیرند!
دوجوان با لباسهای عجیب و غریب و شلوارهایی که به تازگی در بین جوانان رواج پیداکرده است، در مقابل یکی از مغازهها ایستادهاند و با شور و شوق فراوان به تلفنهای همراه داخل ویترین مغازه نگاه میکنند. «یک موبایلی اومده با امکانات توپ، دوربین 100 مگاپیکسل داره و تلویزیون ماهوارهای. . .» اینها بخشی از دیالوگهایی است که بین این دو جوان رد و بدل میشود…
بسیاری از جوانان تصور میکنند مد و مدگرایی تنها مختص لباس و پوشاک یا آرایش است، در حالی که واقعیت غیر از این است و ما در این گزارش شما را با یک نوع مدومدگرایی جدید و روبه افزایش در کشور آشنا میکنیم.
وارد پاساژعلاءالدین مرکز خرید و فروش گوشی تلفن همراه در تهران میشوم، جمعیت انبوهی که در بین آنها جوانان زیادی دیده میشوند، مشغول خرید و بازدید از مغازهها و فروشگاههای پاساژهستند. دوجوان با لباسهای عجیب و غریب و شلوارهایی که به تازگی در بین جوانان رواج پیداکرده است، در مقابل یکی از مغازهها ایستادهاند و با شور و شوق فراوان به تلفنهای همراه داخل ویترین مغازه نگاه میکنند. «یک موبایلی اومده با امکانات توپ، دوربین 100 مگاپیکسل داره و تلویزیون ماهوارهای. . .» اینها بخشی از دیالوگهایی است که بین این دو جوان رد و بدل میشود.
به سراغ این دو جوان میروم و گوشی تلفن همراه خودم را درمقابل آنها نشان میدهم، نشان دادن گوشی تلفن همانا و افاضات این دو جوان به من همانا: «این دیگه چه گوشی است؟
مدل گوشکوبی، اینها دیگه از رده خارج شده است، داداش برو با تکنولوژی زندگی کن.»صحبتهای این دوجوان آغاز بحث و جدل من با آنهاست یکی از آنها که خود را محسن معرفی میکند، در پاسخ به سۆال من در رابطه با گرایش جوانان به گوشیهای جدید میگوید: یک گوشی همراه باید آخر امکانات باشه تا بتوانم از آن به بهترین نحواستفاده کنم، محسن با چنان آب و تابی در رابطه با مدلهای گوشی تلفن همراه صحبت میکند که گویی سالهاست متخصص تلفن همراه است.
این جوان در رابطه با تلفنهای همراه امروزی در بازار میگوید: روز به روز گوشیهای جدیدتر با امکانات پیشرفتهتر به بازار میآید و هر کدام با مدل جدیدتر و تفاوتهای زیاد در بازار عرضه میشود. اما جوان دیگری که خود را رضا و دانشجوی سال دوم معماری دانشگاه تهران معرفی میکند در پاسخ سۆالم در رابطه با شور و اشتیاق جوانان به تلفن همراه و گوشیهای جدید میگوید:در دانشگاهها و در کلاسهای درس نوعی رقابت بر سر گوشی جدید با تکنولوژی بالاتر به وجود آمده که این موضوع به یک نوع تفریح برای جوانان همسن و سال من تبدیل شده است.
این آسیب اجتماعی به راحتی از طرف خانوادهها قابل کنترل است،چرا که بسیاری از جوانان با خرج و مخارج و پولهای توجیبی پدر و مادر به این موضوع گرایش پیدا میکنند و پدر و مادرها میتوانند با کنترل خرجی فرزندان و آگاهسازی آنها نسبت به مد و مدگرایی و اثرات منفی آن در جامعه تا حد زیادی در کاهش این آسیب اجتماعی مۆثر باشند.به عقیده بسیاری از کارشناسان اجتماعی رشد سریع استفاده از تلفن همراه در ایران در چند سال گذشته پیامدهای مختلفی از نظر آسیبهای اجتماعی داشته است
زمانی که رضا در رابطه با تفریح جوانان صحبت میکند، از او سۆال میکنم که چرا تفریحات دیگری را انتخاب نمیکند، در جواب میافزاید: تکنولوژی تلفن همراه به صورتی است که همه نوع تفریح از فیلم گرفته تا بازی رایانهای را در دل خود جای داده است.
این دانشجوی دانشگاه تهران با اشاره به تلفن همراهی که در دست دارد، میگوید: به طور مثال این یکی از گوشیهای ورژن جدید است که به تازگی به بازار آمده و امکاناتی از جمله تلویزیون، امکان اتصال بدون مشکل به اینترنت و ضبط صدها ساعت صوت را داراست.
در حال و هوای صحبت با این جوان هستم که دختری جوان با ظاهری نه چندان مناسب مشغول تماشای گوشیهای همراه است، به سراغش میروم و بحث را از گوشیهای جدید آغاز میکنم.در جوابم میگوید: دنبال یک گوشی جدید با آخرین امکانات روز هستم، از او در رابطه با میزان هزینهای که میخواهد برای خرید گوشی بپردازد سۆال میکنم، در جواب میگوید: هزینهاش مهم نیست فقط من گوشی مورد نظرم را پیدا کنم، هزینهاش هر چه باشد مهم نیست!
جوابش برایم جالب توجه است، بلافاصله سۆال دوم را در رابطه با میزان درآمدش میپرسم، در جواب میگوید: بابا جونم هرچی که بخوام در اختیارم میذاره، آخه من تکدختر خونم؟!
در چند سال گذشته با ورود تکنولوژی تلفن همراه به ایران با وجود رشد فناوری و بهبود وضعیت ارتباطی متأسفانه شاهد نوعی آسیب اجتماعی جدید به ویژه در بین جوانان هستیم. چشم و همچشمی در بین جوانان برای خرید تلفن همراه گرانقیمت، استفاده از پیامهای کوتاه برای رد و بدل کردن جوکها و مطالب غیراخلاقی و استفاده از بلوتوث تلفن همراه برای ارسال عکسهای مبتذل تنها گوشهای از تهدیدات این وسیله ارتباطی است.
*آسیبی که به راحتی کنترل میشود
«فرهاد طهماسبی» جامعهشناس با بیان اینکه گرایش جوانان به تلفن همراه و چشم و همچشمی برای خرید گوشیهای جدید هم به نوعی در مقوله مد و مدگرایی تعریف میشود، میگوید: مد به معنای روند عوض شدن حالات ارزشمند جامعه است که این موضوع در رابطه با گوشیهای تلفن همراه هم صادق است.
این جامعهشناس در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از جوانان تحت تأثیر دوستان همسن و سال خود قرار میگیرند، میافزاید: تأثیر دوستان بر یکدیگر صدها برابر رسانهها است و در رابطه با تلفن همراه هم بسیاری از جوانان به تبعیت از دوستان خود به سمت خرید یا تعویض گوشی میروند.
روز به روز گوشیهای جدیدتر با امکانات پیشرفتهتر به بازار میآید و هر کدام با مدل جدیدتر و تفاوتهای زیاد در بازار عرضه میشود. اما جوان دیگری که خود را رضا و دانشجوی سال دوم معماری دانشگاه تهران معرفی میکند در پاسخ سۆالم در رابطه با شور و اشتیاق جوانان به تلفن همراه و گوشیهای جدید میگوید:در دانشگاهها و در کلاسهای درس نوعی رقابت بر سر گوشی جدید با تکنولوژی بالاتر به وجود آمده که این موضوع به یک نوع تفریح برای جوانان همسن و سال من تبدیل شده است.
«گرایش جوانان به اینگونه موارد یک آسیب اجتماعی قابل کنترل است.»این جامعهشناس با اشاره به این مطلب میگوید: این آسیب اجتماعی به راحتی از طرف خانوادهها قابل کنترل است،چرا که بسیاری از جوانان با خرج و مخارج و پولهای توجیبی پدر و مادر به این موضوع گرایش پیدا میکنند و پدر و مادرها میتوانند با کنترل خرجی فرزندان و آگاهسازی آنها نسبت به مد و مدگرایی و اثرات منفی آن در جامعه تا حد زیادی در کاهش این آسیب اجتماعی مۆثر باشند.به عقیده بسیاری از کارشناسان اجتماعی رشد سریع استفاده از تلفن همراه در ایران در چند سال گذشته پیامدهای مختلفی از نظر آسیبهای اجتماعی داشته است، اما متأسفانه همزمان با سرعت پیشرفت این تکنولوژی نتوانستهایم راهکارهای فرهنگی و اجتماعی برای مقابله با آسیبهای ناشی از آن به ویژه برای نسل جوان به کار بریم.
الهه پورمحمد باقر کارشناس ارشد برنامهریزی آموزشی در رابطه با آسیبهای اجتماعی تلفنهای همراه در بین جوانان با بیان اینکه دستیابی به فناوری و ارتباطات الکترونیک سبب تحول و تحقق سریع و آسان توسعه اجتماعی و سیاسی و تبادل اطلاعات مهم و حیاتی شده است، میگوید: امروزه این نوع فناوری نقش مهمی در زندگی جوانان دارد و تأثیرات ناشی از آن روزبهروز افزایش پیدا خواهد کرد.
این کارشناس ارشد برنامهریزی آموزشی در ادامه با اشاره به این مطلب که برخی از افراد سودجو و فرصتطلب با فراگرفتن روشهای ارتباطی و فناوری نوین از جمله تکنولوژی تلفن همراه فکر و اندیشه جوانان را هدف گرفتهاند، میافزاید: فناوریهای به کار رفته در تلفن همراه میتواند زندگی یک جوان را تحت تأثیر خود قرار دهد، چرا که این فناوری با توجه به نیازهای اساسی افراد پیشرفت میکند و همیشه به روز است.
تلفن همراه؛ شمشیر دولبه و خطرناک مشکل تلفن همراه امروزه همان مشکل قدیمی است که همواره همراه با استفاده از سایر ابزارها و وسایل عصر جدید در کشورهای توسعهنیافته است و آن هم عدم آمادهسازی پیشزمینه فرهنگ استفاده از این نوع وسایل است.
در واقع این مشکل در جامعه ما ریشه تاریخی دارد، به علت اینکه از گذشته هر ابزار نوینی که وارد کشور شده است،فرهنگ استفاده از آن، به جامعه وارد نشده و به همین جهت مشکلات و مسائل مختلفی پدید آمده است. باید توجه داشت که تلفن همراه و تکنولوژی آن همانند یک شمشیر دولبه و خطرناک است، چرا که همانطور که باعث تسهیل در ارتباطات میشود به همان میزان بلکه بیشتر هم موجب رشد آسیبهای اجتماعی درکشور میشود.
از طرف دیگر در حال حاضر شرایط تغییر پیدا کرده و به نوعی عدم استفاده از تلفن همراه غیرممکن است. پس در چنین شرایطی مسئولان و خانوادهها هر یک در جایگاه خود نقش بسزایی برای کاهش این نوع از آسیب اجتماعی دارند. جامعه به عنوان اولین و اصلیترین نهاد جامعه میتواند با نظارت و کنترل بر فرزندان و آگاهسازی آنها نسبت به خطرات این وسیله ارتباطی و سازمانهای مختلف با اقدامات فرهنگی در جهت استفاده مفید و سازنده از این وسیله میتوانند اقدامات مۆثر و بسزایی انجام دهند.
منبع: وبسایت خبرنگار اجتماعی