کاهش بیش از 50 درصدی اعتبار شیرمدارس و سکوت آموزش و پرورش

اعتبار شیر مدارس امسال در حالی به بیش از 50 درصد کاهش یافته است که با گذشت 15 روز از آغاز سال تحصیلی جدید، مسوولان آموزش و پرورش هیچ پاسخ قانع کننده ای را ارائه نمی دهند و به نظر می رسد امسال دانش آموزان طعم شیر را در مدارس نخواهند چشید.

یکی از طرح های موفق آموزش و پرورش که با هدف ارتقاء سلامت دانش آموزان طی سالهای متمادی اجرا می شد توزیع شیر یارانه ای بود، این طرح ضمن آنکه با استقبال خوب دانش آموزان مواجه شده بود، در عین حال گام موثری در جهت فرهنگ سازی نوشیدن شیر از سنین کودکی و ارتقاء سلامت دانش آموزان به شمار می رفت اما امسال مبلغ اعتبار شیر مدارس 117 میلیارد تومان عنوان شده که این رقم کاهش بیش از 50 درصدی اعتبار شیر مدارس نسبت به سال گذشته را نشان می دهد چرا که در سال 91 این مبلغ 250 میلیارد تومان بود.

روز شنبه علی اصغر - فانی سرپرست وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به روند توزیع و برنامه شیر مدارس ، گفت: در برخی از مدارس توزیع شیر انجام می شود، اما رقم اعتبار تخصیصی آن را نمی دانم.

این اظهارات مسوول ارشد وزارت آموزش و پرورش در حالی عنوان می شود که نه تنها این اعتبار تخصیص پیدا نکرده است بلکه کمیته ملی شیر مدارس نیز حاضر به پاسخگویی و شفاف سازی در این زمینه نیست.

بر اساس این گزارش، گذشته از ارزش غذایی یک لیوان شیر و اثرات مثبت آن در کمک به رشد و استحکام استخوانها، کمک به جذب آهن، تشکیل دندانهای سالم و سلامت لثه و دندان، خون سازی و ... نباید فراموش کرد که کوتاهی قد در کودکان (در صورتی که زمینه ژنتیکی وجود نداشته باشد) نشانه سوء تغذیه در چند سال گذشته است، به طوری که عنوان می شود ایرانیان کوتاه قد شده اند. لذا با توجه به ارزش غذایی شیر به عنوان یکی از نمودارهای رشد دانش آموزان اینکه طرح توزیع شیر رایگان در مدارس حدود یک دهه است که انجام می شود و با توجه به افزایش قیمت شیر و حذف تدریجی آن از سبد خانوار، امید می رفت که توزیع شیر در مدارس بخشی از این کمبودها را برای کودکان اقشار متوسط و پایین تر که بیشترین تعداد آنها در مدارس دولتی است تامین کند که تاکنون محقق نشده است.

کلسیم که نقش اساسی در شکل گیری و استحکام استخوان ها و سلامت دندان ها دارد، از مهم ترین ترکیبات موجود در شیر است و فسفر که برای بسیاری از واکنش های شیمیایی بدن و فعال کردن آنزیم ها لازم است و در رشد و ترمیم بافتی دخالت دارد، در میان املاح موجود در شیر حضور داشته و به غیر از آن، سدیم و پتاسیم که در تنظیم اسیدی و بازی بودن سلول های بدن نقش ایفا می کنند، با خوردن شیر دریافت می شوند.

شیر برای داشتن ناخن ها، دندان ها و موهایی سالم تر لازم است. این نوشیدنی چون کلسیم فراوان دارد، مصرفش به همراه ویتامین D باعث استحکام استخوان ها و دندان ها و تقویت رشد موها و پیشگیری از ریزش آن ها می شود. وجود کلسیم به همراه ویتامین A ، ویتامین های گروه B و پتاسیم مانع از نرم و نازک شدن موها می شود و به درخشان شدن آن ها کمک فراوان می کند و بنا به اظهارات محققان و پزشکان از ایجاد عازضه قلبی و انواع سرطانها در بزرگسالی جلوگیری می کند.

به علاوه، مطالعات نشان می دهد کودکانی که روزانه شیر مصرف می کنند، از سایر کودکانی که علاقه ای به خوردن آن ندارند، باهوش ترند همچنین مصرف روزانه شیر در دوران نوجوانی و کودکی پایه گذار استخوان هایی محکم بوده و از عوامل اصلی پیشگیری کننده پوکی استخوان و زندگی سالمندی فعال تر محسوب می شود.

با توجه به تاثیرات مثبت و ارزش غذایی که این نوشیدنی دارد، طرح توزیع شیر یارانه ای در حال حاضر در بیش از 100 کشور دنیا اجرا می شود، هرچند که در ابتدا این طرح تنها در 10 کشور دنیا به صورت ملی اجرا می شد اما امروز به توجه به اهمیت آن بیبشتر کشورها به طرح ملی و بین المللی پیوسته اند چراکه اهمیت غذایی شیر به عنوان یکی از پایه های اصلی رشد دانش آموزان در سطح بین المللی نیز جایگاه ویژه ای دارد و در حال حاضر در بیشتر کشورهای آمریکایی، اروپایی، آسیایی و آفریقایی طرح توزیع شیر رایگان مدارس اجرا می شود.

هرساله با آغار سال تحصیلی دستور العمل توزیع شیر به استانها اعلام می شد، هرچند که هر سال طولانی شدن زمان تخصیص اعتبارات باعث تاخیر در اجرای این طرح می شد اما به هر صورت شاهد توزیع آن بودیم اما نیمی از مهر امسال گذشته و تاکنون مسئولان آموزش و پرورش نه بودجه و برنامه توزیع شیر را اعلام نکرده اند و تنها وعده ادامه اجرای این طرح را داده اند.

گفتنی است، متوسط رشد قد دانش آموزان در یک سال حدود 2 تا 3 سانتیمتر است و کشور تایلند که مردمانش به کوتاه قدی معروف هستند، با توزیع مناسب و اجرای طرح شیر در بیش از 200 نوبت در طول سال تحصیلی، توانسته رشد قد دانش آموزان خود را به 5 تا 6 سانتیمتر افزایش دهند؛ این در حالیست که در ایران اعتبارات شیر مدارس به طور کامل و به موقع تخصیص نمی یابد و علیرغم اینکه به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در اجرای طرح شیر رایگان در دنیا شناخته شده است، اما به علت تخصیص نا مرتب و کم اعتبارات، پوشش حداکثری جامعه هدف صورت نمی گیرد.

توزیع نان غنی شده طرحی که فراموش شده

گفتنی است توزیع نان غنی شده در مدارس نیز از دیگر برنامه های آموزش و پرورش برای بهبود و ارتقاء سلامت دانش آموزان بود که هر ساله اعتباری هر چند پایین را برای آن در نظر می گرفتند اما از سال 89 هیچ اعتباری به نان غنی شده تخصیص پیدا نکرد بلکه به یکی از طرح های فراموش شده حوزه سلامت آموزش و پرورش مبدل شده است در حالی که این طرح می توانست می تواند مکمل غذایی بسیار خوبی برای دانش آموزان باشد.

روزشمار اعلام توزیع برنامه شیر مدارس همچنان ورق می خورد و روزهای سال تحصیلی می گذرد و ما امیدواریم ایران که زمانی پیشتاز اجرای طرح شیر یارانه ای در دنیا بود و با جمعیت 13 میلیونی خود به الگوی سایر کشورها تبدیل شده بود امسال نیز برای بیش از 12 میلیون دانش آموز این طرح را اجرا کند و مسئولان فکری برای کاهش اعتبار این طرح و تخصیص آن داشته باشند.

بخش سفیران تبیان