بواسیر خجالت ندارد!
درد دارد و می‌دانم خیلی اذیت می‌شود، ولی به پزشک هم مراجعه نمی‌کند. می‌گویم چرا پیش دکتر نمی‌روی؟ جواب می‌دهد: چون خجالت می‌کشم. تازه چه فایده؟ همه می‌گویند بواسیر درمان ندارد! حتما شما هم کسانی را می‌شناسید که این درد آزارشان می‌دهد و نمی‌دانند چه کنند.
دکتر پیمان ادیبی، فوق تخصص گوارش و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این باره می گوید:
شیوع هموروئید بین خانم ها و آقایان تفاوت عمده ای ندارد، ولی برخی آمارها نشان می دهد آقایان مراجعه بیشتری به پزشک دارند. به گفته او همه افراد سالم جامعه ممکن است به درجاتی از هموروئید مبتلا باشند و در کسانی که یبوست طولانی مدت دارند، شیوع بواسیر بیشتر است. این یعنی اگر یبوست درمان شود، تا حد زیادی علائم بواسیر هم بهبود می یابد.
بواسیر خیلی وقت ها علامت شدیدی ندارد
در ناحیه مقعد، عروق وریدی فراوانی وجود دارد که به آنها، عروق بواسیری یا هموروئیدال می گویند.
دکتر ادیبی می گوید: خیلی از افراد بدون این که بیماری خاصی داشته باشند، دچار برجستگی و برآمدگی عروق وریدی مقعد هستند، اما افراد کمی (حدود 5 درصد جامعه) به بیماری های مرتبط با بواسیر دچار می شوند.
این فوق تخصص گوارش علائم این بیماری را این گونه برمی شمارد: خونریزی از ناحیه عروق وریدی اطراف مقعد، ایجاد لخته و درد متعاقب آن در این عروق، ایجاد زخم روی عروق و ترشحات مکرر در اثر برآمدگی عروق خارج از روده.
خیلی از افراد مبتلا به بواسیر، دچار علائم شدید نیستند و هر از گاهی دچار خارش و خونریزی مختصر در ناحیه مقعد می شوند.
به گفته دکتر ادیبی، در کسانی که یبوست طولانی مدت دارند و هنگام اجابت مزاج دچار مشکل می شوند، شیوع بواسیر بیشتر است و امکان دارد عوارض و علائم بیشتری دامنگیر آنها شود.
کسانی که زیاد می نشینند بیشتر مبتلا می شوند؟
خیلی از افراد تصور می کنند چون شغلشان پشت میز نشینی است و در روز به مدت طولانی می نشینند، دچار هموروئید شده اند، اما دکتر ادیبی می گوید: نشستن طولانی مدت به تنهایی باعث ایجاد بیماری نیست، اما اگر کم تحرکی باعث تشدید و ایجاد یبوست شود، می تواند بروز علائم بواسیر را تسریع کند. البته اگر کسی دچار علائم بواسیر به صورت خونریزی یا خارش یا درد باشد، علائم او با نشستن طولانی مدت تشدید خواهد شد.
هموروئید درمان خاصی نیاز ندارد
دکتر ادیبی با اشاره به این که نمی توان گفت عامل خاصی باعث هموروئید می شود، چون اختلالی در ساختمان بدن است، می افزاید: بیشتر بیماران دچار بواسیر، به درمان خاصی نیاز ندارند. وقتی درمان مطرح می شود که بیمار دچار علائم باشد و از بیرون زدگی وریدها از مقعد آزار ببیند.
این فوق تخصص گوارش تاکید می کند: در این حالت ابتدا درمان های ساده مثل اصلاح یبوست، مصرف مایعات فراوان، تحرک، مصرف غذاهای حاوی فیبرهای گیاهی مانند اسفرزه، تحرک بیشتر، پیشگیری از چاقی یا کاهش وزن اضافه و... تجویز می شود، چون با آسان تر شدن اجابت مزاج، علائم بواسیر هم خفیف تر می شود.
وی ادامه می دهد: علاوه بر اینها، برای مدتی کوتاه مثلا برای چند روز می توان داروهای پانسمان کننده برای بیمار تجویز کرد، مثل پمادهای ضدهموروئید یا ضدبواسیر که در ناحیه مقعد استفاده می شود یا شیاف هایی که علائم آزاردهنده را کاهش می دهد.
گاهی جراحی لازم است
اگر بیمار بیش از یک ماه دچار خونریزی یا علائم مشابه باشد، لازم است روش های جراحی برای درمانش به کار رود.
دکتر ادیبی در این باره توضیح می دهد: گاهی داخل وریدها لخته به وجود می آید که به صورت برآمدگی دردناک در یکی از کناره های مقعد احساس می شود و باعث خواهد شد بیمار نتواند خیلی راحت بنشیند.
اگر این لخته با درمان های اولیه مثل دو سه بار در روز نشستن در آب گرم یا پانسمان های موضعی در عرض یک یا دو روز بهبود نیابد، بهتر است فرد به جراح مراجعه کند تا با ایجاد شکاف کوچکی، لخته را خارج کند.
خونریزی بواسیر را جدی بگیرید
دکتر ادیبی نکته مهم درباره هموروئید را اشتباه نگرفتن خونریزی ناشی از آن با خونریزی ناشی از ابتلا به بیماری های دیگر می داند و می گوید: بخصوص در افراد بالای 50 سال، باید مراقب باشیم خونریزی بواسیر را با خونریزی های دیگر اشتباه نگیریم. چون بواسیر یک اختلال خوش خیم و پاره شدن یک رگ سطحی است، ولی خونریزی می تواند علت های دیگری مثل برآمدگی یا پولیپ داخل روده بزرگ، زخم روده بزرگ و یا در موارد نادری، سرطان های روده بزرگ داشته باشد.
اگر خونریزی بیماری مکرر و علائمش شدید بود و با درمان های اولیه در مدت کوتاه خوب نشد، چه قرار باشد جراحی شود چه نشود، باید تحت بررسی از نظر بیماری های داخل روده ای با روش هایی مثل کولونوسکوپی قرار بگیرد.
بارداری هموروئید نمی آورد
برخی افراد فکر می کنند علت این که برخی خانم ها در دوران بارداری دچار بواسیر می شوند، خود بارداری است، در حالی که دکتر ادیبی معتقد است: در برخی خانم های باردار به دلیل این که تحرک چندانی ندارند، شیوع و مدت یبوست بیشتر می شود، بنابراین هموروئید بارزتر است. پس خود بارداری علت ایجاد بواسیر نیست.
این فوق تخصص گوارش می گوید: در این موارد برای تخفیف علائم معمولا درمان های غیرجراحی انجام می شود و به خانم باردار توصیه می شود، رژیم مناسبی داشته باشد تا مدفوع نرم تری دفع کند و یبوستش برطرف شود. استفاده از داروهای موضعی و چند بار در روز نشستن در آب گرم هم معمولا علائم را تسکین می دهد.
بواسیر عودکننده است
بواسیر زمینه ارثی و ژنتیکی ندارد و راهی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیست. فقط افراد مبتلا به آن، باید شیوه زندگی شان را تغییر دهند تا اجابت مزاجشان بهتر شود.
دکتر ادیبی ادامه می دهد: رگ های هموروئید که اطراف مقعد وجود دارد، علائمشان عودکننده است و علائم نزدیک به نیمی از افراد، هر چند ماه یک بار عود می کند.
این استاد دانشگاه تاکید می کند: اگر علائم همان علائم قبلی باشد و فرد بررسی های طبی شده باشد، اقدام های اولیه پزشکی برایش کافی است. حتی با وجود جراحی هم ممکن است در یک چهارم موارد، بیماری پس از یک یا دو سال دوباره بروز کند، چون ناحیه مقعد خیلی پرعروق است و ممکن است بواسیرهای جدید به وجود آید، یا از عروق داخل مقعد خونریزی مشخص شود.
جراحی بواسیر چگونه است؟
دکتر ادیبی در پاسخ به این پرسش می گوید: دو نوع مداخله طبی برای بواسیر یا هموروئید وجود دارد؛ مداخلات جراحی که روش های استاندارد کاملا شناخته شده است و بعد هم پانسمانی کوتاه مدت دارد. معمولا کمتر از 5 درصد بیماران پس از جراحی دچار عوارضی مانند تنگی مقعد یا احساس درد شدید در این ناحیه و عفونت می شوند.
او در مورد روش دوم این گونه توضیح می دهد: روش دیگر که بتازگی به آن بیشتر توجه شده، مداخلات غیرجراحی مثل بستن رگ های برجسته شده با کش و ابزارهای خاص دیگر است تا رگ کوچک شود و از بین برود که هم اکنون در ایران این کار انجام می شود.
بخش سلامت تبیان
منبع: جام جم - زهرا سادات صفوی سهی
مطالب مرتبط:
