انجمن های علمی حوزه
یکی از فعالیت های علمی و پژوهشی مورد ستایشی که در حوزه انجام شد تاسیس انجمن های علمی در حوزه است.
انجمن های علمی محلی برای تجمع متخصصان آن رشته و در عین حال محل رجوع علاقمندان و دانشحویان و طلاب است. در راستای امر پژوهش و نهادینه سازی آن در حوزه، انجمن های علمی می تواند یکی از بزرگترین حرکت های در این زمینه است.
در این مقاله به معرفی بعضی از این انجمن ها خواهیم پرداخت؛
انجمن مطالعات سیاسی
انجمن مطالعات سیاسی در بهمن 1383 به همت جمعی از اساتید علوم سیاسی که از دانش آموختگان دانشگاهی–حوزوی می باشند تأسیس شد. این انجمن تا کنون توانسته است بیش از 250 عضو را جذب نماید که بیش از 230 نفر از آنها از اعضای پیوسته و دارای تحصیلات حوزوی و دانشگاهی در سطح دکتری و سطوح عالی حوزوی هستند.
تعمیق و توسعه مباحث تخصصی دانش سیاسی، تقویت و گسترش نظریهپردازی، پرسش گری، آزاداندیشی، نقد و مناظره مبتنی بر آموزههای اسلامی، ارتقای شأن و منزلت علمی و معنوی پژوهشگران و استادان، بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای تخصصی موجود، تقویت ارتباط میان عالمان برجسته و فضلای حوزه، صیانت از سنت حوزوی در عرصه دانش سیاسی، شناسایی استعدادها و ذخایر حوزه، از اهداف انجمن مطالعات سیاسی حوزه است.
این انجمن برای رسیدن به اهداف مذکور برنامه های زیر را تدوین کرده است؛
·ارایه برنامههای راهبردی؛
·نیازسنجی علمی در دانش سیاسی اسلام ؛
·تشکیل نشست ها و همایش های علمی؛
·فزایش سطح دانش و مهارت اعضای انجمن از راه های مختلف؛
·تجلیل از پژوهشگران و استادان در زمینه فعالیت انجمن؛
·انتشار کتاب و نشریات؛
·همکاری با انجمن ها و مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی در داخل و خارج از کشور؛
·همکاری با نهادهای اجرایی حوزوی و غیر حوزوی در راستای اهداف و وظایف انجمن؛
·زمینه سازی برای هماهنگی و همکاری مراکز علمی با یکدیگر؛
·همکاری با حوزه های علمیه.
انجمن مطالعات سیاسی در 13 گروه فلسفه سیاسی، فقه سیاسی، کلام سیاسی، قرآن و سیاست، مطالعات راهبردی، مطالعات ایران، جهان اسلام، جامعه شناسی سیاسی، حوزه علمیه و دانش سیاسی، روش شناسی سیاسی، انقلاب اسلامی، حکمت سیاسی متعالیه، گروه مطالعاتی بانوان، فعالیت می کند.
انجمن تا کنون بیش از 150 نشست علمی تخصصی در موضوعات مختلف برگزار کرده است. همچنین بیش از 12 کارگاه علمی را جهت دانش افزایی و تعمیق مباحث تخصصی برای اعضا ایجاد نموده است.
انجمن اقتصاد اسلامی حوزه
این انجمن علمی در سال 1382 تاسیس شد. از آنجا كه ادبیات اقتصاد اسلامی در دانشگاهها به طور شایسته راه پیدا نكرده است و شاید یكی از علتهای آن عدم تحقیقات لازم در این خصوص باشد، دانشآموختگان حوزوی رشته اقتصاد اسلامی، گرد هم آمدهاند تا در كنار هم و در ارتباط با یكدیگر در موضوع اقتصاد اسلامی بیندیشند و تا آنجا كه امكان دارد زمینه گفتمانهای اقتصاد اسلامی را با ادبیات متناسب با آن فراهم كنند.
تعمیق و توسعه مباحث تخصصی اقتصاد اسلامی، تقویت و گسترش نظریه پردازی، پرسشگری، آزاداندیشی، نقد و مناظره مبتنی بر آموزههای اسلامی، ارتقاء شأن و منزلت علمی و معنوی پژوهشگران و استادان، بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای تخصصی موجود، تقویت ارتباط میان عالمان برجسته و فضلای حوزه، صیانت از سنت حوزوی در عرصه اقتصاد اسلامی، شناسایی استعدادها و ذخایر حوزه، از اهداف این انجمن است.
این انجمن در تاریخ 22/7/82 مجوز فعالیتاش را از كمیسیون انجمنهای علمی حوزه علمیه قم كسب كرده است، اعضای این انجمن متشکل است از 52 نفر از روحانیونی كه دارای تحصیلات دانشگاهی در سطح دكترا و فوق لیسانس اقتصاد و یا سطح چهار حوزه دارند، عضو دارد كه اكثراً مشغول فعالیت و پژوهش در زمینه اقتصاد اسلامی می باشند.
انجمن روانشناسی اسلامی حوزه
كاستیهای روانشناسی غربی و ظرفیتهای موجود در منابع اسلامی در موضوعهای روانشناختی، عدهای از متخصصان حوزوی رشته روانشناسی را بر آن داشت تا در قالب انجمن روانشناسی اسلامی ، گرد هم آیند و زمینهساز تعمیق و توسعه مباحث روانشناسی و مشاوره در حوزه علمیه باشند.
اهداف انجمن به شرح ذیل میباشد:
1. تعمیق و توسعه مباحث تخصصی روانشناسی و مشاوره با تأكید بر آموزههای اسلامی
2. تقویت و گسترش نظریهپردازی، پرسشگری، آزاداندیشی، نقد و مناظره مبتنی بر آموزههای اسلامی.
3. ارتقاء شأن و منزلت علمی و معنوی پژوهشگران و استادان.
4. بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای تخصصی موجود.
5. تقویت ارتباط میان عالمان برجسته و فضلای حوزه.
6. صیانت از سنت حوزوی در عرصه روانشناسی، مشاوره و روشهای اجتهادی در این زمینه.
7. شناسایی استعدادها و ذخایز حوزه.
ارائه برنامههای راهبردی، نیازسنجی علمی در زمینه روانشناسی و مشاوره.، تشكیل نشستها و همایشهای علمی، تلاش جهت افزایش سطح دانش و مهارت اعضای انجمن از راههای مختلف، تجلیل از پژوهشگران و استادان در زمینه فعالیت انجمن، انتشار كتب و نشریات علمی، همكاری با انجمنها و مراكز علمی حوزوی و دانشگاهی در داخل و خارج از كشور، همكاری با نهادهای اجرایی حوزوی و غیر حوزوی در راستای اهداف و وظایف انجمن، زمینهسازی برای هماهنگی وهمکاری مراكز علمی با یكدیگر، از فعالیت هایی ست که انجمن روانشناسی حوزه برای رسیدن به اهداف خود انجام می دهد.
انجمن قرآن پژوهی
با توجه به ضرورت تشكیل انجمنهای علمی در حوزه علمیه و به منظور گسترش، پیشبرد و ارتقایفعالیتهای علمی در زمینه علوم قرآنی، انجمن قرآنپژوهی در سال 1382 با نگرش به انجام اهداف زیر تاسیس شد.
اهداف انجمن به شرح ذیل میباشد:
·زمینهسازی برای تعمیق وتوسعه مباحث علوم قرآنی در حوزههای علمیه.
·پرورش نیروهای انسانی مناسب.
·ایجاد زمینه مناسب برای تضارب آرا و گفتگوهای علمی در زمینه مورد نظر.
·سامانبخشی به امور آموزشی و پژوهشی در زمینه مربوط.
انجمن به منظور دستیابی به اهداف مذكور وظایف زیر را بر عهده دارد:
·ارایه خدمات آموزشی و پژوهشی.
·تشكیل گردهماییهای علمی.
·شناسایی پژوهشگران رشته علوم قرآنی و اطلاعرسانی به آنان.
·ایجاد همكاری با انجمنها و مراكز علمی مربوط در داخل و خارج از كشور.
·انتشار كتب و نشریات علمی.
·ترغیب و تشویق پژوهشگران و تجلیل از استادان ممتاز.
·همكاری با نهادهای اجرایی، علمی و پژوهشی در راستای اهداف و وظایف انجمن.
·زمینهسازی برای حضور اعضا در مجامع علمی بینالمللی
انجمن مدیریت اسلامی حوزه
علم مدیریت در ایران نوجوان است و پژوهشهای مدیریت در ایران تقریباً نزدیك به صفر است. اگر هم پژوهشی در این زمینه وجود دارد، بیشتر جنبه ترجمهای و صوری دارد. ضرورت تشكیل انجمن مدیریت اسلامی با هدف تعمیق و توسعه مباحث مدیریت و سازمان در حوزهها و سامانبخشی به امور آموزشی و پژوهشی مباحث مدیریتی، منجر شد تا دانشآموختگان حوزوی علم مدیریت گرد هم آیند تا گامهای لازم برای رسیدن به قلههای مدیریت اسلامی را طراحی و تدوین كنند.
تعمیق و توسعه مباحث تخصصی مدیریت اسلامی ؛ تقویت و گسترش نظریهپردازی، پرسش گری، آزاداندیشی، نقد و مناظره مبتنی بر آموزههای اسلامی؛ ارتقاء شأن و منزلت علمی و معنوی پژوهشگران و استادان؛ بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای تخصصی موجود؛ تقویت ارتباط میان عالمان برجسته و فضلای حوزه؛ صیانت از سنت حوزوی در عرصه مدیریت اسلامی ؛ شناسایی استعدادها و ذخایر حوزه، از اهداف این انجمن است که با ارائه برنامه های راهبردی و تشکیل نشست ها و همایش های علمی برای رسیدن به این اهداف تلاش می کند.
تهیه وفرآوری:احمد اولیائی-گروه حوزه علمیه تبیان