علل افزایش گلبولهای قرمز خون
گلبول های قرمز خون که اریتروسیت نیز نامیده می شوند، توسط مغز استخوان تولید شده و وارد جریان خون می گردند. لذا افزایش تعداد گلبول های قرمز خون را اریتروسیتوز نیز می گویند.
گلبول های قرمز خون، اکسیژن را از ریه ها می گیرند و به تمام بافت های بدن می رسانند.
افزایش تعداد گلبول های قرمز خون به بیش از 72/5 میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر خون در مردان و بیش از 03/5 میلیون در هر میکرولیتر خون در زنان را اریتروسیتوز می گویند.
در کودکان، حداکثر تعداد طبیعی گلبول های قرمز خون بستگی به سن و جنس آن ها دارد.
علل
افزایش تعداد گلبول های قرمز خون به طور کلی در شرایط زیر اتفاق می افتد:
1- برای جبران کمبود اکسیژن بدن در اثر عملکرد ضعیف قلب یا ریه ها، تولید گلبول های قرمز زیاد می شود.
2- برای جبران کمبود اکسیژن بدن در ارتفاعات بالا (مناطق مرتفع)، تولید گلبول های قرمز افزایش می یابد.
3- کلیه ها مقادیر زیادی از یک نوع پروتئین خاص به نام اریتروپویتین را آزاد می کنند که تولید گلبول های قرمز را افزایش می دهد.
4- مغز استخوان، تعداد زیادی گلبول قرمز می سازد.
5- ظرفیت حمل اکسیژن توسط گلبول های قرمز کاهش می یابد.
6- کاهش پلاسمای خون (بخش مایع خون) که اغلب در اثر کاهش آب و نمک بدن است، باعث افزایش گلبول های قرمز می شود.
علل خاص افزایش تعداد گلبول های قرمز خون عبارتند از:
- استروئیدهای آنابولیک که تولید گلبول های قرمز را تحریک می کنند. استروئیدهای آنابولیک، داروهایی هستند که اثراتی مشابه هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) در بدن دارند.
- بیماری قلبی مادرزادی در بزرگسالان
- بیماری انسداد مزمن ریوی
- دوپینگ ورزشکاران با اریتروپویتین (تزریق اریتروپویتین برای تقویت عملکرد ورزشی)
- هموگلوبینوپاتی (یک بیماری ارثی و ژنتیکی است که ظرفیت حمل اکسیژن توسط گلبول های قرمز را تخریب می کند)
- زندگی کردن در ارتفاعات بالا که اکسیژن هوا در آنجا کم است
- انواع بیماری قلبی
- انواع بیماری ریوی
- پلی سیتمی ورا (یک نوع بیماری مغز استخوان)
- آپنه خواب (قطع و وصل شدن تنفس در حین خواب)
- کشیدن سیگار که باعث کاهش اکسیژن خون می شود
علائم افزایش گلبول های قرمز
- تاری دید
- سردرد
- درد عضلات
- سرگیجه
- سرخ شدن صورت
- افزایش فشار خون
اگر سرطان کلیه و یا سرطان کبد و یا سایر تومورهای ترشح کننده اریتروپویتین باعث افزایش تعداد گلبول های قرمز خون شده باشند، علائم خاص آن عبارتند از: کاهش وزن، درد شکم یا احساس پری شکم و زردی.
چه موقع نزد پزشک برویم؟
معمولا وقتی پزشک یک سری آزمایش برای تشخیص بیماری فعلی شما تجویز می کند، در طی این آزمایش، مقدار بالای گلبول های قرمز خون مشخص می گردد، یعنی به طور اتفاقی این افزایش تعداد معلوم می شود.
افزایش تعداد گلبول های قرمز در آزمایش خون نشان دهنده ابتلای شما به یک بیماری خاص است که در بخش علل گفته شد.
ممکن است پزشک، آزمایشات دیگری را برای بررسی بیماری فعلی شما تجویز کند.
عوارض افزایش گلبول های قرمز
- ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در سیاهرگ های پا)
- سکته مغزی در اثر لخته خون
- سرطان خون (لوسمی)
- خونریزی بیش از حد (هموراژی)
- مشکلات لخته شدن خون
- سنگ کلیه
- نقرس
درمان افزایش گلبول های قرمز
1- حجامت: سریع ترین راه برای کاهش تعداد گلبول های قرمز خون، حجامت است که باید توسط پزشک و در مراکز معتبر و شناخته شده انجام شود.
2- مصرف دارو تحت نظر پزشک متخصص که تولید گلبول های قرمز را کاهش می دهد.
3- مصرف روزانه قرص آسپیرین (تحت نظر پزشک) که از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
4- بیماری ها و مشکلاتی که باعث افزایش تعداد گلبول های قرمز شده اند، بایستی برطرف شوند و شیوه زندگی تغییر کند، مثل نکشیدن سیگار و حفظ وزن سالم بدن.
آیلار آرزوگران
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط: