ممکن است قبل از رخ دادن اتفاقی، در تقدیر انسان، تغییراتی ایجاد شود و امر به گونه دیگری رقم بخورد. علامه طباطبایی در این باره می فرمایند: «هیچ منافاتى ندارد كه در شب قدر مقدر بشود ولى در ظرف تحققش طورى دیگر محقق شود، چون كیفیت موجود شدن مقدر، امرى است، و دگرگونى در تقدیر، امرى دیگر است، هم چنان كه هیچ منافاتى ندارد كه حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد، ولى مشیت الهى آن را تغییر دهد. »
اينكه مىگويند: در شب قدر همه مقدرات تقدير مىشود؛ بدين معنا است كه قالب معين و اندازه خاص هر پديده، به طور روشن اندازه گيرى مىشود. البته اين اندازه گيرى، بر اساس شرايط و موانعى است كه پيش مى آيد و با ملاحظه اختيار و قابليت انسان شكل مىگيرد.
چرا حوادثي که اتفاق مي افتد مثلا تصادف و کسي مي ميرد مي گوييم پايان عمرش بوده اگر ترمز مي گرفت يا انحراف به چپ نداشت نمي مرد؟ يا اگر من الان خودم را بکشم مي گويند پايان عمرش هست اگر نکشم مي گويند خواست خداست؟ در اثر خواب آلودگي راننده اي چند نفر بي گناه مي ميرند، قضا و قدر چگونه است؟
در حوادث تلخ و شیرین، پیش از آن که نقش خداوند را در آن بررسی کنیم، باید به نقش خدا در آن توجه کنیم، زیرا نقش خداوند فقط این است که از وجود حوادث آگاه است و بر اساس سنتهایی که مقرر نموده، شامل حال انسانها میشود، در حالی که در بسیاری از این حوادث، نقش بشر انکار ناپذیر است.
گفتگوی خود با استاد گرانقدر حضرت آیة الله سیدحسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در نهمین و آخرین شماره با نقد سخنان علامه مجلسی درباره موضوع امر بین الامرین پایان می دهیم.
گفتگوی خود با استاد گرانقدر حضرت آیة الله سید حسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در هفتمین مقاله با بررسی دیدگاه عرفاء که از معتقدان به جبر هستند ادامه می دهیم.
گفتگوی خود با استاد گرانقدر حضرت آیة الله سید حسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در ششمین مقاله با بررسی دیدگاه عرفاء که از معتقدان به جبر هستند ادامه می دهیم. خلاصه سخن عرفاء این است که انسان دارای اعیان ثابت کلی و جزئی است که اعیان ثابته ی ما هما
گفتگوی خود با دانشمند محترم حضرت آیة الله سید حسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در پنجمین مقاله با شناخت عرفاء که از معتقدان به جبر هستند ادامه می دهیم.
گفتگوی خود با دانشمند محترم حضرت آیت الله سید حسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در جهارمین مقاله با شناخت گروهی از حکماء که به اختیار مطلق اعتقاد دارند پی می گیریم.
گفتگوی خود با دانشمند محترم حضرت آیة الله سید حسن مصطفوی را در خصوص موضوع جبر و اختیار در سومین مقاله با طرح این سؤال که خداوند می توانست ما را خلق نکند پس چرا خلق کرد؟ و پاسخ به آن دنبال می کنیم.
بحث جبر یا اختیار انسان، مسئله ای است که همیشه مورد توجه بشر بوده و نظرات و اعتقادات متفاوتی هم ارائه شده است. در مصاحبه اختصاصی تبیان با فیلسوف بزرگ آیة الله سیدحسن مصطفوی این موضوع مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
در خبرها آمده است که مفتی بزرگ سعودی «عبدالعزیز آل الشیخ» حوادث تلخی که امسال در مکه رخ داد یکی در سانحۀ سقوط جرثقیل و دیگر در واقعۀ غمبار منی را قضا و قدر الهی خوانده است.
افعال اختیارى انسان به خود انسان منسوب است و به نحو حقیقت به خداوند انتساب دارد. منسوب به انسان است؛ زیرا بر اساس قدرت و اراده ی او و تحت تأثیر عزم و جزم و تصمیم و گزینش او انجام مىپذیرد. و منسوب به خداوند است؛ زیرا هستى انسان و تمام آثار وجودى او، از جم
بنا بر روایات متعدد ملائکه از با سابقه ترین مخلوقاتی هستند که خداوند متعال آنان را آفریده است. زیرا در احادیث ما آمده است که خلقت ملائکه (فرشتگان) بعد از خلقت انوار و ارواح مقدسه پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) بوده است.
در برخی از منابع آمده است؛ پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) در مقابل تقاضای شخصی از جن به نام «عرفطة بن سمراه جنی» مبنی بر کمک برای رفع مزاحمت جنیان کافر، علی(علیه السلام) را برای جنگ با آنان اعزام نمود و آنحضرت پس از انجام مأموریت، به سلامت بازگشت.