شبهه: چرا قرآن می گوید لباس گرسنگی چشاندیم؟!

متن و ترجمه آیه مبارکه به شرح ذیل است:

«وَضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً قَرْیَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً یَأْتِیهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللّهِ فَأَذَاقَهَا اللّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ یَصْنَعُونَ » (النحل، 112)

الف - بشر ناچار است تا مفاهیم غیر مادی را نیز با واژگان و اسم‌هایی که به محسوسات تعلق دارد بیان نماید تا بتواند مقصود را منتقل کند.

به عنوان مثال: وقتی می‌‌خواهد به کسی که مثلاً می‌خواهد درس بخواند یا ازدواج کند، بگوید: «من از تو حمایت می‌کنم»؛ می‌گوید: «برو جلو، به لطف خدا، من پشتت هستم».

در صورتی که آن طرف به لحاظ فیزیکی جلو نمی‌رود و پشت سر او بودن نیز برایش فایده‌ای ندارد. بلکه چون «پشت» به معنای تکیه‌گاه است، در این معنا نیز به کار می‌رود.

چنانچه در آیات قرآنی سخن از «عضد، ید و سایر اعضا» رفته است، اما مفاهیم مادی ندارند.

در زبان فارسی و سایر زبان‎ها نیز چنین است. مثلاً اگر گفته شود: به دینت با قدم صدق وارد شو؛ - یا: با دو بال عقل و علم بالا برو – یا: خدا بر شما لباس عافیت بپوشاند – یا لباس تقوا بپوش و ...، معلوم است که مقصود قدمِ پا، بال پرنده، بالا رفتن فیزیکی و لباس پارچه‌ای دوخته شده نیست.

ب - «چشیدن» نیز از همین واژه‌هاست که منحصر به چشیدن با زبان در خوردن و آشامیدن نیست.

مثلاً می‌گوییم: «درد فقر نچشیدی»، یا می‌گوییم: «جوک بی‌مزه‌ای گفتی»، یا می‌گوییم: آن سفر خیلی مزه داد و ... .

پس، معنای «لباس» فقط لباس پوشیدنی نیست، بلکه لباس یعنی آنچه پوشش می‌دهد. لذا در عربی و فارسی می‌گوییم «لباس شب». حال یک موقع منظور همین لباس پارچه‌ای است که در مراسم میهمانی شبانه پوشیده می‌شود و یک موقع نیز تاریکی شب است که نیمکره را پوشش می‌دهد.

پس اگر سۆال کنیم: در این بیابان، با این لباس شب که همه جا را پوشانده، آیا طعم تلخ ترس و وحشت را چشیدی یا نه؟ جمله غلطی نیست و نمی‌توان گفت که این لباس چه ربطی به شب دارد و چه ارتباطی با چشیدن دارد؟ چنانچه لفظ «چشیدن» برای مرگ نیز آمده است: «كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ – هر نفسی [طعم] مرگ را می‌چشد».

خداوند متعال در آیه فوق می‌فرماید که این جماعت مشکل خاصی نداشتند، باب نعمات و برکات و سلامت به رویشان باز بود، اما ناشکری کردند. لذا (بر اساس نتیجه طبیعی ناشکری در نظام خلقت)، طعم تلخ احاطه و پوشش همه جانبه (لباس) گرسنگی و ترس (از فقر، گرفتاری، بیچارگی در مشکلات و ...) را به آنها چشاندیم.

پس، طعم لباس (پوشش) فقر، گرسنگی و بیچارگی، چشیدنی است.

بخش قرآن تبیان

منبع:

ایکس شبهه