وقتی تیم مورد علاقه‌تان می‌بازد چه می‌خورید؟

طرفدارانی که هم‌ذات‌پنداری زیادی با تیم‌هایشان دارند نمی‌توانند به راحتی شکست تیمشان را بپذیرند و برای جبران این باخت به مواد غذایی شیرین و چرب پناه می‌برند.

پرسپولیس یا استقلال؟ تراکتور یا ذوب‌آهن؟ ملوان انزلی یا صبای قم؟ یا مثل ما فقط تیم ملی؟ تیم محبوبتان کدام است؟ چقدر بازی‌های تیم مورد علاقه‌تان را دنبال می‌کنید؟ چقدر از برد تیمتان خوشحال می‌شوید؟ وقتی خدای نکرده می‌بازید چه حسی دارید؟ تا حالا دقت کردید بعد از باخت تیم مورد علاقه‌تان به چه خوردنی‌هایی رو می‌آورید؟ این بار دقت کنید! به عقیده‌ی محققان طرفداران تیم بازنده به خوردن غذاهای چرب‌تر و شیرین‌تر می‌روند تا به نوعی باخت را جبران کنند. با ما باشید تا بیشتر با نتایج این بررسی‌ها آشنا شوید.

اگر به تناسب اندامتان اهمیت می‌دهید بهتر است از تیمی طرفداری کنید که کارش درست است و همیشه برنده‌ی میدان می‌شود. چون زمانی که یک تیم ورزشی می‌بازد طرفداران دوآتیشه‌ی آن‌ها روز بعد از باخت میل بیشتری به تغذیه‌ی ناسالم نشان می‌دهند. یعنی هم چرب‌وچیلی‌تر می‌خورند و هم مواد غذایی خیلی شیرین را در الویت قرار می‌دهند. این را ما نمی‌گوییم بلکه نتایج پژوهشی که در Psychological Science به چاپ رسیده است نشان می‌دهد.

این روزها فوتبال تبدیل به پرطرفدارترین ورزش دسته‌جمعی شده است و میلیون‌ها نفر در سرتاسر دنیا چهارچشمی این بازی‌ها را تماشا می‌کنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید 2.2 میلیارد نفر بازی‌های فوتبال جام جهانی 2010 را تماشا کرده‌اند.

تماشاگرها و در بیشتر موارد تماشاگرنماها عادت دارند که برد و باخت تیمشان را به خودشان نسبت دهند. برای همین هم نتیجه هر چه می‌شود روی رفتار و سلامتشان تأثیر مستقیم می‌گذارد. یعنی چه تیم ببرد و چه ببازد رفتارهای عجیب و غیرعادی از خود نشان می‌دهند. اگر تیمی شکست بخورد به خصوص زمانی که این شکست سنگین یا غیر منتظره باشد برخی از طرفداران را به سمت رفتارهای خشن و حتی مجرمانه می‌کشاند. اگر مثل من خیلی شیفته فوتبال نباشید شاید برایتان باورکردنی نباشد که میزان سکته‌ی قلبی بعد از شکست‌ها بسیار رایج و زیاد است در حالی که بعد از برد این خطر به مراتب کمتر می‌شود. فکرش را بکنید کسی به خاطر باخت تیم مورد علاقه‌اش آن قدر احساساتی شود که کارش به سکته‌ی قلبی بکشد! اما در این بین دو محقق کنجکاو تصمیم گرفتند که تأثیر نتایج بازی‌های فوتبال را روی رفتارهای غذایی طرفداران بررسی کنند که نتایج جالبی به دست آمده است:

* برای این کار محققان 726 نفر را از شهرهای مختلف آمریکا انتخاب کرده و به 4 دسته تقسیم کردند.

گروه اول افرادی بودند که در شهر محل اقامتشان اصلاً تیم فوتبالی وجود نداشت،

گروه دوم افرادی بودند که تیم فوتبال شهرشان در روزی که این پژوهش انجام می‌شد مسابقه نداشت،

گروه سوم افرادی بودند که تیم شهرشان در روز پژوهش بازی را واگذار کرده بود

و تیم گروه چهارم هم در همان روز بازی را انجام داده و پیروز میدان شده بود. بازی‌ها در روز یکشنبه انجام شده بود. محققان مشاهده کردند غذای روز یکشنبه و سه‌شنبه‌ی این چهار گروه تفاوتی نداشته اما در روز دوشنبه همه چیز متفاوت بود. در این روز یعنی یک روز بعد از مسابقه، افرادی که تیمشان باخته بود به میزان 16 درصد چربی‌های اشباع‌شده‌ی بیشتری مصرف کرده بودند و در عوض افرادی که طرفدار تیم برنده بودند 9 درصد کمتر مواد غذایی چرب جذب کرده بودند. این تأثیر در شهرهایی که طرفداران خیلی پرشوری دارند بیشتر دیده می‌شود. یعنی در این شهرها فردای بعد از شکست طرفداران میل بیشتری به مصرف غذاهای شیرین و چرب‌وچیلی نشان می‌دهند.

سروتونین یک ناقل عصبی است که استرس را کاهش داده و ایجاد نشاط

می‌کند. برای همین هم طرفداران تیم بازنده برای کنترل خشم، استرس

و ناراحتی خود به سمت مواد غذایی شیرین می‌روند

** در بررسی دیگری محققان از 78 فرانسوی سۆال کردند تا متنی راجع به برد و باخت تیم‌ها و بازیکن‌های مورد علاقه‌شان بنویسند. سپس 4 پیاله در اختیار این افراد قرار دادند که حاوی چیپس، شکلات، انگور و گوجه‌فرنگی گیلاسی بود. محققان مشاهده کردند افرادی که تیمشان باخته است بیشتر به سمت مواد غذایی پرکالری حاوی چربی‌های اشباع‌شده یا مواد غذایی شیرین روی آورده‌اند.

*** در بررسی نهایی از 157 فرانسوی خواسته شد که فیلم ضبط‌شده‌ی بازی بین تیم‌های فرانسه و ایتالیا در مرحله نهایی مسابقات یورو 2000(برنده: تیم ملی فرانسه) و بازی دو تیم فرانسه و ایتالیا در مرحله‌ی فینال جام جهانی 2006 (تیم بازنده: تیم ملی فرانسه) و همچنین یک بازی بین دو تیم بلژیکی را تماشا کنند. از نیمی از این شرکت‌کننده‌ها خواسته شد الویت‌ها و احساساتشان را در خصوص بازی‌ها و باخت‌ها بنویسند. سپس همان 4 ماده‌ی غذایی پژوهش قبلی نیز در اختیار این افراد گذاشته شد. مشخص شد افرادی که احساساتشان را روی کاغذ آورده بودند میل کمتر به تغذیه‌ی نامناسب داشتند و مواد غذایی سالمی را انتخاب کرده‌اند. اما در عوض طرفداران دو آتیشه که تیم مورد علاقه‌شان شکست خورده بود به سمت مواد غذایی نامناسب مانند چیپس رفتند.

محققان با جمع‌بندی تمام این بررسی‌ها به این نتیجه رسیدند طرفدارانی که هم‌ذات‌پنداری زیادی با تیم‌هایشان دارند یعنی جزو طرفداران سرسخت یک تیم ورزشی هستند نمی‌توانند به راحتی شکست تیمشان را بپذیرند و برای جبران این باخت به مواد غذایی شیرین و چرب پناه می‌برند. البته طرفدارانی که بعد از تجربه‌ی باخت راجع به احساساتشان حرف می‌زنند و یا می‌نویسند راحت‌تر با این باخت کنار می‌آیند و کمتر به سمت غذاهای شیرین و چرب می‌روند. باید بدانید که مواد غذایی شیرین میزان سروتونین مغز را بیشتر می‌کند. سروتونین یک ناقل عصبی است که استرس را کاهش داده و ایجاد نشاط می‌کند. برای همین هم طرفداران تیم بازنده برای کنترل خشم، استرس و ناراحتی خود به سمت مواد غذایی شیرین می‌روند. اگر شما هم جزو این افراد هستید و به تناسب اندامتان فکر می‌کنید باید بدانید که این‌گونه عکس‌العمل‌ها شما را از وزن ایده‌آل‌تان دور خواهد کرد. بهتر است احساساتتان را کنترل کنید و بدانید که برد و باخت همیشه وجود دارد. توصیه می‌کنیم بعد از شکست خشم و احساساتتان را به گونه‌ی دیگری کنترل کنید و دور و بر مواد غذایی شیرین و چرب خط بکشید. در غیر این صورت چاقی و سوءتغذیه به سلامتی‌تان آسیب جدی خواهد زد.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان