فریب محصولات رژیمی را نخورید
افرادی که قصد کاهش وزن دارند، فرآورده‌هایی را که با عنوان کم‌چرب به بازار عرضه می‌شوند، معجزه روش‌های مدرن در عرصه مهندسی تولید محصولات غذایی می‌دانند. بر اساس مطالعات جدیدی که در این زمینه انجام گرفته است، روغن‌های مصنوعی جدید که جذب بدن نمی‌شوند و میزان کالری کمتری دارند، مانع از افزایش وزن افراد نخواهند شد.
غذاهایی که برای تهیه آن‌ها از روغن‌های مصنوعی استفاده و با عنوان محصولات کم‌چرب تولید می‌شوند، نه‌تنها موجب کاهش وزن نمی‌شوند بلکه زمینه‌ای را برای افزایش وزن افرادی که از این گروه مواد غذایی تغذیه می‌کنند، ایجاد می‌کنند. می‌توان گفت افرادی که از ترکیب غذاهای کم‌چرب و پرچرب تغذیه می‌کنند، در مقایسه با افرادی که تنها محصولات غذایی پرچرب می‌خورند، بیشتر در معرض ابتلا به چاقی هستند. البته محققان تاکنون دلایل قانع‌کننده‌ای برای توجیه این موضوع نیافته‌اند، اما به نظر می‌رسد افزایش وزن افراد در نتیجه مصرف روغن‌های مصنوعی و محصولات غذایی کم‌چرب به این دلیل است که عملکرد بدن در شناسایی و تشخیص مولکول‌های چربی و واکنش به این گروه از چربی‌ها در مقایسه با روغن‌های طبیعی متفاوت است. بر اساس این نظر، زمانی که مغز مولکول‌های چربی را شناسایی می‌کند، بدن را برای ورود میزان بالایی از کالری آماده و برای تنظیم اشتهای فرد، مکانیسم‌هایی را تنظیم می‌کند، اما وقتی به طور ناگهانی متوجه می‌شود مولکول‌های چربی شناسایی‌شده از انواع چربی‌های مصنوعی هستند که در مقایسه با چربی‌های طبیعی کالری کمتری دارند، در سیستم عملکرد بدن اختلال ایجاد می‌شود.
بنابراین مغز، اختلال ایجاد شده را با افزایش نیاز بدن به جذب کالری جبران می‌کند که این تغییر موجب افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن فرد خواهد شد. البته از آنجا که این تحقیقات روی گروهی از موش‌ها انجام گرفته است، محققان تصور می‌کنند این گروه از چربی‌ها روی اشتهای افراد تأثیر مشابهی ندارد و به همین علت، لازم است تحقیقات بیشتری در این زمینه روی انسان‌ها انجام شود تا واکنش بدن نسبت به چربی‌های واقعی و مصنوعی مورد بررسی قرار گیرد. به هر حال باید پذیرفت، خوردن غذاهایی که به طور طبیعی چربی و کالری کمتری دارند، بهتر از مصرف مواد غذایی است که برای تهیه آن‌ها از چربی‌های مصنوعی یا شیرین‌کننده‌های جایگزین قند استفاده می‌شود.
خطر قند رژیمی برای کبد و کلیه
در تبلیغات ادعا می‌شود که محصول‌های رژیمی، کم‌کالری و مناسب برای افرادی هستند که به دلایل مختلف (دیابت، چاقی و...) باید میزان قند مصرفی‌شان را کاهش دهند. اما در واقع دلیل کم‌کالری بودن این محصول‌ها، قند و شکر مصنوعی است که در آن‌ها استفاده می‌شود. ترکیب این قندها در بدن همانند قند و شکر معمولی متابولیزه نشده و در نتیجه میزان کالری تولیدی‌شان کمتر است اما این شیرین‌کننده‌های مصنوعی - به غیر از آسپارتام که از برخی واحدهای پروتئینی تشکیل شده است - ترکیب‌های شیمیایی شیرین‌کننده‌ای هستند که برخی حتی تا 200 یا 300 مرتبه شیرین‌تر از ساکاروز هستند و به دلیل اینکه در بدن متابولیزه نمی‌شوند عملاً اثر قند معمولی را ندارند.
خوراکی‌هایی مثل قند، نوشابه، مربا و عسلی که به عنوان رژیمی تبلیغ می‌شوند به دلیل داشتن این ترکیب‌های شیمیایی می‌توانند مضر باشند و مصرف بیش از حدشان می‌تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد. به هر حال نباید از این موضوع غافل شد که این ترکیب‌ها، شیمیایی هستند و باید از بدن دفع شوند و در نتیجه کار زیادی را به کبد و کلیه تحمیل می‌کنند و اگر مداوم مصرف شوند، آثار منفی فراوانی روی بافت کبد و کلیه می‌گذارند. از سوی دیگر، چون شیرینی آن‌ها بیش از قند و شکر معمولی است، حس چشایی را دچار سردرگمی می‌کند. در واقع فردی که به مصرف خوراکی‌هایی با قند مصنوعی عادت می‌کند حساسیت سلول‌های چشایی‌اش تغییر می‌کند و مواد غذایی که شیرینی معقول دارند را شیرین حس نمی‌کند بنابراین به افرادی که در مصرف قندهای ساده محدودیت دارند، توصیه می‌کنم قندهای معمولی را به میزان کم مصرف کنند و سراغ مصرف قندهای مصنوعی و محصول‌های رژیمی نروند زیرا عوارض مصرف این محصول‌ها بیش از عوارض ناشی از مصرف قندهای ساده است.
خوردن غذاهایی که به طور طبیعی چربی و کالری کمتری دارند، بهتر از مصرف
مواد غذایی است که برای تهیه آن‌ها از چربی‌های مصنوعی یا شیرین‌کننده‌های جایگزین قند استفاده می‌شود
این محصول‌ها را فقط باید در حد کم و در مدت زمانی کوتاه مصرف کرد مثلاً به یک بیمار دیابتی اصلاً توصیه نمی‌شود هر روز صبح مربای رژیمی بخورد و خیالش راحت باشد که هیچ قندی در بدنش بالا نمی‌رود. این محصول‌ها مخصوصاً برای بیماران دیابتی که مشکل متابولیک دارند بسیار مسئله‌ساز است. در ضمن معمولاً با خوراکی‌های دیگری خورده می‌شوند که خودشان مشکلات عدیده‌ای ایجاد می‌کنند. یک بیمار دیابتی نوع 2 که اضافه‌وزن دارد با مصرف ساندویچ همراه نوشابه رژیمی یا کره همراه مربای رژیمی، کالری اضافی دریافت می‌کند و مشکلش دو برابر می‌شود.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
جام جم - سهیل امیری
سلامتیران - دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی
مطالب مرتبط:
آیا محصولات رژیمی برای دیابتی‌ها قابل اعتمادند؟
شیرین‌کننده‌های مصنوعی خطرناک‌تر از قند
بیسکویت‌های سبوس‌دار لاغرتان نمی‌کنند
