اسکولیوز؛ انحراف ستون فقرات

در اغلب موارد، اسکولیوز خفیف می باشد و شاید هم فرد از ابتلای خود به این بیماری بی خبر باشد، اما در برخی موارد دیده شده که کودکان به نوع شدید این ناهنجاری ستون فقرات مبتلا می‌شوند و این ناهنجاری در دوران رشد نمود بیشتری پیدا می کند.

اگر این ناهنجاری شدید باشد، فرد را از انجام فعالیت های روزانه باز می دارد و حتی ممکن است به علت بد قرار گرفتن ستون مهره ها، فضای درون قفسه سینه کاهش پیدا کند و عملکرد ریه ها با مشکل روبرو شود.

کودکانی که اسکولیوز خفیف در آنها تشخیص داده می‌شود، باید تحت مراقبت قرار بگیرند و هر چند وقت یک بار، عکسبرداری با اشعه ایکس برایشان انجام گیرد تا اگر بیماریشان در حال وخیم شدن می باشد، اقدامات درمانی لازم برایشان صورت گیرد.

در بسیاری از موارد خفیف، هیچ گونه درمانی برای این دسته از کودکان لازم نیست.

در برخی موارد عده ای از کودکان نیازمند استفاده از بریس می باشند تا روند پیشروی بیماری را آهسته کند.

عده بسیار اندکی هم که شرایط بسیار وخیمی دارند، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند تا ستون مهره آنها به حالت مستقیم و صاف دربیاید.

انواع اسکولیوز

1- اسکولیوز مادرزادی : از ابتدای تولد وجود دارد.

2- اسکولیوز عصبی ماهیچه ای : به علت وجود ناهنجاری در ماهیچه و یا عصب ایجاد می‌شود و بیشتر در افراد مبتلا به بیماری اسپینا بیفیدا و فلج مغزی دیده می‌شود.

3- اسکولیوز دژنراتیو : این نوع اسکولیوز به علت ضربه و یا بیماری، فروپاشی استخوان، انجام جراحی در ناحیه پشت و یا پوکی استخوان بوجود می آید.

4- اسکولیوز با منشا ناشناخته : این نوع اسکولیوز شایع ترین نوع اسکولیوز می باشد که هنوز علت مشخصی برای آن شناخته نشده است.

عوامل خطر اسکولیوز

- سن : بیشترین افراد مبتلا به این بیماری، در محدوده سنی 9 تا 15 سال قرار دارند، یعنی قبل از بلوغ و در ابتدای آن.

• - جنسیت : اگر چه هر دو جنس به طور مساوی به اسکولیوز نوع خفیف مبتلا می‌شوند، ولی اسکولیوز نوع شدید در جنس مونث بیشتر است.

• - سابقه خانوادگی : این بیماری قابل انتقال به نسل های بعدی می باشد، اما لزوما کودکانی که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند، والدین مبتلا نداشته اند.
•  

علائم بیماری اسکولیوز

- فرد مبتلا شانه های نامساوی دارد.

- یکی از تیغه های شانه فرد مبتلا برجسته تر از دیگری به نظر می رسد.

- کمر نامساوی و ناهموار

- یک طرف باسن بالاتر است

تشخیص اسکولیوز

کودکان مبتلا به این بیماری، معمولا در آزمون های غربالگری مدارس که توسط پزشک اطفال یا عمومی انجام می گیرد، تشخیص داده می‌شوند.

برخی والدین نیز با هوشیاری و دقتی که دارند ممکن است به تشخیص این بیماری کمک کنند و پس از تشخیص‌های اولیه، فرد مبتلا به متخصص و جراح استخوان ارجاع داده می‌شود و آزمایشات تکمیلی مانند عکسبرداری به اشعه ایکس برای تشخیص دقیق تر و بهتر او انجام می‌گیرد.

هر چه زمان ایجاد انحراف ستون فقرات، به زمان بلوغ فرد نزدیک‌تر باشد، فرد این شانس را دارد که جلوی پیشرفت آن را بگیرد.

راه های درمان اسکولیوز

- استفاده از بریس: اگر سن رشد کودک هنوز به اتمام نرسیده باشد و حداقل دو سال از رشد کودک باقی مانده باشد، استفاده از بریس به او توصیه می‌شود، زیرا در این حالت محل استخوان ها هنوز ثابت نشده است و امکان شکل گیری صحیح مهره ها توسط بریس وجود دارد.

- جراحی: در موارد انحنای شدید ستون فقرات جراحی صورت می گیرد. هدف از جراحی برطرف کردن کامل انحنای ستون مهره‌ها نیست، بلکه اقدامی است در جهت جلوگیری از بدتر شدن حالت ستون مهره‌های کودک.

در طی جراحی، ایمپلنت هایی در بدن فرد جا گذاشته می‌شود تا به او در قرارگیری صحیح ستون مهره ها کمک کند.

- انجام حرکات اصلاحی ورزشی در کاهش انحراف ستون فقرات موثر است و اگر بروز اسکولیوز در مواردی باشد که ستون فقرات هنوز شکل ساختاری نگرفته است و بدن انعطاف‌پذیر است، می‌توان با حرکات ورزشی اصلاحی، از شدت زاویه آن کم کرد.

راه های پیشگیری از اسکولیوز

- به کودکان خود یاد دهید تا هنگام حمل کیف مدرسه خیلی دقت کنند. به این معنا که اگر کیف مدرسه آنها سنگین است، سنگینی بار آن را روی هر دو طرف پشت خود قرار دهند (مانند استفاده از کوله پشتی دو بنده) و هرگز روی یک شانه نیندازند. اگر هم کوله پشتی ندارند، کیف مدرسه خود را مرتبا از یک شانه به شانه دیگر بیندازند و فقط روی یک شانه آن را حمل نکنند.

- در زمان بازی، کودکان باید از هر دو طرف بدن خود به طور یکسان استفاده کنند.

- والدین باید برای بررسی سلامتی ستون فقرات کودکان خود، هر چند وقت یک بار آنها را نزد پزشک متخصص ببرند تا در صورت وجود علائم اولیه، اقدامات لازم را انجام دهند.

- تغذیه مناسب و استفاده کافی از کلسیم برای حفظ سلامت استخوان ها و ساختار آن بسیار مناسب است. استفاده از مواد معدنی و ویتامین ها نیز ضروری می باشد. 

مطالب مرتبط:

اسکولیوز؛ انحنای غیرعادی ستون فقرات

 خمیدگی غیرطبیعی‌ ستون‌ مهره ها 

موقع آسیب ستون فقرات چه کنیم؟

گودی بیش‌ازحد کمر غیرعادی است