گم شده بشریت معاصر!

ما مفتخریم؛ "نهج البلاغه" كه بعد از قرآن بزرگ ترین دستور زندگی مادی و معنوی و بالاترین كتاب رهایی بخش بشر است و دستورات معنوی و حكومتی آن بالا ترین راه نجات است، از امام معصوم ماست!

_    نهج البلاغه مرهمی است بر دردهای جان كاه بشریّت.

_    نهج البلاغه داروی مۆثری است بر تلطیف روح انسان ها و مبارزه با خشونت ها.

_    نهج البلاغه اثری است به درخشندگی آفتاب، به لطافت گل، به قاطعیّت صاعقه،

_    نهج البلاغه شكوهی آسمانی است به غرش طوفان و برق، به تحرّك  امواج سهگین اقیانوس ها، به بلندی ستارگان دور دست بر اوج آسمان ها.

نهج البلاغه فرزند قرآن

نهج البلاغه مجموعه ایی زیبا و نفیس كه روزگار از كهنه كردن آن ناتوان و گذشت زمان و ظهور افكار و اندیشه ای نو تر و روشن تر بر ارزش آن افزوده، منتخبی است. از خطابه ها و دعاها، وصایا، نامه ها و جمله های كوتاه مولای متقیان علی علیه السّلام كه به وسیله ی سیّد  شریف رضی در حدود هزار سال پیش گردآوری شده است. سیّد رضی از نظر خودش مطالبی كه از جنبه بلاغت برجستگی خاصّی را داشته اند انتخاب كرده، از این رو این منتخب را نهج البلاغه نام نهاد. كلمات امیرالمۆمنین علیه السّلام از قدیم ترین ایّام با دو امتیاز همراه بوده است؛

1.فصاحت و بلاغت

2.همه جانبه بودن یا چندی بعدی بودن

توأم شدن این دو امتیاز با هم سخن علی علیه السّلام را در حدّ اعجاز قرار داد. به همین جهت سخن امام علی علیه السّلام در حدّ واسط كلام مخلوق و كلام خالق "فوق كلام المخلوق و دون كلام الخالق" قرار گرفته است. نهج البلاغه؛ به اقرار اغلب دانشمندان و نویسندگان و ادبای حتّی معاصر عرب، زیبا ترین متن عرب است. سخنانی كه از نظر ادبی در اوج زیبایی و از نظر فكر در عمق بسیار و از نظر اخلاق سرمشق و نمونه است. در آن عباراتی هست كه هر خواننده ای اقرار می كند كه در بشریّت نظایر این عبارات وجود ندارد.

چرا نهج البلاغه چنین كششی دارد؟

1. نهج البلاغه، همه جا سخن از هم دردی با طبقات محروم و ستم دیده انسان ها دارد. سخن از مبارزه با بی عدالتی، ظلم و طاغوت ها در آن موج میزند.

2.نهج البلاغه، همه جا در مسیر آزادی انسان ها گام بر می دارد. آزادی از زنجیر اسارت هوا و هوس های سركش، از زنجیر اسارت ستم گران خودكامه، طبقات مرفّه پر توقّع، جهل و بی خبری، كه انسان را به لذّت و بدبختی می كشاند و هشدار می دهد كه هر جا نعمت های فراوانی روی هم انباشته است حقوق از دست رفته ای در كنار آن به چشم می خورد.

3.جذبه های عرفانی نهج البلاغه چنان است كه ارواح تشته را با زلال خود آنچنان سیراب و مست می كند كه نشئه شراب طهورش را به لرزه می اندازد، لرزه ای دردناك و در عین حال لذّت بخش.

4.نهج البلاغه، در هر میدانی كه گام می نهد چنان سخن را ادا می كند و وقایع را مو به مو شرح می دهد؛ گویی گوینده، متخصّص همین موضوع بوده است.

امتیازات نهج البلاغه

از امتیازات سخنان امام علی علیه السّلام این است كه؛

_محدود به زمینه خاصّی نیست. در شرح اسماء و صفات الهی به چهره یك فیلسوف مجسّم می شود كه فقط از توحید سخن گفته!

_در خطبه جهاد، فرمانده و افسر شجاع و دلاوری را می بینیم كه دقیق ترین تاكتیك ها را تشریح می كند!

_در مسند حكومت و رهبری راه وصول به یك آرامش اجتماعی و سیاسی و نظامی را با پخته ترین عبارات بیان می كند !

_در مسند درس و اخلاق عباراتی محكم، عمیق و نافذ برای سالكان می گوید كه مرد وارسته ای چون  "همام"  پس از شنیدن آن صیحه ای می زند و نقش زمین می شود.

چرا از نهج البلاغه دوریم؟

ما كه چنین گنجی در خانه داریم چرا تهی دستیم؟

ما كه چنین چشمه زلال و گوارا و جوشنده ای در دسترس داریم چرا تشنه ایم؟

ما كه دارای این میراث بزرگ اسلامی هستیم چرا دست به سوی دیگران دراز می كنیم؟

پاسخی جز این ندارد!!!

نهج البلاغه را نشناخته ایم و بر ارزش واقعی این مجموعه بزرگ واقف نگشته ایم. عجیب این كه نهج البلاغه در دیار خویش در میان مسلمانان حتّی در حوزه های علمیه غریب و تنهاست. هم چنان كه خود امام علی علیه السّلام غریب و تنهاست. بدیهی است اگر محتویّات كتابی و یا اندیشه ها و احساسات و عواطف شخصی با دنیای روحی مردمی سازگار نباشد، این كتاب یا آن شخص در عمل تنهاست و بیگانه می ماند و هر چند نامشان با هزاران تجلیل و تعظیم برده شود.

پی نوشت:

امام خمینی«ره»

منبع: بنیاد نهج البلاغه