تبیان، دستیار زندگی
معلمان می توانند هر روز زمان کوتاهی را به ارزیابی اختصاص دهند. آن ها می توانند روی دانش آموزان بررسی هایی را انجام دهند. مثلا می توانند آزمون های کوتاه را برای ارزیابی مهارت های دانش آموزان طراحی کنند و سپس از آن ها بخواهند....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خرچنگ قورباغه نویسی، مداخلات آموزشی و درمان

در مقالات قبلی به اختلال نوشتن اشاره کردیم و گفتیم که یکی از مشکلات رایج دانش آموزان دارای اختلال نوشتن، مشکلات دستخط است که در اصطلاح عامیانه به آن خرچنگ قورباغه نویسی می گویند. به دلیل اینکه دانش آموزان در سنین اول و دوم ابتدایی شروع به یادگیری نوشتن می کنند، مشکلات دستخط در این مقاطع می تواند خود را نشان دهد. لذا برای معلمان ابتدایی ضروری است تا با آگاهی از این مشکل و روش های ارزیابی و مداخلات آموزشی در جهت حل مشکل نوشتن کودک گام بردارند.

خرچنگ قورباغه نویسی، مداخلات آموزشی و درمان

نظارت معلمان بر پیشرفت دستخط :

معلمان می توانند هر روز زمان کوتاهی را به ارزیابی اختصاص دهند. آن ها می توانند روی دانش آموزان بررسی هایی را انجام دهند. مثلا می توانند آزمون های کوتاه را برای ارزیابی مهارت های دانش آموزان طراحی کنند و سپس از آن ها بخواهند که در مدت زمان مشخص مطلبی را بنویسند. ( مثلا 1 یا 2 دقیقه ) و بعد نتایج بر اساس میزان حروفی که درست نوشته شده اند نمره گذاری شود. معلمان می توانند به دانش آموزان یاد بدهند که خودشان پیشرفتشان را ارزیابی کنند، صحت قضاوت دانش آموزان درباره خوانا بودن نوشته هایشان می تواند به وسیله کارت های پلاستیکی که حروف صحیح را نشان می دهند سنجیده شود.

خود ارزیابی می تواند باعث بهبود دستخط دانش آموزان با ناتوانایی یادگیری شود.

الگوسازی معلم و تمرین کردن دانش آموز :

برای دانش آموزان خردسالی که مشکلات نوشتن و خواندن دارند آموزش های موثر دستخط شامل موارد زیر است:

  • سرمشق دهی معلم
  • آموزش اسامی حروف در همان لحظه که دانش آموزان حروف را می نویسند و رو نویسی می کنند.
  • تمرین های مستقل و جداگانه برای هر دانش آموز
  • ردگیری و نوشتن حروف با فلش های شماره دار و سپس بدون آن ها
  • نوشتن کلمه
  • رونویسی سریع جملات برای بهبود روان نویسی

معلمان در آموزش دستخط باید به این نکات توجه کنند :

ابتدا باید به دانش آموزان کمک کنند تا خوانا بنویسند و بتوانند حروف را سریع تر و با کمترین میزان توجه و هشیاری بنویسند. برخی معلمان نمی دانند که یک دانش آموز باید چه میزان صرف تمرین های انفرادی نوشتن حروف کند. این عقیده درستی نیست که بیاییم از رویکردهای تمرینی حجیم استفاده کنیم. یعنی دانش آموز حروف یکسانی را بارها و بارها در یک بافت بنویسد. در عوض زمانی که به نوشتن یک حرف پرداخته می شود دانش آموز باید مدت زمان کوتاهی اما با دقت و توجه و همزمان با هدایت و راهنمایی معلم برای نوشتن آن حرف صرف کند و آن را مورد ارزیابی قرار دهد.

برای مثال معلم به دانش آموز می گوید دور دو حرفی که بهتر از همه در این سطر نوشته ای خط بکش. سپس نوشتن آن حرف مرور شده و در صورت نیاز در جلسات بعدی تمرین شود.

برای افزایش سرعت دستخط دانش آموزان به فرصت های متعدد برای نوشتن نیاز دارند .معلمان می توانند با تلاش و کوشش، خودرقابتی را با تمرین های زمان دار و تقویت کننده، برای افزایش انگیزش ادغام کنند. به علاوه آن ها می توانند نمودار زمانی تمرینات را برای کنترل و نظارت بر پیشرفت دانش آموزان تهیه کنند. نمودار پیشرفت ها می تواند برای دانش آموزان تقویت کننده باشد. یعنی دانش آموزان با آگاهی از میزان پیشرفت خود و مقایسه وضعیت قبل و بعد تمرین کردن می توانند انگیزه بهتری برای ادامه تمرینات پیدا کنند و این می تواند عاملی باشد برای تقویت روحیه دانش آموزان.

خرچنگ قورباغه نویسی، مداخلات آموزشی و درمان

تقویت:

شواهد بساری با جهت یابی رفتاری تحت عنوان درمان سریع برای مشکلات دستخط مثل وارونه سازی وجود دارد .این رویکردها بسیار ساده اند هرگاه دانش آموز یکی از حروف اعداد یا واژگان مورد نظر را به طور صحیح می نویسد معلم تقویت کننده را ارایه می دهد و وقتی موردی را غلط می نویسد معلم باید او را ملزم کند که آن را تصحیح کند.

آموزش خودآموزی:

تکنیک های رفتاری شناختی مانند خودآموزی و خود ثبتی به منظور رفع مشکلات دستخط دانش آموزان بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته اند .این تکنیک ها هم برای دانش آموزان ابتدایی و هم برای دانش آموزان دبیرستانی موثر واقع شده اند .به عنوان مثال نوجوانانی که دچار مشگلات یادگیری بوده اند. آموزش های ویژه ای برای استفاده از این جملات و عبارت های خود راهنمایی و خود اصلاحی دریافت کردند. این آموزش ها عملکرد دانش آموزان را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده است.

در مقالات بعدی به شرح مشکلات هجی کردن و انشا در کودکان دارای اختلال نوشتن می پردازیم.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: نسیم گوهری

منبع: اختلال های یادگیری - هالاهان و کافمن