سلامت باشی، آشپزباشی!
شاید در نگاه اول، آشپزی کاری لذت‌بخش و فانتزی محسوب شود، اما در مقیاس بزرگ‌تر، به هیچ وجه این طور نیست و نمی‌توان آسیب‌های شغلی آن را نادیده گرفت.
بدون شک کم نیستند افرادی که از راه آشپزی امرار معاش می‌کنند؛ از سرآشپز و کمک‌آشپز گرفته تا آشپزهای معمولی و کارگران آشپزخانه که هر کدام وظیفه‌ای را به عهده دارند. البته شاید در نگاه اول، آشپزی کاری لذت‌بخش و فانتزی محسوب شود، اما در مقیاس بزرگ‌تر، به هیچ وجه این طور نیست و نمی‌توان آسیب‌های شغلی آن را نادیده گرفت.
امان از سوختگی
حرارت و خطر سوختگی، اولین خطری است که سلامت آشپزها را تهدید می‌کند. به عنوان مثال، آشپزی که پیوسته با دیگ‌های داغ برنج و خورشت، روغن گداخته، دمای بالای فر و... سروکار دارد، بارها در معرض سوختگی قرار می‌گیرد و در صورتی که ایمنی را رعایت نکند، دچار آسیب‌های شدیدی خواهد شد.
اگر دچار سوختگی شدید...
بد نیست بدانید در طب سنتی، راهکارهایی برای درمان سوختگی و از بین رفتن جای آن روی پوست وجود دارد که از آن‌ها می‌توان به مالیدن مخلوط ماست و شیر یا سفیده تخم مرغ به تنهایی یا مخلوط شده با روغن زیتون یا مالیدن مخلوط روغن زیتون با نمک روی محل سوختگی اشاره کرد.
چاقو علیه سلامت
بریدگی دست با چاقوهای تیز آشپزی مشکل دیگری است که سلامت آشپزها را به خطر می‌اندازد، به طوری که متأسفانه گاهی به قطع شدن انگشت فرد هم منجر می‌شود.
به همین دلیل به افرادی که در آشپزخانه کار می‌کنند، توصیه می‌شود هنگام کار، دستکش‌های مخصوص (پارچه‌ای ضخیم و بلند برای پیشگیری از سوختگی و انواع پلاستیکی هنگام کار با چاقو، رنده و دیگر ابزارهای برنده) بپوشند.
بسیاری از افراد، هنگام تماس با بعضی از مواد غذایی مثل بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل قرمز، پنیر، ادویه‌ها و... دچار حساسیت‌های شدید پوستی می‌شوند که با قرمزی، خارش و پوسته پوسته شدن دست‌ها بروز می‌کند.
همچنین نوعی درماتیت (ضایعه پوستی) در کارگران آشپزخانه شیوع دارد که در آن، انتهای انگشتان و کنار ناخن‌ها دچار التهاب می‌شود، ناخن‌ها به زرد یا قهوه‌ای تغییر رنگ می‌دهد و ظاهری ضخیم و خط خطی پیدا می‌کند، اما نکته مهم این است که استفاده از دستکش‌های یک بار مصرف، هم بهداشتی است و هم مانع از بروز این مشکلات پوستی خواهد شد.
چشیدن مداوم مزه غذاها و ریزه‌خواری از عواملی است که در طولانی مدت، اضافه وزن بیشتر آشپزها را رقم می‌زند. این در حالی است که چاقی، خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی ـ عروقی را به همراه دارد.
از کمردرد غافل نشوید
ایستادن و نشستن‌های طولانی مدت، خم شدن گردن به سمت پایین و بلند کردن دیگ‌های سنگین، از عواملی است که باعث بروز کمردرد، آرتروز و حتی واریس می‌شود؛ بنابراین هنگام کار، از قرار گرفتن در شرایط بدنی ثابت خودداری کنید و نرمش‌های ساده در فواصل کاری را دست کم نگیرید.
جام جم
اسدالله حبیبی - متخصص طب کار
