معرفی شاعر بزرگ ارمنی
واهه آرمن شاعر و مترجم از انتشار ترجمه مجموعه شعر «رویایی که به خاطرش می‌ارزد خوابید و بیدار نشد» سروده هاوانس گریگوریان شاعر ارمنی خبر داد و گفت: این مجموعه در برگیرنده گزیده اشعار هاوانس گریگوریان از دو مجموعه شعر «هرگز نمیری» که آخرین اثر وی است و در سال 2010 در ایروان منتشر شده است و مجموعه «اعتدالین» در سال 2006 منتشر شده ، انتخاب و ترجمه شده است.
وی ادامه داد: این کتاب با حمایت وزارت فرهنگ ارمنستان منتشر شده است و قرار است 12 کتاب از آثار شاعران معاصر ارمنستان ترجمه و چاپ شود. این کتاب دومین اثر از مجموعه 12 جلدی آثار شاعران ارمنی است که از سوی نشر افراز منتشر می‌شود.
مجموعه شعر «قدم‌ها و سایه‌ها» سروده هنریک ادویان با ترجمه مارینا بنیاتیان نخستین اثر از مجموعه شعر ارمنستان بود که تیرماه منتشر شده بود.
این شاعر گفت: نام این کتاب را خودم انتخاب کردم و وقتی در زمان حیاتش با او این نام را انتخاب کردم بسیار خوشحال شد. هوانس گریگوریان در زمان حیات خود اعلام کرده بود اشعارش را فقط من ترجمه کنم.
آرمن درباره آشنایی خود با هوانس گریگوریان خاطر نشان کرد: در زمان نوجوانی‌ام که ارمنستان تحت سلطه شوروی بود امکان رفت‌وآمد زیاد نبود و از لحاظ فرهنگی ارتباطات زیادی وجود نداشت ولی مادر یکی از دوستانم که از ارمنستان آمده بود کتاب «آوازهایی بدون موسیقی» را با خود آورده بود که پس از مطالعه این کتاب شعر، مفاهیم و اشعار متفاوتی را خواندم و در آن زمان تصور نمی‌کردم که زمانی برسد که اشعار وی را به فارسی ترجمه کنم.
وی با بیان اینکه لذت ترجمه آثار هوانس گریگوریان کمتر از سرودن شعر نیست، گفت: روح خلاق و نگاه عرفانی وی به شهر و کشوری که گریگوریان زاییده شده است محدود نمی‌شود. وی در شعر خود به واژه‌ها جان می‌بخشد. نیاز و میل به آفریدن یک موضوع است و توانایی دست یافتن به آن موضوع دیگر و هوانس گریگوریان از شاعرانی است که توانایی عینیت بخشیدن به ادراکات خود را داشته است.
سراینده مجموعه «پس از عبور درناها» عنوان کرد: گریگوریان حتی وقتی از مرگ سخن می‌گوید زندگی جاریست و او همواره حرف تازه‌ای برای گفتن داشت. تاثیرگذاری شعر او بی‌شک ناشی از پشتوانه فکری و معنوی وی بوده است.
آرمن با اشاره به اینکه گریگوریان تصاویر را با نگاهی شاعرانه و توام با ساده‌گویی سروده است، خاطرنشان کرد: در صحنه‌هایی که وی به تصویر کشیده است مردم حضور دارند. زبان این شاعر ساده و فخیمانه بوده است و خالی از رُک‌گویی نیست. به طور نمونه در شعری از این شاعر می‌خوانیم «تصاویر شاد را دیگر/ تنها در خواب می‌توان دید/ گمان می‌کنید بیدار شدن از خواب آسان است؟»
مترجم اثر «رویایی که به خاطرش می‌ارزد خوابید و بیدار نشد» با بیان اینکه حتی اشیا در اشعار گریگوریان روح دارند، اظهار کرد: او با دیدن زیبایی‌های آشکار و نهان به وجد می‌آید و خواننده را هم به وجد می‌آورد. وی برای پیوند با کل طبیعت رابطه‌ای زیبا و نمادین با طبیعت ایجاد می‌کند. شعرهای نمادین او به خیال‌ها و وهم‌های رنج افزا می‌پردازد.
وی افزود: در شعر او انسان در هر چیزی حضور دارد و گویی هر چیزی هم در انسان حضور دارد و این موضوع را وقتی می‌گوید«درخت‌ها می‌روند/ با لباس‌های چیت رنگارنگ/...» می‌بینیم. او در شعر خود با طبیعت یگانه می‌شود و فاصله‌ای میان او و آنچه توصیف می‌کند، دیده نمی‌شود.
سراینده مجموعه «بال‌هایش را کنار شعرم جا گذاشت و رفت» با اشاره به اینکه با شعر گریگوریان به دنیای خیالی او به کرات دیگری مواجه می‌شویم، تصریح کرد: او با شعر به روح ناشناخته خود دست یافته است و عشق در شعر او معنایی انسانی و آرمانی دارد و عشقی مبهم و رازگونه است. کلمات او در فضای سیال و ناخودآگاه ذهن ترسیم می‌شود و فضای نو می‌سازد، فضایی که بازتابی از درون اوست.
واهه آرمن با بیان اینکه هوانس گریگوریان بزرگترین شاعر معاصر ارمنستان بود، گفت: این شاعر برخی کتاب‌های شاعران و نویسندگان روسی، انگلیسی و اسپانیایی زبان از قبیل یوری ورونف، الگ شستینسکی، خولیو کورتازار، کارلوس فوئنتس وخوزه ماریوارتگا را به زبان ارمنی ترجمه کرده است و چندین کتاب هم برای کودکان به رشته تحریر درآورد.
این مترجم درباره آخرین باری که با هوانس گریگوریان صحبت کرده است، عنوان کرد: آخرین بار بیست روز پیش از مرگ وی حالش را که پرسیدم، خندید و گفت: «باید خوب باشم، واهه، باید!». وقتی گفتم که ترجمه مجموعه «هرگز نمیری» به فارسی به پایان رسیده است و در دست ناشر است، سر از پا نمی شناخت. گفت: «همیشه آرزو می‌کردم زبان فارسی می‌دانستم و به آن مسلط بودم».
هوانس گریگوریان شاعر، مترجم، روزنامه نگار و زبان‌شناس ارمنی بود که سال 1946 در شهر گیومری ارمنستان متولد شد. وی که فارغ التحصیل رشته زبان شناسی از دانشگاه دولتی ایروان است. برخی وی را بزرگترین شاعر معاصر ارمنستان و یکی از چهره‌های مهم فرهنگی این کشور می‌دانند. وی نخستین مجموعه شعر خود با عنوان «آوازهای بدون موسیقی» را در (1975) منتشر کرد. وی 4 سال بعد مجمو عه شعر «پاییزی کاملا متفاوت(1979)» را سرود . «باران به مناسبتی غمگین1982 »، «ساعت‌های دیرگذر(1986)» ، «فرشته‌های از آسمان کودکی(1992)»، «میان دوسیلاب(1996)»، «نصف وقت(2002)» و «اعتدالین(2005)» دیگر کتاب‌های این شاعر ارمنی بودند. این شاعر پس از تحمل دو سال بیماری در نوزدهم بهمن ماه سال 1391 در گذشت.
منبع: فارس
