گزارش اقتصادی روحانی به اربابان دولت!
حسن روحانی در اولین گفتگوی تلویزیونی خود تا می توانست درباره اقتصاد سخن گفت. رئیس جمهور در این گفتگو مشکلات و موانع اقتصادی را بازگو کرد و البته راهکارهای رفع این موانع را توضیح داد.
حسن روحانی خیلی خوب سخن می گوید و ضریب نفوذ کلامش در بیان مسائل اقتصادی بالاست. روحانی برای بیان مسائل اقتصادی از روش احمدی نژاد استفاده کرد و ابتدا مشکلات را حتی اگر نگفتنش بهتر از گفتنش باشد (مانند لزوم واردات بنزین) بازگو کرد اما در نهایت با گفتن اینکه "این مشکلات راه حل دارد" بخش دوم سخنان که راهکارهای موانع است را آغاز می کرد. شباهت دیگر سخنان روحانی و احمدی نژاد در ارباب دانستن مردم است. روحانی گفت که مردم اربابان دولت هستند و کشور مال مردم و دولت نیز خادم مردم است و احمدی نژاد می گفت که نوکر مردم هستم. روحانی در اولین گزارش اقتصادی خود به مردم (یا به اصطلاح اربابان دولت) توانست به فعالان اقتصادی و مردم این نوید را بدهد که آینده روشنی در انتظار اقتصاد است. روحانی توانست پیام دولت را به مردم منتقل کند و این نکته را تفهیم کند که اگر مردم همراهی کنند می توانیم مشکلات اقتصادی را پشت سر بگذاریم. امیدواریم رئیس جمهور و اعضای دولت بتوانند در این راه موفق باشند تا بعد از چند سال ثبات اقتصادی بر هرج و مرج اقتصادی غلبه کند.
دولت راستگویان
روحانی، ارائه گزارش‌های واقعی به مردم را از وعده‌های خود در دولت یازدهم عنوان کرد و گفت: این دولت، دولت پاسخگو خواهد بود و گزارش‌هایش بر مبنای تبلیغات نیست بلکه بر مبنای تشریح واقعیت‌ها از تلخ و شیرین است.
روحانی در اولین گزارش اقتصادی خود به مردم (یا به اصطلاح اربابان دولت) توانست به فعالان اقتصادی و مردم این نوید را بدهد که آینده روشنی در انتظار اقتصاد است. روحانی توانست پیام دولت را به مردم منتقل کند و این نکته را تفهیم کند که اگر مردم همراهی کنند می توانیم مشکلات اقتصادی را پشت سر بگذاریم
وی تصریح کرد: خادم باید برابر اربابان خود در هر بخش گزارش دهد. پس گزارش‌دهی ما در بخش‌های مختلف خواهد بود که بخشی از آن توسط سخنگو، بخشی توسط مسئولان وزارتخانه‌ها و بخشی دیگر توسط رییس‌جمهور انجام می‌شود چون ما معتقدیم مردم باید بدانند که چه می‌گذرد و ما چه عملکردی داریم و انتظارمان این است که مردم ما را نقد و نصیحت کنند. از صاحبان اصلی کشور که ملت هستند، توقع داریم ضمن حمایت و یاری دولت، آن را هدایت کنند تا در مسیر خواسته‌هایشان گام برداریم.
روحانی با اشاره به اینکه "ما در سه بخش مطالعه انجام داده‌ایم"، توضیح داد: کارگروهی در دوران رقابت‌های انتخاباتی با ارزیابی وضع کشور برنامه دولت تدبیر و امید را ارائه کرد که در اختیار مردم قرار گرفت و وعده‌های ما بر مبنای ارزیابی نظر مردم و مطالبه و خواست آنها بوده است و در بخش دوم پس از اعلام نتیجه آرا بود که رییس‌جمهور منتخب لازم دید کارگروه‌های جدیدی تشکیل شود. بنابراین پنج کارگروه در حوزه‌های سیاست خارجی، سیاست داخلی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی کار خود را شروع کرده‌اند و مجموعه ارزشمندی تهیه شد و در بخش سوم بعد از تشکیل دولت، وزرا کار خود را شروع کرده که محصول کارشان به تدریج به دست ما می‌رسد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اولین وعده ما این بود که ظرف 100 روز اول به طور دقیق آنچه را که از شرایط کشور تحویل گرفته‌ایم به مردم گزارش دهیم.
موضوع | مشکلات و موانع |
یارانه | در ارتباط با بحث یارانه در بودجه و منبع درآمدی آن، دولت قبل و مجلس احساس می‌کردند که در ارتباط با منبع درآمد با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند و در این ارتباط مجلس تصویب کرده بود که قیمت حامل‌های انرژی 38 درصد اضافه شود که منبع یارانه نقدی تامین شود و در این زمینه دولت قبلی باید این موضوع را از اول تیرماه اجرا می‌کرد ولی اجرا نکرد. |
بنزین | در آینده نیازمند واردات بنزین هستیم. |
نفت | ظرفیت و تولید نفت پایین آمده است. |
گاز | بسیاری از نیروگاه‌ها، نفت و گاز و نفت کوره مصرف می‌کنند که هزینه آن حدود هفت میلیارد دلار بوده و تا پایان سال به هفده میلیارد دلار می‌رسد، پس در زمینه تولید گاز باید حرکت سریع داشته باشیم. |
محیط کار | آیین‌نامه‌های اجرایی قانون محیط کار که در سال 90 در مجلس شورای اسلامی تصویب شده هنوز تهیه نشده است. در این مصوبه آمده است که ظرف دو ماه این آیین‌نامه‌ها تهیه شود. |
رشئ منفی اقتصاد | در بخش اقتصادی کشور در شرایط رکود تورمی قرار دارد و مرکز آمار و بانک مرکزی اعلام کردند که رشد اقتصادی کشور در سال 1391 منفی بوده است. البته بانک مرکزی یک رقم و مرکز آمار رقم دیگری را اعلام کرده، ولی هر دو اعلام کردند که رشد اقتصادی منفی بوده است. |
تورم | میزان تورم نقطه به نقطه را 44 درصد و همچنین میزان تورم سالانه تا پایان مرداد 39 درصد است. |
رکود تورم | ارقام نشان می‌دهد که کشور دچار رکود تورمی است و وقتی که رکورد تورمی در کشور حاکم باشد کار سخت می‌شود؛ چراکه اگر فقط رکود بود با سیاست انبساطی می‌توانستیم مشکلات را حل کنیم یا اگر فقط تورم بود با سیاست انقباضی می‌توانستیم تورم را مهار کنیم ولی اکنون کشور با رکود تورمی مواجه است و این کار را سخت می‌کند. |
بودجه | بودجه کشور طی 10 سال گذشته از میزان 25 هزار میلیارد تومان به 210 هزار میلیارد تومان رسیده که تقریبا هشت برابر شده است در حالی که قیمت اجناس در این مدت متوسط پنج برابر شده و در واقع هزینه‌های دولت از قیمت کالاها و اجناس پیشی گرفته است و به این معناست که دولت‌ها در زمینه انبساط بودجه قدم‌هایی برداشته که این خود مشکلاتی را ایجاد می‌کند. |
نفت | اکنون که منبع اصلی درآمد یعنی نفت دچار مشکل شده است یک راهکار این است که مالیات‌ها را بالا ببریم که این موضوع در شرایط رکود کار سختی است و راهکار دیگر این است که مثلا خدمات را تقلیل دهیم از جمله در زمینه بهداشت، آموزش، مسائل اجتماعی، امنیت و دفاع که این نیز شدنی نیست. |
عدم تحقق بودجه | بودجه سال 1392، 210 هزار میلیارد تومان درآمد هدفمندی پیش‌بینی شده و بر اساس گفته معاونت برنامه‌ریزی دولت قبل در خوش‌بینانه‌ترین حالت 130 هزار میلیارد تومان آن محقق می‌شود و 80 هزار میلیارد تومان قابل محقق شدن نیست. |
نقدینگی | در سال‌های اخیر نرخ ارز 3 برابر شد. در این شرایط تولیدکننده باید نقدینگی‌اش را سه برابر می‌کرد و از سویی بانک‌ها هم به خاطر عدم پیش‌بینی آینده، نگران بودند. در این شرایط رقم اعتبارات اسنادی از 10 درصد تا 135 درصد افزایش یافت که این امر مانع بزرگی برای تولید شد. |
موضوع | راهکارها |
دولت راستگویان | این دولت، دولت راستگویان است و تلاش دارد واقعیت‌ها را به مردم بگوید گرچه برخی از این واقعیت‌ها خوشحال‌کننده و برخی ناراحت‌کننده است. |
اقدامات کوتاه مدت | در اولین جلسه دولت از ستاد اقتصادی خواسته می‌شود طی 15 روز طرحی را ارائه کند که موانع رونق اقتصادی و راه حل‌های کوتاه مدت آن ارائه شود. نام این طرح را باید طرح رونق اقتصادی برای کوتاه‌مدت بگذاریم. ظرف 15 روز و در روز یکشنبه همین هفته طرح ستاد اقتصادی دولت در جلسه هیات وزیران مطرح شد. این طرح دارای 25 بند بصورت عمومی، 9 بند ویژه بانک مرکزی و یک بند هم برای پایش است که وزارت اقتصاد این پایش را ماهی یک بار گزارش می‌دهد. |
تسهیلات گمرکی | یکی از مصوبات این بود که اگر واردکنندگان برای حقوق ورودی کالا به گمرک بدهکار بودند، گمرک به اندازه بدهکاری آنها کالاها را نگه دارد و بقیه آن را آزاد کند. البته برای دارو تسهیلات بیشتری قائل هستیم. گاهی اجناس وارد شده با اسناد آن تطابق نمی‌کرد و اگر پنج درصد بین اسناد و کالاها اختلاف بود، از گمرک ترخیص نمی‌شد. ما در این طرح میزان اختلاف را تا 10 درصد افزایش دادیم. |
تسهیلات گمرکی | گاهی بانک عامل برای انتقال ارز مشکل داشت و کالاها از گمرک ترخیص نمی‌شد. ما تصویب کردیم که اگر در جایی تولیدکننده مشکل نداشت و مشکل مربوط به بانک عامل بود، کالاها ترخیص شود. همچنین ما به دنبال کاهش تشریفات گمرک هستیم و برای تولید به دنبال فراهم کردن خط ارزیابی جدیدی هستیم تا تسهیلات جدیدی برای تولید فراهم شود. |
بخش خصوصی | ما با مسئولان بخش خصوصی جلسه‌ای برگزار کردیم و تلاش دولت این است که همه تسهیلات لازم را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد. |
پیمانکاران | این که پیمانکاران احساس کنند از دولت طلبکار هستند و دولت آنها را رها کرده است، درست نیست و ما دستورالعمل داریم تا تمامی موارد بدهی دولت را تقدیم کنیم و راه تسویه حساب در کوتاه مدت باز شود. |
کشاورزی | ما در محصولات اساسی کشاورزی مثل گندم، جو، برنج و ذرت امسال اتکایمان به واردات است و باید 7/5 میلیون تن گندم وارد کنیم پس در این زمینه باید در حل مشکل کود داخلی و خارجی اقدام کنیم که این موضوع تا پایان شهریور و یا اوایل مهرماه حل خواهد شد. نسبت به روستاییان احساس وظیفه می‌کنم، البته دولت مکلف به حل مشکلات اشتغال و معیشت همه مردم است. دولت سنگینی رای مردم را بر دوش خود احساس می‌کند و امنیت غذایی را مساله‌ای استراتژیک می‌داند. |
ممنوعیت واردات ماشین آلات کشاورزی | تصمیم دیگری که در دولت گرفته شد و برای بخش کشاورزی و هم غیر کشاورزی مهم است، رفع ممنوعیت واردات ماشین‌آلات دست دوم - به شرط سالم بودن - است. |
محسن جندقی
بخش اقتصاد تبیان
