3 راهکار طلایی برای مقابله با ناامیدی

رابطه انسان با دعا یك رابطه عمیق و تاریخی و همراه با خلقت انسان است و هیچ گاه در طول تاریخ بشریت، نمی توان انسان را فارغ از دعا و نیایش جستجو كرد.

از همان روزهای ابتدایی خلقت آدم علیه السلام كه در آن سرای سرسبز و بهشت گونه قرار گرفتند و با مكر و حیله شیطان از درخت ممنوعه تناول كردند و سبب هبوط آنان به كره خاكی شد ، گرفته كه حضرت آدم دست به دعا برداشته و با واسطه قرار دادن كلماتی مقدس از خداوند طلب عفو و بخشش نموده است، چنانچه در سوره بقره می خوانیم:

«فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِماتٍ فَتابَ عَلَیْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیم:سپس آدم از پروردگارش كلماتى را دریافت نمود؛ و [خدا] بر او ببخشود؛ آرى، او[ست كه‏] توبه‏پذیرِ مهربان است.»[البقرة: 37]

تا سراسر زندگی آدمی كه هیچ گاه خود را از دعا و مناجات با خداوند بی نیاز ندیده است و همیشه از دعا به عنوان سلاحی قدرتمند برای مبارزه با مشكلات و رسیدن به موفقیت های گوناگون استفاده می كرده است.

از جمله ادعیه مهمی كه می تواند نقش مهمی در زندگی فردی و اجتماعی ما داشته باشد، دعایی است كه روزانه چندین مرتبه در نمازهای واجب و مستحب از خداوند متعال مسئلت داریم، دعایی برای قرار گرفتن در صراط مستقیم و راه كسانی كه خداوند به آنها نعمت داده است و دوری و اجتناب از راه افرادی كه مورد خشم و غضب خداوند قرار گرفته و در نتیجه در جاده هلاكت و گمراهی قرار گرفته اند.

«صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین: راه آنهایى كه برخوردارشان كرده‏اى، همانان كه نه درخور خشم‏اند و نه گمگشتگان»[الفاتحة:7]

اما به راستی چه افرادی در زمره گمراهان قرار دارند تا با شناخت كامل از آنان بتوانیم در جاده موفقیت و سعادت ثابت قدم بمانیم و در نهایت به رضوان الهی دست پیدا كنیم؟

آیات الهی و روایات اسلامی در موارد متعددی به معرفی صفات و ویژگی های انسان های گمراه پرداخته اند كه از جمله این آیات می توان به آیه 56 از سوره مباركه حجر اشاره كرد .

خداوند متعال یكی از مهمترین ویژگی های انسان های گمراه را ناامیدی از رحمت خداوند متعال بیان و می فرماید:

«قالَ وَ مَنْ یَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّالُّونَ: گفت: «چه كسى -جز گمراهان- از رحمت پروردگارش نومید مى‏شود؟» [الحجر:56]

شیطان به عنوان یكی از عوامل اصلی گمراهی آدمی، از این تكنیك به عنوان یكی از مهمترین حربه های خود استفاده می كند و این برنامه را در رأس كارهای خود قرار داده است ، به همین جهت با تاكید فراوان فریاد خود را به گوش جهانیان می رساند كه تمام سعی و تلاش خود را برای گمراهی انسان ها به كار می گیرد:

«وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّیَنَّهُم: و آنان را سخت گمراه و دچار آرزوهاى دور و دراز خواهم كرد،»[النساء: 119]

چرا كه انسان های گمراه،از رحمت خداوند متعال نیز مأیوس می شوند و آن وقت است كه دیگر راهی برای بازگشت آنان باقی نخواهد ماند و روشن است كه چه آینده ای در انتظار كسانی است كه طعمه این حربه شیطان قرار می گیرند.

سوال دیگری كه در موضوع امید و ناامیدی به رحمت خداوند متعال ممكن است در ذهن مخاطبین گرامی خطور كند این است كه برای تقویت حس امید و حذف نا امیدی در زندگی چه راهكارهایی وجود دارد؟

پاسخ این سوال را می توان به روشنی هرچه تمام تر در آیات الهی، هنگامی كه سخن از صفات و ویژگی های خداوند متعال به میان می آید به دست آورد كه ؛ توجه و ایمان و اعتقاد به این صفات بی منتهای خداوند می تواند نقش بسزایی در تقویت امید و مبارزه با حس نا امیدی در زندگی ما داشته باشد كه به برخی از آنها اشاره می كنیم:

علم خداوند متعال

انسانی كه باور و اعتقاد قلبی داشته باشد كه خداوند متعال بر احوال او آگاه است و خداوند متعال به تمامی اعمال و رفتار و زندگی او احاطه كامل دارد، هرگز از درگاه الهی نا امید نخواهد شد، چرا كه او یقین دارد كه خداوند بنده خود را در سختی ها و گرفتاری ها و مشكلات رها نمی كند و قطعاً از او دستگیری خواهد كرد.

آری انسانی كه باور و اعتقاد راسخ به رحمت و مغفرت خداوند داشته باشد و بداند كه گشایش تمام كارها در دست خداوند است و او ست كه دانای مطلق است، هیچ گاه از رحمت خداوند متعال ناامید نمی شود و در مقابل افرادی كه به این حقیقت اعتقادی ندارند همیشه در ترس و وحشت و ناامیدی به سر می برند.

حال انتخاب با شماست كه به كدام قسمت از این آیه شریفه باور داشته باشید، باور به ترس و فقر و .... و یا اعتقاد به علم و دانایی و گشایش كارها و مشكلات توسط خداوند متعال:

«الشَّیْطانُ یَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ یَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ وَ اللَّهُ یَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلاً وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیم: شیطان شما را از تهیدستى بیم مى‏دهد و شما را به زشتى وامى‏دارد؛ و[لى‏] خداوند از جانب خود به شما وعده آمرزش و بخشش مى‏دهد، و خداوند گشایشگر داناست.»[البقرة: 268]

قدرت خداوند متعال

به اعتقاد نویسنده، یكی از مهمترین مهارت های مقابله با ناامیدی در زندگی، اعتقاد به این آیه شریفه است كه توصیه می شود این آیه را حفظ كرده و آن را در مواقع مختلف تكرار كنیم تا قدرت بی منتهای الهی را هیچ گاه فراموش نكنیم و مسلم است، كسی كه ایمان به قدرت خداوند متعال داشته باشد هیچ گاه نا امید نمی شود:

«قُلِ اللَّهُمَّ مالِكَ الْمُلْكِ تُۆْتِی الْمُلْكَ مَنْ تَشاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِیَدِكَ الْخَیْرُ إِنَّكَ عَلى‏ كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدیر: بگو: «بار خدایا، تویى كه فرمانفرمایى؛ هر آن كس را كه خواهى، فرمانروایى بخشى؛ و از هر كه خواهى، فرمانروایى را باز ستانى؛ و هر كه را خواهى، عزت بخشى؛ و هر كه را خواهى، خوار گردانى؛ همه خوبیها به دست توست، و تو بر هر چیز توانایى» [آل‏عمران: 26]

رحمت خداوند متعال

و چه مهارتی زیباتر از اعتقاد به رحمت بی منتهای خداوند متعال برای حذف نا امیدی در زندگی، وقتی كه سراسر آیات الهی مملو است از سخن گفتن پیرامون رحمت و معرفت و بخشایش خداوند، تا آنجا كه خداوند خود را اینگونه معرفی می كند:

«وَ إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیم: و معبود شما، معبود یگانه‏اى است كه جز او هیچ معبودى نیست، [و اوست‏] بخشایشگر مهربان»[البقرة: 163]

خلاصه كلام آنكه این سه ویژگی تنها بخش از هزاران ویژگی خداوند متعال است كه می توان با ایمان و باور به آنها ناامیدی را برای همیشه در زندگی حذف كرد و با امید كامل به آینده روز به روز به موفقیت های بیشتری دست پیدا كنیم.

بخش قرآن تبیان