استخاره برای رفتن به قم

در اسلام همان گونه که مردانی چون انبیا، پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله و ائمّه معصومین علیهم السلام الگوهای زندگی هستند، بانوانی چون مریم، خدیجه، فاطمه زهرا، زینب کبری، و فاطمه معصومه  علیهن السلام  نیز به عنوان الگو شناخته می‌شوند.

این بیانگر این حقیقت است که زنان هم مانند مردان، می‌توانند بر قلّه کمالات بایستند و به عالی‌ترین مراتب اوج انسانی برسند. از این جهت بین زن و مرد، فرقی نیست.

خداوند متعال می‌فرماید:

«مَنْ عَمِلَ صالِحا مِنْ ذَکَرٍ اَوْ اُنْثی و هُوَ مُۆْمِنٌ فَلَنُحْیینَّهُ حَیوةً طَیبَةً وَ لَنَجْزِینَّهُمْ اَجْرَهُم بِأَحْسَنِ ما کانُوا یعْمَلُونَ».[1]«هرکس کار شایسته‌ای انجام دهد. خواه مرد باشد یا زن، در حالی که او مۆمن است، به او حیاتی پاکیزه می‌بخشیم و پاداش آن‌ها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند، خواهیم داد.»

مطالعه زندگی این برگزیدگان الهی، سرمشقی است برای بهتر زیستن و چراغی است، فرا راه دوستداران شرافت و سعادت.

 در ادامه سیره علما در توجه و توسل به حضرت معصومه سلام الله علیها بیان خواهد شد.

استخاره آیه الله حایری برای رفتن به قم

آیةالله کریمی جهرمی:

آمدن مرحوم آیةالله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حایری قدّس سرّه(موسس حوزه) به قم و عزم بر اقامت در آن شهر، بر اثر یک استخاره ای بوده است که در کنار حرم فاطمه معصومه علیها السلام و با توسّل به آن حضرت انجام شده، در نتیجه آن توسّل، آیه ای آمده که ایشان را موظّف به ماندن و جمع کردن علما و فضلا فرموده است. و خلاصه، هدایت بی دغدغه ای در آن جریان در پرتو حضرت معصومه علیها السلام شامل حال ایشان شده است.

فرزند برومندشان، مرحوم آیة الله آقای حاج شیخ مرتضی حایری در این رابطه می گویند:

«مرحوم والد، تا آن جا که من یاد دارم با قرآن، استخاره نمی کردند؛ می فرمود: «من درست نمی فهمم. مثلاً: یُسَبْحُ لِلّهِ ما فِی السَّمواتِ وَالارض نسبت به موضوع استخاره، خوب است یا بد و یا مربوط به موضوع دیگری است».

ولی معروف و مسلّم است که برای ماندن در قم، پس از اصرار عدّه از علما و اهالی (قم و تهران)، بالای سر حضرت معصومه علیها السلام برای ماندن در قم، استخاره کرده بودند و این آیه، آمده بود: «وَأتُۆنی بِأَهْلِکُمْ اَجْمعینَ»[2]

این آیه، خطاب حضرت یوسف، به برادران است که به آنان فرمود: «همه اهل و بستگان خود را نزد من بیاورید».

این استخاره، در کنار قبر حضرت معصومه علیها السلام بدون هیچ گونه اجمال و ابهامی، مرحوم آیة الله حایری را به اقامت در قم و آوردن اهل و بستگان خود بدان سرزمین مقدس، فرامی خواند. از این رو آن زعیم بزرگوار، بستگان و حواریّون خود را به آمدن به قم از اراک، که قبلاً در آنجا بر گرد شمع وجودش اجتماع کرده بودند، فرا می خواند؛ در نتیجه عزم بر ماندن پیدا کرده، بالاخره چنین حوزه با عظمتی را تشکیل می دهند.[3]

اقامت آیة الله العظمی بروجردی در قم

آیة الله کریمی جهرمی:

جریان اقامت سیّد الطائفه، مرحوم آیةالله العظمی آقای بروجردی قدّس سرّه نیز مستند به عنایات حضرت معصومه علیها السلام است. بدین ترتیب که ایشان در اواخر سال 1363 قمری مبتلا به بیماری فتق می شوند و قرار می شود که در تهران عمل کنند. هنگامی که به قصد معالجه از بروجرد، خارج می شوند، وضع مزاجشان رضایت بخش نبوده، تقریباً در بی هوشی بوده اند و این حال ادامه داشته تا یک مرتبه در دل شب، چشم گشوده، چراغ های قم را مشاهده می کنند، از همراهان سۆال می فرمایند این جا کجاست؟ عرض می کنند: قم است.

جذبه ای روحانی و کششی معنوی، ایشان را به خود مشغول می کند و در آن حالت، تصمیم می گیرند که پس از بهبودی، بقیّه عمر را در این آستان مقدّس بگذرانند.

در عبارت دیگری آمده که: هنگام حرکت از بروجرد، وضع مزاجی ایشان سخت بوده، در حالت بی هوشی می گذرانیدند. ولی ناگهان در وقت شب از خواب بیدار و از داخل اتومبیل نظرشان به چراغ های شهر قم می افتد؛ می پرسند این جا کجاست؟ همراهان به عرض می رسانند: این جا قم است. منظره چراغ های شهر قم در آن دل شب، اثر عمیقی در دل ایشان می گذارد و قصد می کنند که اگر از این بیماری شفا یافتند، بقیّه عمر را در قم و کنار مرقد منوّر حضرت فاطمه معصومه علیها السلام به سر ببرند.

بالاخره خداوند، به برکت حضرت معصومه علیها السلام، آن بزرگوار را شفا می دهد و از این رو بعد از علاج بیماری، به قم می آیند و آن تحوّل عظیم علمی و فرهنگی را در حوزه به وجود می آورند، علما و مجتهدین بسیاری را پرورش داده، صدای روح بخش اسلام و تشیّع را به گوش جهانیان رسانیدند.[4]

نجات خانم زایر

آیة الله سید حسین بدلا قدّس سرّه:

1. ما در عصر مرجعیت آیة الله حاج شیخ عبدالکریم حایری رحمه الله، در مدرسه دارالشفاء، در حجره ای سکونت داشتیم. در آن زمان زائران از این مدرسه، به مدرسه فیضیه و از آن جا به حرم حضرت معصومه علیها السلام می رفتند، از این رو سحرها درِ مدرسه باز می شد و زائران وارد مدرسه دارالشفاء شده، سپس به سوی حرم حرکت می کردند.

در وسط مدرسه، حوض بزرگ و عمیقی پر از آب قرار داشت. یکی از شب ها بدون آن که هنگام بیدار شدنم باشد بیدار شدم. از قضا، هم حجره من نیز بر خلاف معمول شب های دیگر، آن شب زود بیدار شده بود. در این هنگام صدایی از بیرون شنیدیم، از حجره بیرون دویدیم، فهمیدیم که یکی از خانم ها که از زائران حضرت معصومه علیها السلام و از مسافران بود و راه را خوب نمی شناخت، بر اثر بی اطلاعی از کنار حوض عبور کرده، به حوض افتاده است با فریاد کمک می طلبید که اگر ما نمی رسیدیم غرق شده به هلاکت می رسید.

من و دوستم با کمک دیگران تلاش کرده، او را نجات دادیم. اوپس از نجات گفت: «وقتی که در این حوض افتادم، خود را در ورطه هلاکت یافتم. چندبار به عنوان توسل فریاد زدم: «یا حضرت معصومه به فریادم برس! مرا نجات بده! دستم به دامنت...!» ناگاه شما آمدید و مرا نجات دادید».

آیة الله بُدَلا افزود: در همین وقت، ما به راز بیدارشدنمان چند ساعت زودتر از معمول، پی بردیم و دریافتیم که توسل او به حضرت معصومه علیها السلام موجب بیداری زود هنگام ما شده تا او رانجات دهیم.(4)

2. دوران کودکی را می گذراندم، خشک سالی و قحطی عجیبی در قم و اطراف قم شد، به طوری که عده بسیاری از گرسنگی می مردند، و مردم نمی رسیدند که آنان را کفن و دفن کنند. سردابی در مزار علی بن جعفر علیه السلام کنده بودند و مردگان را در میان آن به ردیف دفن می کردند. من از شدّت گرسنگی، همراه مادرم، از خانه به قصد پناهندگی به حرم حضرت معصومه علیها السلام حرکت کردیم. بر اثر شدت گرسنگی، در مسیر راه قدری اسفناج پیدا کردیم و آن را برداشته به سوی حرم روانه شدیم و سرانجام به آن جایی که اکنون مسجد بالاسر شده رسیدیم. مادرم آن اسفناج را در پناه چادرش قطعه قطعه کرد و به من داد، از آن خوردیم تا مقداری از گرسنگی خود را جبران کنیم. آنگاه، دست توسل به پیشگاه حضرت معصومه علیها السلام دراز کردیم و از او تقاضای دادرسی و کمک نمودیم. در همین لحظه بدون مقدمه، شخصی نزد من آمد و مقداری پول که در آن عصر مبلغ بسیار کلانی بود به من داد. با آن پول توانستیم مدتی معاش زندگی خود را در آن شرایط سخت تأمین کنیم. این موهبت استثنایی، جز بر اثر لطف خاص حضرت معصومه علیها السلام به ما نبود، با این لطف، ما را از خطر قطعی گرسنگی نجات داد.(5)

عنایت به آیة الله وجدانی فخر

در احوال آیةالله حاج شیخ قدرت الله وجدانی فخر سرابی نقل شده که: وی در ایام جوانی به بیماری سخت و صعب العلاجی مبتلا می شود و در همان روزها با توسل به کریمه اهل بیت علیها السلام درخواست نجات می کند و با خدای خویش عهد می کند که اگر خداوند سبحان او را از آن مرض شفا دهد، در طول زندگانی خویش، تا آن جاکه برایش ممکن است تدریس کتاب شریف شرح لمعه شهید ثانی رارها نکند!(6)

در پایان روایت نورانی از حضرت امام رضا علیه السلام ذکر می کنیم که در روایتی علی بن ابراهیم بیان می کند:

على بن ابراهیم، از سعد از حضرت علی بن موسى الرضا(ع) نقل مى کند که امام رضا(ع) مى فرمایند: «اى سعد ما پیش شما (مردم قم) قبرى داریم». گفتم فداى شما گردم. منظور شما قبر فاطمه معصومه(ع) دختر امام هفتم(ع) است؟ فرمودند:

«بله، کسى که با شناخت حقّ او، وى را زیارت کند بهشت براى اوست». بعد فرمودند: «وقتى براى زیارت آمدى در بالاى سر و رو به قبله بایست، 34 بار «الله اکبر»، 33 بار «سبحان الله» و 33 بار «الحمدالله» بگو و سپس  در ادامه حضرت زیارت نامه حضرت معصومه سلام الله علیها را قرائت نمودند.»[5]

پی نوشت ها:

[1]نحل/ 97.

[2] یوسف / 93.

[3]بانوی ملکوت، ص 116.

[4]بانوی ملکوت، ص 119.

[5]حدّث على بن ابراهیم، عَن ابیه، عَن سَعدِ عَن عَلى بن مُوسَى الرِّضا(ع) قالَ: «یا سَعدُ عِندکُم لَنا قَبرُ» قُلتُ: جِعلِتُ فِداکَ قَبرُ فاطمةِ بنتِ مُوسی(ع) قالَ: «نَعَم، مَن زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الجَنَّةُ، فَاذِا اَتَیتَ القَبرَ فَقُم عِندَ رأسِها مُستَقبِلَ القِبلَةَ، کَبِّر أَربَعاً وَ ثَلاثینَ تَکبیرَةً، وَ سَبِّح ثَلاثاً وَ ثَلاثینَ تَسبیحَةً، وَ اَحمَدِ اللهَ ثَلاثاً وَ ثَلاثینَ تَحمیدَةِ ثُمَّ قُل...». ـ علّامه مجلسى، محمّدباقر، بحارالأنوار، ج 102، ص 266، مۆسسه الوفاء، 1404 هـ ق، بیروت.

منبع:

ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان

سایت صدای شیعه

پایگاه اطلاع رسانی آستان مقدسه حضرت معصومه سلام الله علیها

تهیه و فرآوری: جواددلاوری، گروه حوزه علمیه تبیان