غار تنهایی یک جوان!

برخی از جوانان وقتی به  مرحله رشد می رسند، دچار تغییر و تحول ذهنی و رفتاری می شوند که در پاره ای  زودتر و در برخی دیرتر نمایان  می شود.

برخی از والدین با مشاهده این وضعیت جوان، به تکاپو می افتند و از سردلسوزی سعی بر درک حال و روز جوان می کنند. آنان با بیان سوالات مکرری چون: چه شده، چرا ناراحتی، چرا حرف نمی زنی، اتفاقی افتاده، از کسی دلخوری و... حتی گاهی با کنجکاوی بسیار، آرامش و امنیت روحی جوان را به هم می زنند و با عکس العمل های تلخی نیز از جانب آنان مواجه می شوند؛ و این چنین است که یک حلقه معیوب و مختل، روند ارتباط خانواده و فرزندان را شکل می دهد.

اما عده ای دیگر از والدین سهل گیر، به اشتباه تصور می کنند که این دوران رشد دیر یا زود به یکباره می گذرد و جوانشان نیز می تواند با مشكلات روحی و کلیه مسائل بلوغ به خوبی کنار بیاید و تسلیم شرایط شده و آرامش قبل را بدست آورند؛ این درحالی است خیلی از جوانان نه تنها نمی توانند رشد کاملی داشته باشند بلکه زود از موعد هم رشدشان قطع می شود و تحول بهنجار نمی یابند.

متاسفانه برخی از والدین نمی توانند دریابند که رسیدگی زیاد و یا بی توجهی به این میوه در حال رشد می تواند منجر به  کالی(نارس) و یا  پوسیدگی زودرس شود.

روان شناسان معتقدند والدین می توانند در فرصتی مقتضی با دخالت های حساب شده وارد معرکه شوند و مانع از پیشروی بحران روحی جوانان شوند. 

دوران طوفانی اما شگفت انگیز 

دوران جوانی یکی از شگفت انگیزترین و بحرانی ترین دوره حیات هر فردی است. جوان در این دوره از یک طرف آرامش و بی خیالی دوران کودکی را پشت سر گذاشته اما از طرفی دیگر هنوز به دوران بزرگسالی انتقال نیافته و به اعتماد به نفس و ثبات روحی لازم نرسیده است. روزی رفتارهای کودکانه از او سر می زند و از زیر بار رفتن هر مسئولیتی شانه خالی می کند اما روزی دیگر چنان احساس بزرگی و ادعای عاقله مندی می کند که حاضر می شود رفتارهایی انجام دهد که به قول خودش دنیا را اصلاح نه، بلکه کن فیکون کند. در این وضعیت برزخی است  که ممکن است گاهی ساعتها سکوت کند و به گوشه عزلتی پناه ببرد و انزوا را بر بودن با دیگران ترجیح دهد اما گاهی همین جوان، شور و اشتیاقی وصف ناپذیر در درونش غوغا می کند و او را به جمع دوستان و آشنایان و یا دیگر اجتماعات شلوغ و پرسروصدا سوق می دهد تا جایی که شاید با این رفتارها هم  نتواند خود را راضی و اغناء کند، حتی گاهی او تا آستانه ویرانی پیش می رود و وجود خود را متزلزل و تهی از بودها و نبودها می بیند و گاهی هم در جهت دفاع پیش می رود و چنان تکبر و خودخواهی از خود نشان می دهد که شاید بتواند مرهمی برای پوشاندن نشانه های عدم ثبات و تزلزل درونی خود پیدا کند. به هر حال، احساس شکافی عمیق و پرتگاهی ناپیدا در درون خود، وصف حال و روز روزگار این دوران یک جوان است.

عبور از بحران

حال در این شرایط بحرانی برخی از والدین آتش بیار معرکه می شوند و به بهانه کمک و از سر دلسوزی، به طور مستقیم و یا غیرمستقیم، درکارهای جوان دخالت می کنند، یا آن که پتک به دست، مدام اشتباهات و خطاهای احتمالی فرزند را بر سرش می کوبند و چه درخفا و چه آشکارا آنها را همه جا بازگو می کنند و یا با کلامی که همیشه بوی نصیحت و بکن و نکن دارد وارد میدان جنگ درون جوان می شوند و او را به عناد، لجاجت و عقب نشینی و در نهایت ناکامی و سرخوردگی سوق می دهند.

روان شناسان معتقدند بهترین روش مقابله با این وضعیت جوان و کمک به او برای عبور از بحران ناگزیر این دوران، آن است که والدین تکنیک "سكوت آگاهانه"، "انتظار بیدار" و "ایجاد تفاهم و اطمینان" را در صدر برخورد خود با جوان قرار داده و مطابق با آن نیز با رفتارهای فرزندشان مواجه شوند. آنان معتقدند اگر والدین به این شیوه رفتار کنند، به تدریج جوان شان به آنان تمایل نشان داده و نزدیک شان می شود و با میل و رغبت باطنی درصدد راهنمایی از والدین برمی آیند و دست کمک آنان را هم، در همه حال می فشارند. به یقین، والدین با این کار باعث می شوند فرزندشان، نه تنها شنوای همیشگی فرامین شان باشند بلکه در یک فضای اعتماد و تفاهم، آرامش و امنیت خاطری که لازمه رشد و بالندگی فرزندشان است، فراهم  شود.

اما اگر والدین در خواب غفلت باشند و با سهل انگاری و بی تفاوتی و یا سخت گیری بسیار، از دنیای فرزند، خود را کنار بکشند و او را به حال خود رها سازند، بی تردید جوانشان را طرد خواهند کرد و روز به روز نیز از او دورتر خواهند شد. بدین ترتیب است که جوان آشفته و بیقرار، حس احترام و اعتماد به بزرگترها و معیارهای ارزشی و اخلاقی که برای رشد نیروی قضاوت لازم است را از دست خواهد داد و درهم شکسته خواهد شد.

تربیت آگاهانه

روان شناسان معتقدند که بی توجهی و سهل انگاری برخی از والدین از یک سو و یا دخالت و امر و نهی کردن های بیش از اندازه و نابجای آنان از سوی دیگر، می تواند آرامشی که، لازمه  زمان رشد یک جوان است را برهم بزند.

بر والدین هشیار که خواهان تربیت به شیوه درست و آگاهانه هستند لازم است به جای رام کردن و یا خام کردن جوان و یا نوجوان خود، در نهایت متانت و صبر، به گونه ای ناملموس یعنی بدون دخالت مستقیم و یا حتی تحمیل کمک خود، فرزندشان را در ادامه مسیر سخت و ناهموار زندگی که قطعا مصائبی نیز در پیش رو است، همراهی و حمایت کنند و به آزادی، تفکر، استقلال رای، احساس مسئولیت فردی و اجتماعی، خویشتنداری و... رهنمونش سازند. جوان باید بداند که رشد عقلی و روحی او، اگر چه پیچیده است اما همچون تحول حیات در سیر آفرینش می تواند به سرعت و یا آرام، با کمک بزرگترها و یا بدون دخالت آنها پیش رود و او را همچون کرم ابریشم به یک پروانه زیبا و بلند پرواز تبدیل کند.

مطالب مرتبط:

رابطه‌هایی که زیر آبی می‌روند

ازدواج با تصوری از دوستان خیابانی!

پیش نیازهای زندگی پر نشاط

دختران ناجنس، پسران بدجنس

اتوبان دو طرفه‌ی ارتباط با جوان