شیعه بایدخوش پوش باشد !!
پوشش و لباس از جمله مواردی است که می توان در باب آداب و قوانین آن روایاتی را یافت که در نهایت حکایت از ظرافت و دقت نظر دین مبین اسلام دارد که در آن، مسائل به ظاهر کوچک و ناچیز نیز از قلم نیفتاده و مورد توجه و دقت است. لباس پوشیدن نیز برای خود آداب و قوانینی دارد که اطلاع از آنها خالی از فایده نیست به همین منظور به اختصار به بخشی از آن اشاره میکنیم.
لباس زمان خود را بپوش
حماد بن عثمان به محضر امام صادق علیه السلام شرفیاب شد. مردی را دید که به زبان انتقاد به حضرت عرض کرد: خداوند به خیر و صلاحت رهبری فرماید. شما میگفتید که علی بن ابیطالب لباس خشن میپوشید، پیراهن چهار درهمی و همانند آن بر میکرد و هم اکنون میبینیم که خود شما لباس تازهای غیر از آنچه جدتان میپوشید به بر دارید. حضرت در جواب فرمود: علی علیه السلام آن لباس را زمانی میپوشید که در نظر مردم قبح و زنندگی نداشت و اگر امروز آن لباس را در بر میکرد نامأنوس و غیر عادی بود و به آن شهرت مییافت. بهترین لباس در هر زمان لباس اهل آن زمان است.
سفیان ثورى گوید: به حضرت صادق (علیه السلام) گفتم: شما روایت می كنید كه على (علیه السلام ) لباس خشن مىپوشید، و شما لباس قوهى و مروى (دو پارچه قیمتى منسوب به قهستان و مرو) مىپوشید؟! حضرت فرمود: واى بر تو، امام على(علیه السلام) در زمان تنگدستى مردم زندگى مىكرد، ولى چون روزگار فراخى رسید، نیكان زمانه به آن شایستهترند. حضرت رضا(علیه السلام) فرمود: یوسف (علیه السلام) لباس دیبا مىپوشید، و شلوار زربفت به تن میكرد، و بر تخت مىنشست، و این كار در صورتى كه پول آن مورد نیاز در مورد یكى از ضروریات زندگى باشد، مذموم است. محمد بن عیسى از امام نقل میكند كه: شیعیان ضعیف الایمان دوست دارند كه من بر پلاس بنشینم، و لباس خشن بپوشم، ولى زمانه اقتضا ندارد. (مكارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى / ج1/ 185-183 )
ویژگی لباس مناسب
امام صادق علیه السلام مىفرماید كه: بهترین لباس ظاهرى از براى مۆمن، لباسى است كه «خفیف المئونة» باشد و به آسانى تحصیلش میسّر باشد و قیمتش سبكتر باشد، چرا كه هر چند لباس به حسب قیمت، سبکتر باشد. تضییع اوقات از براى خریداریش ، بیشتر است. تضییع اوقات، موجب غفلت است از جناب احدیّت.و دیگر آنكه چون فراخور نعمت، شكر منعم لازم است. پس هر چند لباس قیمتیتر باشد، شكر به ازاى او بیشتر لازم خواهد شد، به خلاف عكس. از این جهت فرمود كه: بهترین لباس لباسى است كه، بنده را از خدا غافل نكند و به ذكر و شكر نزدیک كند. و بهترین لباس، لباسى است كه به عجب و ریا نكشاند ، و مقصود از او زینت و تفاخر نباشد. چرا كه كمال انسان و زینت او، در حسن باطنى است و زینت روحانى، نه جسمانى. و نیز مىباید لباسى نباشد كه منجرّ به كبر و عجب شود. چه، عجب و ریا و كبر، مهلكات دین هستند و مخرّب آخرت. پس به حكم«خیر الامور اوسطها»به لباسى كه نه در نهایت نعومت باشد و نه در غایت خشونت، اكتفا باید نمود. و به حكم:«خیر اللباس البیض»، اگر سفید باشد بهتر.
امام صادق (علیه السلام) از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) نقل مىكند كه فرمود: لباس سیاه مكروه است مگر در سه مورد: عمامه و چكمه و عبا. (الخصال/ترجمه جعفرى/ ج1/ 223 ) و همچنین در سایر ما یحتاج، از مسكن و مركب و منكح نیز، اختیار وسط اولى است. چنان كه حدیث است كه: روزى حضرت علیه السّلام سوار استرى بود و فرمود كه: سوار اسب، موجب عجب است و سوارى الاغ، موجب خفّت، و استر واسطه است، و «خیر الامور اوسطها».و لباس تقوى، بهتر است از لباس ظاهرى، چرا كه لباس ظاهرى، عورت ظاهر را مىپوشد و بس، و لباس تقوى، ظاهر و باطن هر دو را پوشیده مىدارد و پاك مىكند. (مصباح الشریعة/ترجمه و شرح عبد الرزاق گیلان/ 71 )
پوشیدن لباس شهرت ممنوع
امام ششم (علیه السلام) فرمودند: براى خوارى انسان همین بس كه لباس غیر معمول و انگشت نما بپوشد یا حیوان مشهور سوار شود. و فرمود خداوند لباس شهرت را مبغوض مىدارد.گفتهاند كه عباد بصرى بر حضرت صادق (علیه السلام) در آمد، و لباس شهرت به تن داشت، امام (علیه السلام) فرمود: اى عباد! این چه لباسى است؟ عرضه داشت: آیا این لباس را براى من عیب مىدانید، فرمود: آرى پیغمبر (صلی الله علیه) فرمود: هر كس در دنیا لباس شهرت بپوشد خداوند در قیامت بر او لباس ذلت خواهد پوشانید. از حضرت موسى بن جعفر (علیه السلام): چیزى در نزد خدا مبغوضتر از لباس شهرت نیست و حضرت دستور مىداد لباس نو مىآوردند و در آب مىشست و مىپوشید. (مكارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى / ج1 / 219 ) حضرت صادق علیه السّلام فرمود: خداوند دو شهرت را مبغوض مىدارد، یكى شهرت به لباس و یكى شهرت به نماز. (مشكاة الأنوار / ترجمه عطاردى/302 )
لباس هم یکی از ظواهر دنیای مادی است و می تواند به عنوان یکی از عوامل غفلت از خداوند متعال و یا توجه به یگانه معبود عالم ، به حساب آید و چه نیکوست که نه تنها پوشش بلکه تمام افعال و کردار آدمی در جهت رسیدن به یگانه مطلوب عالم باشد.
بگذر ز سر جهان كه در آخر كار نفع تو ز تقوى و ورع خواهد بود
مریم پناهنده
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
1.داستانهای تربیتی / لطیف راشدی
2.مشكاة الأنوار / ترجمه عطاردى
3. مكارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى / ج1
4. مصباح الشریعة / ترجمه و شرح عبد الرزاق گیلان
5.الخصال / ترجمه جعفرى/ ج1
6.دیوان امیر المومنین علیه السلام/ میبدی، زمانی