قدمهایی معادل با شهید شدن در راه خدا !
از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است؛ نگاه به کعبه عبادت است؛ نگاه به پدر و مادر عبادت است؛ نگاه به قرآن حتی بدون قرائت عبادت است؛ نگاه به چهره عالم عبادت است و نگاه به اهل بیت(علیهم السلام) عبادت است.
دانشمند چراغ پرفروغى است، كه براى فرارى دادن ظلمت و تاریكى از افق بساط زندگى آدمیان طلوع میكند، و شمع فروزانى است كه شبستان حیات انسان را روشن مینماید، و نشانه هایی از نشانه هاى حق است كه مكلّفان به وسیله او در صراط مستقیم قرار میگیرند، و آتش پرحرارتى است كه هیزم وسوسه هاى شیطانى، و نقشه هاى ابلیسى از شعله او می سوزند، و شجره طیبه و درخت پاكى است كه ریش اش استوار و قامتش برافروخته و میوه اش داراى ظهورى چهارفصل است كه دردهاى فكرى و روحى و روانى را درمان میكند، و چشمهاى گوارا و پرآب است كه تشنگان وادى معرفت را سیراب و آنان را از هلاكت و ضلالت نجات میدهد، و دلیل و راهنمائى است كه گم شدگان بیابان حیرت را به منزل مقصود میرساند.
قرآن كریم در آیه 11 سوره مجادله این آیه شریفه بر اهمیت علم، برتری علما و رفعت مقام آنان تصریح نموده و فرموده است: یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ؛ خداوند كسانى را كه ایمان آوردهاند و كسانى را كه علم به آنان داده شده درجات عظیمى مىبخشد.
واژه «دَرَجاتٍ» كه مطلق و بدون تعیین حد خاص برای آن به كار رفته است، در ادبیات قرآن كریم حاكی از عظمت و بزرگی آن است. در تفسیر این آیه شریفه، ابوذر (رحمه الله) گوید پیامبر (صلّی الله علیه و آله) فرمود: ای اباذر طالب علم را خدا و ملائکه و پیامبران دوست میدارند. و علم را دوست نمیدارد مگر انسان با سعادت، پس خوشا به حال طالب علم، روز قیامت. و کسی که از خانه اش خارج شود تا دری از علم را به روی خود بگشاید، خداوند متعال به هر قدمش ثواب شهیدی از شهدای بدر را مینویسد و طالب علم حبیب خدا است. و کسی که علم را دوست داشته باشد، بهشت بر او واجب میشود و صبح و شام در رضای خدا به سر میبرد و از دنیا خارج نمیشود مگر آن که از کوثر مینوشد و از میوه بهشت میخورد و در جنت رفیق حضرت خضر (علیه السلام) خواهد بود. سپس حضرت فرمود: همه این فضیلت ها، تحت این آیه قرآن است که فرمود: «یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ».)(بحارالأنوار، ج1، ص178, جامعالأخبار، ص37)
روایات متعددی از پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) و امامان معصوم(علیهم السلام) در منابع روایی و حدیثی وجود دارد که آن بزرگواران به مناسبتهای مختلف، ضمن بیان فضیلت علم و دانش و استفاده از محضر عالمان، حتی نگاه کردن به چهره عالم را عبادت معرفی کردند. در این فرصت به چند نمونه از احادیث اشاره میشود.
1. «... عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ حُبّاً لَهُ عِبَادَةٌ»؛[1] راوی از امام علی(علیه السلام) نقل میکند که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) فرمود: نگاه به چهره عالم از روی علاقه و محبت عبادت است.2
2. «رُوِیَ أَنَّ النَّظَرَ إِلَى الْکَعْبَةِ عِبَادَةٌ وَ النَّظَرَ إِلَى الْوَالِدَیْنِ عِبَادَةٌ وَ النَّظَرَ فِی الْمُصْحَفِ مِنْ غَیْرِ قِرَاءَةٍ عِبَادَةٌ وَ النَّظَرَ إِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ عِبَادَةٌ وَ النَّظَرَ إِلَى آلِ مُحَمَّدٍ ع عِبَادَةٌ»؛[2] از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است؛ نگاه به کعبه عبادت است؛ نگاه به پدر و مادر عبادت است؛ نگاه به قرآن حتی بدون قرائت عبادت است؛ نگاه به چهره عالم عبادت است و نگاه به اهل بیت(علیم السلام) عبادت است.
3. «عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) قَالَ بَیْنَمَا أَنَا جَالِسٌ فِی مَسْجِدِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) إِذْ دَخَلَ أَبُو ذَرٍّ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ جَنَازَةُ الْعَابِدِ أَحَبُّ إِلَیْکَ أَمْ مَجْلِسُ الْعَالِمِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا أَبَا ذَرٍّ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعَالِمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ أَلْفِ جَنَازَةٍ مِنْ جَنَازَةِ الشُّهَدَاء... یَا أَبَا ذَرٍّ وَ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ خَیْرٌ لَکَ مِنْ عِبَادَةِ سَنَةٍ صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ قِیَامٍ لَیْلُهَا وَ النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ خَیْرٌ لَکَ مِنْ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَةٍ...»؛[3]
از امام علی(علیه السلام) نقل شده است؛ آن حضرت فرمود: در مسجدالنبی نشسته بودیم که ابوذر داخل شد و از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) سۆال کرد، ای رسول خدا، شرکت در تشییع جنازه عابد بهتر است یا نشستن در جلسه درس عالم، رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود ای اباذر، لحظهای نشستن در جلسه مباحث علمی، در پیشگاه خداوند از شرکت در هزار تشییع جنازه، آن هم جنازه شهدا برتر و بالاتر است ... ای اباذر، لحظهای نشستن در جلسه علم برای تو برتر از یک سال روزه در روز همراه با شب زندهداری است، و نگاه به چهره عالم برتر از آزادی هزار بنده است... .
پی نوشت ها:
[1]. ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات (الأشعثیات)، ص 194، مکتبة النینوى الحدیثة، تهران، چاپ اول، بیتا.
[2]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 205، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[3]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، ص 38، مطبعة حیدریة، نجف، چاپ اول، بىتا.
فرآوری: محمدی
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع: اسلام کوئست
سایت معارف قرآن
سایت عرفان