گز می‌خورید یا باسلق؟
آیا واقعاً مبتلایان به دیابت و افراد چاق می‌توانند بدون دردسر از گزهای سبز رنگ رژیمی استفاده کنند؟ ژلاتین ژله و باسلق چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
گز خوب است اگر...
پایه اصلی گز باید از انگبین‌های طبیعی همچون شیرخشت و ترنجبین تهیه شده باشد تا خاصیت درمانی پیدا کند.
شیرخشت از نظر خواص مشابه ترنجبین، اما قوی‌تر از آن است. اگر گز با تکه‌های صمغی سفید و شیرین شیرخشت تهیه شده باشد وقتی در دهان می‌گذارید، زود حل می‌شود. زبان را بسیار سرد می‌کند و شیرینی آن با عسل و شکر متفاوت است.
در طب سنتی طبیعت شیرخشت معتدل و سرد است. ملین، صفرابر، خلط‌آور، کاهش‌دهنده حرارت بدن، رفع کننده سرفه و خارش و مقوی معده، کبد و کلیه‌هاست و اثر مسهلی آن همراه گلاب موجود در گز بیشتر می‌شود، اما از عوارض زیاد خوردن آن به انزال زودرس اشاره شده است که البته به دلیل گران‌قیمت بودن، اغلب گزها این انگبین را ندارند.
بافت ژله و باسلق گرچه ژله‌ای است، اما از نظر ماهیت با یکدیگر تفاوت دارند.
ژلاتین ژله از تجزیه استخوان و غضروف‌های گاو که پروتئینی است به دست
می‌آید، اما ژل باسلق از جنس نشاسته غلات (کربوهیدرات) است و در مقایسه
با ژله‌ای که از ژلاتین حیوانی تهیه شده باشد مواد مغذی و خاصیت درمانی ندارد
درباره گزهای کم شیرین یا رژیمی موجود در بازار باید گفت که از قندهای طبیعی ضعیف شده‌ای تهیه می‌شود که برای تجزیه شدن در بدن نیاز به انسولین نداشته و برای افراد دیابتی مناسب است؛ اما درباره گزهای سبزرنگی هم که به گفته فروشندگان با گیاهی به نام استویا شیرین شده و کاملا رژیمی است، باید بدانید گرچه استویا تقریباً بدون کالری است، ولی اگر در ترکیبات گزهای رژیمی از عسل، انگبین‌های شیرین یا ترکیبات نشاسته‌ای استفاده شده باشد، کالری شیرینی آن با شکر برابری کرده و برای افراد دیابتی مضر و مصرف بیش از حد آن با چای عصرانه یا به عنوان تنقلی برای کودکان و دانش‌آموزان چاق کننده است.
باسلق خواص ژله را ندارد
باسلق از اصیل‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران است. خوشمزگی و احساس دهانی آن در حین جویدن بسیار لذت‌بخش و محرکی برای مصرف بیشتر است.
این شیرینی دل‌چسب مثل لرزونک، اما با قوام تر از آن است. لرزونک را که می‌شناسید؟ نسل قدیم به ژله، لرزونک می‌گفتند. شما هم اگر در حین خوردن یا سرو ژله، بافت آن را ببینید حتماً متوجه حرکات ریز و موزون آن می‌شوید.
البته بافت ژله و باسلق گرچه ژله‌ای است، اما از نظر ماهیت با یکدیگر تفاوت دارند. ژلاتین ژله از تجزیه استخوان و غضروف‌های گاو که پروتئینی است به دست می‌آید، اما ژل باسلق از جنس نشاسته غلات (کربوهیدرات) است و در مقایسه با ژله‌ای که از ژلاتین حیوانی تهیه شده باشد مواد مغذی و خاصیت درمانی ندارد.
نکته مهم دیگر آن که دوسوم هر تکه باسلق را شکر تشکیل می‌دهد؛ یعنی شکر این شیرینی دو برابر نشاسته آن است و می‌تواند به سرعت قند خون را بالا برده و چاق کننده باشد.
البته برخی تهیه‌کنندگان برای آن که قوت و خوشمزگی باسلق را نشان دهند یک مقدار گردو درون آن جاسازی کرده و این‌گونه ما را وسوسه می‌کنند؛ غافل از این که آن گردوی گول زننده در بیشتر موارد تلخ و کپک‌زده بوده و به واسطه دارا بودن سم آفلاتوکسین دشمن کبد ما می‌شود.
این موضوع درباره مغزهای به کار رفته در گزهای فله‌ای هم صدق می‌کند.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: جام جم - فاخره بهبهانی
مطالب مرتبط:
