تبیان، دستیار زندگی
اگر کسی که دیه دست خود را طلب داشته، به خاطر زنا محکوم به رجم شود و قبل از رجم فوت شود، باز هم دیه دست او بر قطع کننده واجب است؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دیه، نمایان‏گر بها و ارزش انسان نیست!

دیه-


دیه، نمایان‏گر بها و ارزش انسان نیست، چون ارزش انسان بسیار بالا است و قابل مبادله مالى نبوده و با معیار های مالی نمی توان سنجید. دیه مربوط به جبران خسارت جانى با توجه به بُعد اقتصادى آن است.

در این مقاله از مسائل مربوط به دیه چند پرسش و پاسخ را انتخاب کردیم که تقدیم شما عزیزان می کنیم:

سوال: اگر کسی که دیه دست خود را طلب داشته، به خاطر زنا محکوم به رجم شود و قبل از رجم فوت شود، باز هم دیه دست او بر قطع کننده واجب است؟

سۆال مذکور به دفاتر چند تن از ارسال و پاسخ های ذیل دریافت گردید:

دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله العالی):

آری، به ورثه او می پردازند.

دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مدظله العالی):

دیه ثابت است و ربطى به رجم او ندارد. والله العالم

دفتر حضرت آیة الله صافی گلپایگانی(مدظله العالی):

بلی، اگر قطع دست عمدی باشد جانی قصاص دارد و اگر غیر عمدی بوده دیه آن نصف دیهء کامله است پس اگر شبیه به عمد بوده دیه بر عهده جانی است و اگر خطائی بوده بر عهده عاقله است. و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیه لازم است.

پاسخ حضرت آیة الله هادوی تهرانی(مدظله العالی):

بلی، دیه واجب است.

سۆال: اگر فرد پلیسی به شخص مشكوك شود و آن شخص از ترس پا به فرار بگذارد و آن پلیس به خیال مجرم بودن او بسوی طرف تیراندازی كند و او كشته شود و بعد معلوم شود كه كاره‌ای نبوده آیا در این میان كسی گناهكار است؟

جواب: اگر بر طبق موازین قانونی عمل كرده كسی گناهكار نیست، ولی دیه بر بیت المال ثابت است. (استفتاثات امام (ره), ج3, ص468)

چند استفتاء از آیة الله علوی گرگانی(دام ظله):

سوال: آیا هنگامى كه خانواده مقتول مى‏خواهد براى قصاص نصف دیه را به قاتل بدهد انتخاب دیه با ولىّ است یا جانى؟

انتخاب نوع دیه با جانى است.

سوال: آیا دیه قتل عمد و شبه عمد را مى‏توان با پول محاسبه كرد؟

در مرحله اوّل باید قیمت یكى از دینار، درهم، شتر، گاو، گوسفند و لباس محاسبه شود، سپس با رضایت طرفین قابل تبدیل است .

سوال: با توجّه به این كه دیه زن در آن جائى كه بیش از ثلث كلّ دیه باشد، به نصف تقلیل مى‏یابد : اگر مقدار ارش، بیش از ثلث كل دیه باشد، آیا به نصف تقلیل مى‏یابد ؟ (مثلاً در جائى كه كلّ دیه پنج میلیون تومان است ارش دو میلیون تومان بر آورد شده است)

مسئله تنصیف بعد از ثلث اختصاص به دیه دارد و در ارش به اینگونه نیست و مسئله دیه هم خلاف اصل است كه به نص اكتفاء مى‏شود و لذا در ارش تقلیل ثابت نیست .

سوال: اگر در جنایات متعدّد بر زنى جراحات مختلف وارد شود كه اگر هر كدام را جداگانه حساب كنیم به ثلث دیه مرد نمى‏رسد و امّا اگر همه را با هم جمع كنیم از ثلث مى‏گذرد وظیفه در این فرض چیست؟

اگر در جنایات متعدّد باشد هر كدام از جنایات حكم خود را دارد و دیه مخصوص به خود را، ولو آنكه اگر با هم جمع شود از ثلث مى‏گذرد .

سوال: چنانچه شخص مقتول از پیروان فرقه ضالّه بهائیّت باشد بفرمائید: 1 - آیا دیه دارد یا خیر ؟ 2 - در صورت مثبت بودن پاسخ، دیه او چقدر است؟

به نظر ما بهائیها جزء كفّار حربى هستند كه مستأمن حكومت اسلامى مى‏باشند و چه بسا مرتدّ هم مى‏باشند، زیرا بیشتر آنها شرائط ارتداد را دارند و لذا در كفّار فقط كافر ذمّى دیه دارد و باقى اصناف كفار دیه ندارند و به تصریح روایت اسماعیل بن الفضل ح 1 باب 16 ابواب الدّیات وسائل الشیعه كه منجبر به عمل اصحاب است و در این مسئله اجماع هم منعقد مى‏باشد و روایاتى كه دلالت مى‏كند بر استحقاق دیه براى كافر ذمّى و نامى از اصناف دیگر كفّار را نمى‏برد هم مى‏تواند بر مقصود ما دلالت كند، البتّه در مقدار دیه ذمّى اختلاف هست و اجماعى نیست، گرچه مشهور معتقدند كه هشتصد درهم دیه باید پرداخت شود .

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت اسلام کوئیست

سایت آیة الله علوی گرگانی (دام ظله)

سایت اندیشه قم

سایت پاسخگو

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.