ژنژیویت؛ ورم و خونریزی لثه
ژنژیویت (Gingivitis) یا التهاب لثه به حالتی گفته میشود که پلاکهای دندانی در خط لثه تجمع پیدا میکنند و باعث تحریک لثه و حساس شدن آن میشوند که گاهی خونریزی هم میکند.
ژنژیویت یکی از بیماری های بافت لثه در اطراف دندان است که موجب التهاب و بروز عفونت در این بافت میشود و آن را تخریب میکند.
اگر پلاک دندان را هر روز با مسواک یا نخ دندان پاک نکنید، به مرور سفتتر شده و مادهای غیرقابل برداشت به نام جرم (رسوب دندانی) ایجاد میکند.
در صورتی که پلاک و جرم به زیر خط لثه گسترش پیدا کند، بیماری ژنژیویت مزمن خواهد شد.
با تحریک مزمن باکتریایی، نسج لثه به تدریج از دندانها جدا میشود و حفرههایی ایجاد میشود که در آنجا چرک تجمع پیدا میکند.
با گسترش پلاک و جرم و تداوم تحریک بافت لثه، فرایند کنده شدن لثهها از دندانهایتان بیش از پیش ادامه پیدا میکند. به این حالت پریودونتیت یا پیوره میگویند.
علائم ژنژیویت
- ورم لثه
- قرمزی و نرمی لثه
- خونریزی لثه با تحریک اندک (بعد از مسواک زدن) یا به صورت خودبهخودی
- حساس بودن لثهها در هنگام لمس
- بوی بد دهان و نفس
- به ندرت تب
علل ژنژیویت
از نظر متخصصان، مهم ترین عواملی که موجب بروز ژنژیویت میشوند، عبارتند از:
- عامل اصلی و تاثیرگذار عدم رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان است.
- وجود پلاک روی دندانها که اغلب این پلاکها حاوی ذرات غذایی، میکروبها و مخاط هستند.
- تغذیه نامناسب به ویژه کمبود ویتامینها که باعث بیماریهایی مثل اسکوربوت یا پلاگر میشود.
- ابتلا به بیماریهای خونی مثل سرطان خون
- عوارض نامطلوب دارویی مثل واکنش نسبت به داروهای تشنج
- گاهی اوقات تغییرات هورمونی در بدن مثل دوران بارداری، دوران بلوغ و نیز درمان با استروئیدها، لثهها را در برابر عفونتهای باکتریایی حساس و آسیب پذیر میکند.
- دیابت
- عفونتها
- واکنش های نامطلوب دارویی مثل واکنش به داروهایی مثل فنی توئین و باربیتال
- تماس با سرب و بیسموت
- آسیب لثه ها به هر علتی، مثل مسواک زدن شدید یا آب کشیدن
درمان ژنژیویت
هدف اصلی از درمان ژنژیویت، کاهش التهاب لثه هاست.
دندان ها به طور دقیق توسط دندان پزشک بررسی می شود.
روزانه حداقل یک بار از نخ دندان های موم دار یا بدون موم استفاده کنید.
از خمیردندان فلوئوردار استفاده کنید و مراجعات منظم به دندان پزشک داشته باشید.
در موارد خاص دندان پزشک با روش های جراحی بافت ملتهب لثه را خارج می کند.
آنتی بیوتیک در موارد عفونی و دهان شویه فلوئوردار نیز از موارد درمانی هستند.
در صورتی که کمبود ویتامین عامل آن باشد باید جبران شود. رژیم غذایی خاصی توصیه نمی شود.
از مصرف شیرینی و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید. شکر باعث تولید اسید در دهان و تخریب مینای دندان می شود.
دندان هایی را که ردیف نیستند، با مراجعه به پزشک ترمیم کنید و ابزار و وسایل ارتودنسی یا دندانپزشکی را بردارید. البته این با مشورت دندان پزشک باید صورت بپذیرد.
برداشتن پلاک از لثه ملتهب ممکن است راحت نباشد، خونریزی و حساسیت لثه ها در عرض 1 تا 2 هفته بعد از شستشوی منظم و مراقبت بهداشتی دقیق باید کاهش یابد.
آب نمک گرم یا شستشوی با آنتی باکتریال ها ورم لثه را کم می کند.
عوارض ژنژیویت
از عوارض آن می توان عود ژنژیویت، پریودونتیت، عفونت یا آبسه لثه ها یا استخوان های فک باشد.
ژنژیویت حاد و زخم دهنده از عوارض بسیار نادر آن است.
پیشگیری از ژنژیویت
لذا متخصصان توصیه میکنند که به منظور پیشگیری از بروز این بیماری و برای جلوگیری از تشکیل پلاک روی دندانها:
1- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.
2- روزانه باید از نخ دندان استفاده کنید.
3- حداقل دو نوبت در سال برای معاینه کامل دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید.
4- همیشه سعی کنید که یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید و در صورت نیاز البته با مشورت پزشک، از مکملهای ویتامینی استفاده نمایید.
5- از خمیر دندان فلورایدداراستفاده کنید.
6- برای جرم گیری و درمان پوسیدگی دندان مراجعات منظم به دندانپزشک را فراموش نکنید.
7- حتما سیگار را ترک کنید.
اگر از اقدامات پیشگیرانه و یا درمان به موقع غفلت کنید، بیماری بدتر میشود تا جایی که حتی به عمل جراحی نیاز پیدا میکند.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
سایت صدا و سیما
همشهری آنلاین
سایت کنجکاو
ویکیپدیا
مطالب مرتبط:
وقتی خون جلوی لثهها را میگیرد