1- آپاندیسیت

التهاب و عفونت آپاندیس شایع ترین علت درد در قسمت راست و پایین شکم می‌باشد. افرادی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، بیشتر در محدوده سنی 11 تا 39 سالگی قرار دارند. البته لازم به ذکر است که این بیماری ممکن است هر فردی را در هر سنی در گیر کند.

درد آپاندیسیت معمولا از نواحی اطراف ناف شروع می‌شود و به سمت راست و پایین شکم گسترش پیدا می‌کند.

علایم التهاب آپاندیس عبارتند از:

- حالت تهوع

- استفراغ

- کاهش اشتها

- تب

آنچه در آپاندیسیت مهم است، تشخیص سریع این بیماری می‌باشد، زیرا در غیر این صورت، زندگی فرد را به خطر می اندازد.

یکی از راه های تشخیص آپاندیسیت در عکسبرداری های پزشکی مثل سی تی اسکن، بزرگ شدن آپاندیس است.

معمولا علت عفونت و التهاب آپاندیس کاملا مشخص نیست، اما عللی مانند انسداد، حادثه، کرم روده و یا اجسام خارجی می‌توانند باعث آن شوند.

یکی از مهم ترین راه های درمان آپاندیسیت، برداشتن آن توسط عمل جراحی می‌باشد (آپاندکتومی).

اگر آپاندیس عفونی فورا برداشته نشود، احتمال پارگی آن و مرگ فرد زیاد شود.

2- حاملگی خارج رحم

در بارداری خارج رحم، سلول تخم تشکیل شده به جای جایگزینی در رحم، در سایر قسمت های دستگاه تناسلی و حتی گوارشی زنان از جمله در تخمدان، بین روده‌ها و روی پرده‌های داخل شکمی، قرار گرفته و در آنجا رشد می‌کند که این مشکل می‌تواند با دردهای شدیدی همراه باشد. دردهای این عارضه با استفراغ همراه است.

شایع‌ترین محل این نوع حاملگی، در لوله‌های رحمی یا لوله‌های فالوپ است. لوله فالوپ، لوله ای است که بین تخمدان و رحم است و مسیر عبور سلول تخم و یا تخمک به داخل رحم می‌باشد.

معمولا علت ایجاد حاملگی خارج رحمی را انسداد و تنگی لوله‌های فالوپ می دانند. انسداد لوله فالوپ اغلب توسط یک بیماری ایجاد می‌شود، مثل التهاب لگن و یا اندومتریوز. حتی نقص‌های مادرزادی نیز می‌توانند باعث تنگی و انسداد لوله‌های فالوپ شوند.

علایم حاملگی خارج رحمی در ابتدا شبیه به حاملگی عادی می‌باشد، اما با گذشت زمان و محدود شدن فضای رشد برای جنین، دردهای زیادی ایجاد می‌شود و حتی ممکن است با خونریزی واژن همراه باشد.

اکثر این درد در ناحیه شکم می‌باشد، اما ممکن است در ناحیه گردن و شانه هم حس شود.

علایم دیگر حاملگی خارج رحمی عبارتند از:

- لکه بینی

- سرگیجه

- غش کردن

- کمردرد

- کاهش فشار خون

تذکر

اگر در ابتدای دوران بارداری هستید و هر یک از علایم مذکور را دارید، سریعا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و مشاوره های لازم را از او دریافت کنید.

تشخیص حاملگی‌های خارج رحمی با سونوگرافی و یا آزمایش HCG انجام می گیرد. مقدار هورمون HCG ، در طول هفته اول بارداری، دو برابر می‌شود. اگر میزان این هورمون پایین بماند، ممکن است حاملگی خارج رحمی ایجاد شده باشد.

3- بیماری‌های التهابی لگن در زنان

بیماری التهابی لگن عبارت است از عفونت رحم، لوله‌های رحمی و سایر اعضای تولیدمثل که سبب درد مزمن در قسمت تحتانی شکم می‌شود.

بیماری التهابی لگن می‌تواند به لوله‌های رحمی آسیب برساند.

بیماری التهابی لگن دارای چهار عارضه مهم است: ناباروری، حاملگی خارج رحم، تشکیل آبسه در داخل لگن و درد مزمن لگن.

درد این ناحیه معمولا با علایم زیر همراه است :

- ترشحات غیر طبیعی واژن به رنگ سبز یا زرد و با بوی غیر طبیعی

- درد حین مقاربت

- تب

- درد هنگام ادرار کردن

عامل ایجاد بیماری التهابی لگن، باکتری‌هایی مانند کلامیدیا و گونوره است. گاهی بیماری التهابی لگن به دنبال جراحی لگن ایجاد می‌شود.

موثرترین راه جلوگیری از بیماری‌های التهابی لگن، محافظت از خود در برابر عفونت های منتقل شونده از راه تماس جنسی با همسر می‌باشد که استفاده از وسایلی مانند کاندوم به منظور رعایت بهداشت جنسی و چکاپ‌های منظم، از روش‌های پیشگیری این بیماری محسوب می‌شود.

4- سنگ کلیه

 رسوب کلسیم در کلیه و یا حالب (لوله‌های باریکی که ادرار را از کلیه ها به مثانه منتقل می‌کنند) به تدریج سبب تشکیل سنگ های ریز و درشتی می‌شود که با دردهای شدید همراه می‌باشد.

درد سنگ کلیه از ناحیه پهلوها شروع شده و تا ناحیه پشت ادامه پیدا می‌کند.

علل دیگر

به محض بروز درد در قسمت پایین و راست شکم، نمی‌توان بیماری خاصی را در فرد تشخیص داد، بلکه پزشک با انجام معاینات و بررسی های لازم و آزمایش های مختلف، علل احتمالی را بررسی و در نهایت علت قطعی را تشخیص می دهد.

بیماری‌های ذکر شده در بالا، از جمله علل شایع درد در این ناحیه هستند، اما علل غیر شایعی هم وجود دارند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

- یبوست

- بیماری کرون

- دیورتیکولیت

- اندومتریوز

- فتق

- سرطان روده بزرگ

- بیماری کیسه صفرا

- سندرم روده تحریک پذیر

- پرخوری

- خستگی

- مسمومیت غذایی

- پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)

- مسمومیت با سرب

- التهاب مثانه

- کیست تخمدان

- عفونت ادراری

- سنگ کیسه صفرا

مطالب مرتبط:

درد آپاندیس چگونه است؟

آپاندیس عفونی را باید فورا درآورد

ترکیدن آپاندیس خطر مرگ در پی دارد

علت درد شکم چیست؟

التهاب لگن در زنان

علل درد پایین شکم در خانم ها (1)

علل درد پایین شکم در خانم ها (2)