ممنوعیت مجردها !

ساخت خوابگاه برای دانشجویان متاهل، محرومیت مجردها از عضویت در هیات علمی، تاکید بر رشد کیفی جمعیت بخشی و... بخشی ازپیشنهادات طرح 50 ماده ای مجلس برای رشد جمعیت و تعالی خانواده است. طرحی که مدتی است بررسی ان در کمیسیون فرهنگی متوقف مانده است.

کارشناسان و مسئولان در یکی دو سال اخیر بارها درباره پیر شدن جمعیت کشور هشدار داده اند. نگرانیهایی که منجر به تدوین طرح 50 ماده ای با عنوان طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده شد. از اینرو سال گذشته سیاستهای جمعیتی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید اما این مصوبات به دلیل این که نیاز به قانون گذاری داشت به مجلس آمد. کار گروهی نیز با همین نام در مجلس تشکیل شد.

امیر حسین قاضی زاده سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس درباره این کارگروه می گوید: در کارگروه جمعیت با حضور متخصصین ، جمعیت شناسان و جامعه شناسان، دستگاههای اجرایی و معاونین و همچنین مسئولان شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل و این سیاستها تبدیل به تدوین طرح جامع 50 ماده ای با عنوان جمعیت و تعالی خانواده شد که اکنون نیز به کمیسیون فرهنگی مجلس برای بررسی بیشتر ارجاع داده شده است.

او با بیان این که تمامی 50 ماده این طرح مواد قانونی است که برای اجرا نیاز به اعتبار دارد گفت: هزار و پانصد میلیارد تومان برای اجرای سیاستهای جمعیتی در سال جاری از سوی دولت اختصاص یافته است.

اما این طرح 50 ماده ای جمعیت و تعالی خانواده که دراین کارگروه به تصویب رسیده و امضای 50 نماینده را پای خود دارد چه پیشنهاداتی برای افزایش جمعیت و تشویق به ازدواج ارائه کرده است .

طرح 50 ماده ای چه می گوید

در فصل اول این طرح سن مناسب برای ازدواج آقایان 25 - 20 سال و برای خانم‌ها 22 - 18 سال محسوب شده است. ‌رشد کیفی فرزندان خانواده‌ها از زمان لقاح، دختران و پسران از دوره لقاح تا پس از ازدواج و تشکیل خانواده و تقویت و تعمیم میزان ژن نخبگی در فرآیند بین نسلی جمعیت کشور از دیگر موضواتی است که در این طرح به آن تاکید شده است .

احداث خوابگاه برای همه دانشجویان متاهل

در ماده 8 این طرح آمده است: دولت مکلف است بخشی از اعتبارات وزارتخان های علوم و بهداشت و راه و شهرسازی و کلیه موسسات آموزش عالی اعم از دولتی و غیردولتی را به تامین خوابگاه های مناسب برای دانشجویان متاهل مرد و متاهل زن دارای فرزند تخصیص دهد به طوریکه ظرفیت مدت 3 سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون، همه آنها دارای خوابگاه شوند.

برای تحقق این امر وزارت راه و شهرسازی موظف است بخشی از اعتبارات خود را برای ساخت خوابگاه‌های مذکور در این ماده اختصاص دهد به نحوی نیازهای دانشگاه های دولتی در اجرای این ماده را ظرف 5 سال تامین نماید. در سال اول اجرای این قانون این هدف از طریق اختصاص بخشی از اعبتارات مسکن مهر در سال‌های بعد از تصویب این قانون محقق خواهد شد.

همچنین بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری موظف هستند تسهیلات کم بهره لازم را جهت ساخت خوابگاه‌های دانشجوی خودگردان در اختیار بخش خصوصی و تعاونی عمومی غیر دولتی قرار دهند تا زیر نظر وزارت‌های علوم و بهداشت و کلیه موسسات آموزش عالی اعم از دولتی و غیر دولتی نسبت به ساخت و واگذاری خوابگاه های ارزان قیمت اقدام کنند. دولت مکلف است پرداخت سود تسهیلات را تضمین و در بودجه‌های سالیانه لحاظ کند.

اجرای این تبصره به موجب دستور العملی خواهد بود که ظرف 2 ماه از تصویب این قانون توسط بانک مرکزی تنظیم و به تصویب شورای عالی پول و اعتبار می‌رسد.

اولویت استخدام با مردان دارای فرزند

یکی از سیاستهای تشویقی در این طرح برای تشویق به ازدواج و فرزند اوری ماده 9 این طرح است که بر اساس آن در کلیه بخش‌های دولتی و غیر دولتی اولویت استخدام به ترتیب با مردان دارای فرزند و سپس مردان متاهل فاقد فرزند و سپس زنان دارای فرزند می باشد. به کارگیری یا استخدام افراد مجرد واجد شرایط در صورت عدم وجود متقاضیان متاهل واجد شرایط بلامانع است.

هرچند مشاغلی از قبیل پزشکی، پرستاری، معلمی که به لحاظ ویژگی تفکیک جنسیتی وجود بانوان را در اولویت قرار می‌دهند از شمول این ماده مستثنی هستند و در صورت نیاز به اشتغال بانوان، اولویت به ترتیب با زنان دارای فرزند و سپس با زنان متاهل فاقد فرزند است.

ممنوعیت مجردها به عضویت هیات علمی

یکی از موارد این طرح ممنوعیت عضویت مجردها در هیات علمی است . بر اساس این طرح ،5 سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، جذب افراد مجرد به عضویت هیات علمی در تمامی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی و غیر دولتی و معلمین مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی، ممنوع است. تنها در صورت نبودن متقاضی متاهل واجد شرایط با تایید بالاترین مقام دستگاه، جذب افراد مجرد بلامانع خواهد بود.البته افراد مجرد نخبه از شمولیت این ماده مستثنی هستند.

چه اشکال دارد نخبگان تشویق به ازدواج شوند

اما چنین محدودیتهایی چقدر از لحاظ قانونی و کارشناسی قابل اعتنا است. عبدالرضا عزیزی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی دراین رابطه می گوید: چه اشکالی دارد که چنین محدودیتی ایجاد شود. در این صورت افراد نخبه تشویق به ازدواج می شوند و فرزندانی که در چنین خانواده هایی بزرگ شوند احتمال موفقیتشان بیشتر است.

طرح جمعیت تازه به کمیسیون فرهنگی آمده است

یکی از نگرانیهای طراحان این طرح 50 ماده ای تاخیر در بررسی آن در کمیسیون فرهنگی است . لاله افتخاری عضو این کمیسیون در این رابطه می گوید: این طرح به تازگی اعلام وصول شده و هنوز در دستور کار قرار نگرفته و کمیسیون در حال  بررسی وزیران کابینه است.

با این همه کارشناسان می گویند سونامی پیری در راه است و ما در حال سقوط به چاله جمعیتی هستیم اما هنوز اولویت در تصویب قوانین با موضوعات دیگر است. به نظر می رسد قانون گذاران ما هرگاه به طرح ها و لوایح جمعیتی می رسند زیر لب زمزمه  می کنند تا پیری راه دارازی است و ما همچنان زمان داریم.

مجردها چه کنند؟

تقریبا 4 - 5 سالی هست که زمزمه های پیری جمعیت و بالا رفتن سن ازدواج مسئولان را به فکر ارایه راه حلهای سریع الاثر انداخته است.در همین راستا کمیسیون فرهنگی مجلس طرحی را ارایه داده است که بر اساس آن اولویت استخدام با مردان متاهل فرزند دار سپس متاهل بعد زنان متاهل فرزند دار و بعد زنان متاهل و در آخر از همه مجردان قرار دارند.

این مسئله گرچه در نگاه اول جزو سیاستهای تحکیم خانواده و افزایش جمعیت به حساب می آید اما در باطن خود برنامه ای به شدت ضد خانواده است.

قصد نداریم در این چند خط تاریخ عشق ورزی در خانواده قداست این مفهوم در کشور ما و نقش علاقه در تحکیم خانواده را کالبد شکافی کنیم اما بر صاحبنظران پوشیده نیست که طرحهایی این چنین در بهترین حالت اگر بتواند موجب افزایش تعداد خانواده ها و فرزندان آنها شود در باطن خود مفاهیم ارزشمند خانواده نظیر وجود عشق و علاقه را زیر سئوال می برد.

مثال بارزی که وجود دارد کشورهای اروپایی با سیاستهای افزایش جمعیت هستند در پاره ای از این کشورها زوج هایی که هیچ الزام مذهبی و قانونی به ثبت زندگی مشترک و حتی فرزندآوری احتمالی ندارند به شرط ثبت ازدواج و تشکیل خانواده قانونی از مزایای قانونی بسیاری بهره مند می شوند این امکانات گرچه باعث افزایش تعداد ازدواجها در آن جوامع می شود اما اتفاقی که می افتد کم رنگ شدن نقش عشق و علایق زناشویی در قالب یک قرار داد اجتماعی است.

در حقیقت این قرار داد سود آور اجتماعی باعث شده است که خانواده هایی بدون عشق متقابل و تنها با مفهومی آماری در اروپا دست و پا شود که بازرسان اداره امور اجتماعی هر از چند گاهی برای اطمینان از زندگی مشترک باید در خانه آنان را بزنند و پرس و جو کنند.

در کشور ما مشکلات اقتصادی عنان از عشق ورزی و زندگی عاشقانه بریده است به قول سعدی چنان قحط سالی افتاد اندر دمشق/که یاران فراموش کردند عشق

در این میان آمار تجرد و سن ازدواج بسیار بالا رفته است اما نباید فراموش کرد که همین افراد مجرد هستند که در صورت داشتن شغل مناسب و در آمد کافی به فرد دیگری علاقه مند شده و ازدواج می کنند آن هم ازدواج واقعی نه بر اساس یک قرار داد منفعت بر اجتماعی.

این سیاست در صورت تصویب و عمومی شدن در جامعه ازدواج را به یک مکانیسم نفع بری اجتماعی تبدیل خواهد کرد که فرد برای رسیدن به شغل و پله های ترقی اجتماعی باید از آن بگذرد در حالی که در جامعه ما ازدواج موفق و با عشق خود باید یک هدف والا تلقی شود.

هستند روسای سازمانهای دولتی و نیمه دولتی که گویا با مجردان سرجنگ دارند و به محض ورود مدیریت به سازمانی برای کارمندان ضرب الاجل تعیین می کنند که یا ازدواج کنید یا اخراج ....حال در نظر بگیرید این ازدواج کارمند مربوطه در ضرب الاجل چگونه ازدواجی خواهد بود هکذا که فرزند را هم به این شروط اضافه کنیم.

در شرایط اقتصادی امروز ما که حیات اقتصادی - اجتماعی جوانان بسیار بیش از دیگر گروههای اجتماعی تهدید می شود این چنین طرحهایی نه تنها در آینده جمعیت ما تاثیر گذار نخواهد بود بلکه در بلند مدت حیات معنوی خانواده ها و نظام ارزشهای حاکم بر آن را به شدت تهدید خواهد کرد.

نگران نباشید این ممنوعیت ها قابل دفاع نیست

اما شهلا میرگلو بیات نایب رئیس فراکسیون زنان مجلس چندان با این دیدگاه موافق نیست و خیال مجردها را کمی راحت می‌کند: اگر چنین ممنوعیتی ایجاد شده باشد از لحاظ کارشناسی قابل دفاع نیست.

او ادامه می دهد: این طرح هنوز در صحن مطرح نشده است و ما آن ر ا در کمیته ای مشترک با حضور اعضای کمیسیون فرهنگی ،اجتماعی و بهداشت بررسی کردیم. نباید به هر قیمتی تلاش کنیم سیاساتهای تشویقی ازدواج و فرزند آوری محقق شود. وقتی می گوییم تنها متاهل ها می توانند عضو هیات علمی شوند و برای مجردها چنین امتیازی ممنوع است باید زنانی مجردی که ممکن است امکان ازدواج نداشته باشند را هم در نظر بگیریم. باید متاهل ها در اولویت باشند نه این که منعی برای مجردها وجود داشته باشد. البته این موضوع هنوز در صحن نیامده و جای نگرانی چندانی وجود ندارد.

منبع : خبرآنلاین و مهر