درمان کودک از طریق قصه

قصه گویی. دکتر آرتور روشن.مترجمان: بهزاد یزدانی و مژگان عمادی. انتشارات جوانه رشد. چاپ اول. تهران.1391. 2000 نسخه.216 صفحه .5500 تومان.

«بچه ها مانند بزرگسالان متکی بر حواس پنجگانه خود هستند تا جهان پیرامون خویش را تجربه کنند.

نوزاد به شدت به حس های چشایی، بویایی، شنوایی و لامسه متکی است و در ابتدای حیات، از سیستم حس بینایی خود چندان استفاده نمی کند، چرا که بینایی بعدها تکامل می یابد. بچه ها در طی رشد شروع به تجسم و توصر چیزها در ذهن خود می کنند...»[1]

دنیای ما مملو از روایات و قصه ها و افسانه های گوناگون است. کودکان ما با قصه های گوناگون از فرهنگ های گوناگون رشد می کنند و بالنده می شوند. اما قصه های کودکان نه تنها کاربرد سرگرم کننده دارد که کاربردی آموزشی را هم در پی می آورد. در کتابی که پیش رو دارید به جنبه دیگری از از کاربرد های قصه می پردازد و آن کمک به کودکان برای فائق شدن با مشکلاتی است که بر سر راه زندگی خود احساس می کنند. نویسنده در مقدمه کتابش می نویسد: داستان پردازی و قصه گویی از دیر باز با انسان همراه بوده است. شنونده قصه پا به پای دنبال کردن ماجرا، مفاهیم نهفته در داستان را نیز در می یابد. همین امر می تواند به قصه گو کمک کند تا مفهوم مورد نظر خود را با هدفی آموزشی و درمانی، به شنوده اش منتقل کند.

چگونه می توان به کودکانی که از تاریکی می ترسند کمک کرد تا بر ترس خود غلبه کنند؟ یا با چه روشی می توان آنها را ترغیب کرد که درستکار باشند؟ به چه شیوه ای می توان کودکانی با مسئولیت بار آورد؟ چگونه می توان از دست رفتن یکی از نزدیکان را به کودکان شرح داد؟

در کتاب قصه گویی با هنر قصه گویی و خلق داستان برای مقابله با دغدغه ها و مشکلات خاص کودکان آشنا می شوید و پاسخی روشن تر برای سوالات بالا پیدا می کنید.

نویسنده در این کتاب چیستی تمثیل و چگونگی استفاده از آن را در درمان شرح می دهد و روشن می کند که تمثیل در سطح خودآگاه و ناخودآگاه چگونه عمل می کند. علاوه بر این شیوه خلق عملی داستان، اجزای سازنده و نحوه تعریف کردن آن به تفصیل توصیف شده است.

آرتور روشن نویسنده کتاب روان درمانگر مجربی است که این شیوه را علاوه بر تربیت فرزندان خود، در کار با کودکانی که مشکلات مختلفی داشته اند به کار برده است. نویسنده این کتاب از پدر و مادری ایرانی زاده شده و با قصه های شرقی آشنایی کامل دارد و به همین جهت در این کتاب با قصه هایی از متون قدیمی و متعلق به فرهنگ مشرق زمین نیز آشنا می شوید. 

این کتاب علاوه بر پیشگفتار، مقدمه و دیباچه، حاوی هشت فصل است که عبارتند از: تربیت کودک، جوهر استعاره، هنر قصه گویی، استعاره های فعال، سوالات متداول در مورد قصه گویی، داستان هایی برای کمک به حل مشکلات معمول، داستان هایی برای بهبود ارتباط کودکان و داستان هایی برای تشویق رشد درونی کودکان.

نتیجه و منابع و همچنین فهرست داستان ها در پایان کتاب ضمیمه شده است.

«افسانه به کودک می آموزد که شخص باید متحمل رنج و خطر شود تا به هویت شخصی دست یابد. کودک همچنین می آموزد که علی رغم دلهره های یک سفر طولانی، پایان خوشی در انتظار اوست.»[2]

پی نوشت:

[1] صفحه 65 کتاب

[2] صفحه 56 کتاب