مدفوع خونی؛ علل و درمان
دیدن خون در مدفوع ممکن است شما را به وحشت بیندازد. پیدا شدن خون در مدفوع نشان می دهد جایی از دستگاه گوارش شما دچار خونریزی شده است. در این مطلب علل بروز، مدفوع خونی و نچه را که باید انجام دهید، برایتان می گوییم.
پیدا شدن خون در مدفوع نشان می دهد جایی از دستگاه گوارش شما دچار خونریزی شده است.
گاهی اوقات مقدار خون خیلی کم است و فقط با آزمایش مدفوع مشخص می شود.
گاهی هم موقع اجابت مزاج، خون در مدفوع دیده می شود.
اگر خونریزی در قسمت بالایی دستگاه گوارش باشد، رنگ مدفوع سیاه می شود.
علل احتمالی مدفوع خونی عبارتند از:
1- بیماری دیورتیکولار: دیورتیکول، کیسه های کوچکی هستند که از دیواره روده بزرگ بیرون می زنند. معمولا دیورتیکول باعث ایجاد مشکلی نمی شود، اما گاهی اوقات خونریزی و یا عفونت می کند.
2- شقاق مقعد: شکاف یا پارگی کوچک در دیواره مقعد را شقاق می گویند. اغلب عبور مدفوع سفت و بزرگ، باعث شقاق مقعد می شود که درد هم دارد.
3- کولیت یا التهاب روده بزرگ: از جمله علل شایع مدفوع خونی، عفونت روده و یا بیماری التهابی روده است.
4- آنژیو دیسپلازی: بیماری است که در آن رگ های خونی نازک و غیرطبیعی باعث خونریزی می شوند.
5- زخم پتپیک: زخم باز در دیواره معده و دئودنوم (ابتدای روده باریک یا دوازدهه) است.
بیشتر زخم های پپتیک در اثر یک عفونت باکتریایی به نام هلیکوباکترپیلوری رخ می دهند.
مصرف طولانی مدت یا مصرف مقادیر زیاد داروهای ضد التهابی مثل آسپیرین، بروفن و ناپروکسن هم باعث زخم معده و دوازدهه می شوند.
6- پولیپ ها یا سرطان: پولیپ ها، توده های خوش خیمی هستند که می توانند بزرگ شوند، خونریزی کنند و یا سرطانی گردند.
سرطان روده بزرگ اغلب باعث مدفوع خونی می شود که با چشم معمولی قابل رویت نیست.
7- مشکلات مری: واریس مری و یا پاره شدن مری باعث خونریزی می شود.
تشخیص مدفوع خونی
ارائه اطلاعات صحیح و کامل درباره مدفوع خونی توسط بیمار به پزشک، می تواند او را در تشخیص محل خونریزی کمک کند، مثلا مدفوع سیاه نشان دهنده وجود زخم یا مشکلی در قسمت بالایی دستگاه گوارش است.
ولی مدفوع خونی با رنگ قرمز روشن، نشان دهنده وجود مشکل در قسمت پایینی دستگاه گوارش مثل هموروئید (بواسیر) یا بیماری دیورتیکولیت است.
بعد از آگاهی از وضعیت سلامتی و بیماری های فرد و معاینه بدنی او، پزشک یک سری آزمایش را برای تعیین علت مدفوع خونی می نویسد که عبارتند از:
1- بیرون آوردن محتویات معده با فرستادن لوله ای از راه بینی به داخل آن.
2- آندوسکوپی مری، معده و ابتدای روده باریک برای بررسی محل خونریزی. در طی این روش می توان نمونه کوچکی از بافت را نیز برای آزمایش برداشت (بیوپسی).
3- کولونوسکوپی: آندوسکوپی روده بزرگ از راه مقعد
4- آندوسکوپی روده باریک
5- عکسبرداری اشعه ایکس با باریوم
6- آنژیوگرافی
7- لاپاروتومی: باز کردن و بررسی شکم توسط پزشک جراح.
8- تست های آزمایشگاهی برای بررسی مشکلات انعقاد خون، کم خونی و کشف هلیکوباکترپیلوری.
علائم مرتبط با مدفوع خونی
شخصی که مبتلا به مدفوع خونی است، ممکن است خودش از آن مطلع نباشد.
علائم همراه با مدفوع خونی عبارتند از: درد شکم، استفراغ، ضعف، سختی تنفس، اسهال، تپش قلب، غش و کاهش وزن که بستگی به علت، محل، مدت و شدت خونریزی دارد.
درمان مدفوع خونی
پزشک، روش های مختلفی را برای توقف خونریزی حاد به کار می گیرد.
اغلب پزشک با استفاده از روش آندوسکوپی، مواد خاصی را به محل خونریزی تزریق می کند، محل خونریزی را با جریان برق یا لیزر درمان می کند و یا یک نوار یا گیره را برای بستن رگ دچار خونریزی استفاده می کند.
اگر روش آندوسکوپی موثر نبود و نتوانست خونریزی را قطع کند، پزشک با استفاده از آنژیوگرافی، دارو را برای کنترل خونریزی، به داخل رگ خونی تزریق می کند.
علاوه بر توقف خونریزی، باید علت آن مشخص و درمان شود تا از عود آن جلوگیری گردد.
راه های درمان بستگی به علت آن دارند و عبارتند از:
1- مصرف دارو مثل آنتی بیوتیک برای درمان هلیکوباکتر پیلوری، داروهای خنثی کننده اسید معده و یا داروهای ضد التهاب برای درمان التهاب روده بزرگ.
2- عمل جراحی برای بیرون آوردن پولیپ ها یا قسمت های آسیب دیده روده بزرگ در اثر سرطان، دیورتیکولیت یا بیماری التهابی روده.
اما بسته به علت مدفوع خونی ممکن است درمان شامل روش های ساده ای باشد که خودتان می توانید انجام دهید، مثل مصرف مواد غذایی پر فیبر برای درمان یبوست.
یبوست باعث هموروئید و شقاق مقعدی و بدتر شدن آن ها می شود.
نشستن در آب گرم یا داغ نیز می تواند شقاق مقعدی را بهبود می دهد.
پزشک بر اساس تشخیص خود، راه های درمان را تجویز و یا بیان می کند.
آیلار آرزوگران
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط: