حکم آیات دخیره شده در موبایل!

اگر آیات قرآن تنها در حافظه کامپیوتر یا موبایل باشد، نمی‌تواند حکم قرآن را داشته باشد. اما در مواردی که صفحات قرآن به صورت الکترونیکی باز است، بین فقها اختلاف نظر است، ولی بطور کلی اگر این کار بی‌احترامی شمرده نشود، اشکال ندارد.

در این مقاله ضمن طرح چند پرسش و پاسخ در باب احترام به قرآن به بررسی آنها می پردازیم:

1ـ با توجه به این‌که به اشیائی چون موبایل و مانند آن که قرآن در آنها ذخیره شده باشد، (قرآن اطلاق نمی‌شود)، به آن ذخیره شده‌ها نیز خطوط قرآن صدق نمى‌شود. (منتظری نجف‌آبادى، حسین على‌، رساله استفتاءات، ج 3، ص 503)

از سوی دیگر، لمس آیات نوشته شده بر روی کاغذ برای کسی که وضو ندارد حرام است، اما لمس آیات قرآن از پشت شیشه یا پلاستیک (مانند مورد سۆال) از موارد لمس خطوط قرآن محسوب نشده و حرام نیست. (شیرازى، ناصر مکارم‌، رساله احکام براى جوانان،‌ ص 157؛ گلپایگانى، لطف الله صافى‌، احکام نوجوانان،‌ ص 174؛ لنکرانى، محمد فاضل موحدى‌، احکام جوانان،‌ ص 183)

2ـ اگر آیات قرآن تنها در حافظه کامپیوتر یا موبایل باشد، نمی‌تواند حکم قرآن را داشته باشد. اما در مواردی که صفحات قرآن به صورت الکترونیکی باز است، بین فقها اختلاف نظر است، در هر حال اگر این کار بی‌احترامی شمرده نشود، اشکال ندارد. ضمن اینکه همراه داشتن قرآن در دست‌شویی دارای حکم کراهت است.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به قسمت دوم سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

در موارد یاد شده حکم قرآن را دارد.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

اگر هتک حرمت صدق نکند، اشکال ندارد.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

بدون قصد توهین اشکالی ندارد.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

در فرض سۆال رعایت احترام آن شایسته و خوب است ولی حکم قرآن خطی را ندارد.

(توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است)

قرآن کتاب هدایت است و برای مراجعه، مطالعه، و تبعیت، فرستاده شده است و نباید به یک شیء تزیینی تبدیل شود و در فرض سۆال، سزاوار است هر از چند گاهی مقداری از آن قرآن قرائت شود.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

خوب است هر از چند گاهی مقداری از آن قرآن قرائت شود.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

سزاوار است که قرآن را بازکرده و قسمتی از آن را بخوانید.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

سزاوار نیست قرآن بدون قرائت بماند.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

مجرد نگه داری ویترینی بدون قرائت ثوابی ندارد، اگر چه از بعض اخبار استفاده می‌شود که نظر به متن قرآن هم عبادت است.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):

قرآن کتاب هدایت است و برای مراجعه، مطالعه، و تبعیت فرستاده شده است و نباید به یک شیء تزیینی تبدیل شود.

(توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است)

شرح سوال:

ما در کیف پولمان، عکس نزدیکانمان را می‌گذاریم و کیف را در جیب پشت شلوار قرار می‌دهیم و در جامعه این امر توهین به صاحب عکس شمرده نمی‌شود. با توجه به این موضوع 1. آیا قرار دادن کارتهایی همچون گواهینامه (که در آن آرم پرچم جمهوری اسلامی وجود دارد)، در این کیف اشکال دارد؟ 2. اگر ادعیه و آیات قرآن را در آن قراردهیم چطور، آیا گذاشتن آن در جیب پشت شلوار حرام است؟

ملاک در اینگونه امور عرف جامعه است، پس اگر در عرف، این کار هتک آیه قرآنی یا نام خدا باشد، از این کار خودداری شود. برخی از مراجع نیز در این‌باره ملاک حرام و حلال بودن را در قصد و نیت افراد دانسته و بیان می‌دارند چنانچه قصد بی احترامی نباشد اشکال ندارد.

به هر حال سزاوار است حرمت قرآن هرچه بیشتر نگاه داشته شود.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

اگر به‌گونه‌اى است که بى‌احترامى در نظر عرف محسوب نمى‌شود مانع ندارد و گرنه باید مراعات شود.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

چنانچه قصد بی احترامی نباشد اشکال ندارد.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

اگر این کار هتک آیه قرآنی یا نام خدا باشد، از این کار خود داری شود.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

قرار دادن آیات و یا اسماء متبرکه در مکان‌هایی که موجب هتک حرمت باشد جائز نیست.

(توجه: در این سوال استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است)

بخش احکام اسلامی تبیان

منابع:

سایت اسلام کوئیست

منتظری نجف‌آبادى، حسین على‌، رساله استفتاءات، ج 3

شیرازى، ناصر مکارم‌، رساله احکام براى جوانان،‌ ص 157

گلپایگانى، لطف الله صافى‌، احکام نوجوانان،‌ ص 174

لنکرانى، محمد فاضل موحدى‌، احکام جوانان،‌ ص 183