نمره ماه رمضانت چند شد؟!

نمره ات از روزه داری به کیفیت روزه ات بستگی دارد، مرحوم نراقی در کتاب معراج السعادة در باب آداب روزه می فرمایند: بدان که سزاوار روزه دار در آن است که چشم خود را بپوشاند از هر چه نظر کردن بر آن حرام است و یا دل او را از یاد خدا مشغول می سازد و محافظت نماید زبان را از جمیع آفات و معاصی متعلقه به زبان و گوش خود را نگاهدارد از هر چه شنیدن آن حرام یا مکروه است و شکم خود را باز دارد از از غذاهای حرام و شبهه ناک و همچنین سایر اعضاء را از محرمات متعلقه بدان محافظت نماید و همچنین سزاوار است که در هنگام افطار از حلال این قدر چیزی بخورد که کل بر معده او نباشد پس روزه دار باید لااقل همان غذایی که در شبها غیر روزه می خورد بخورد و خوراک روز خود را به آن ضمیمه نسازد تا سودی از روزه ببیند. با این اوصاف چه نمره ایی از روزه داری به خویش می دهی ؟ روزه دار واقعی بوده ای یا فقط رنج گرسنگی و تشنگی کشیده ای ؟

عید فطر رستاخیز روزه داران

روز عید فطر را از جهاتی به روز رستاخیز تشبیه کرده اند امیر المۆمنین على (علیه السلام ) روز عید فطر خطبه‏یى ایراد كرده  و چنین فرمود:امروز، شبیه‏ترین روزها به قیامت شماست. با بیرون آمدن خود از خانه‏هایتان به مصلاى خود، از بیرون آمدن از گورها و رفتن به پیشگاه خداوند یاد كنید. و از توقف و ایستادن خود در مصلى، وقوف خود در برابر خدا را یاد كنید و از بازگشت خود به خانه‏هایتان بازگشت خود را به جهنم و بهشت فرا یاد آرید. (روضة الواعظین / ترجمه مهدوى دامغانى / 565  )

عید فطر تفاوتی با روز رساخیز دارد ، توبه در روز رستاخیز امکان پذیر نیست این روز، روز حساب است  اما عید فطر می تواند لحظه بازگشت و غفران باشد. حضرت صادق (علیه السلام) فرموده است: توبه ریسمان خداوند بزرگ است، و یارى و كشش عنایت و لطف اوست. و بنده را باید كه پیوسته و در همه حال به مقتضاى حال و جریان امور خود در حال توبه باشد (مصباح الشریعة / ترجمه مصطفوى) عید فطر نیز می تواند بهترین فرصت برای بازگشت به تمام خوبیها و رو کردن به خدا باشد. شاید از یک ماه روزه داری نمره قبولی و یا نمره قابل توجهی نگرفته باشی اما هنوز یک فرصت هست و آن عید فطر است.

با یک نماز گناه پنجاه ساله ات را پاک کن

پیامبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: هر كه ماه رمضان را روزه بدارد و با صدقه به پایانش برد و سپیده‏دمان عید با غسل به مصلى آید [تا نماز عید گزارد]، آمرزیده باز گردد. و فرمودند: اگر كسى روز (عید) فطر پس از نماز خواندن با امام جماعت، چهار ركعت نماز گذارد و در ركعت اول (پس از خواندن سوره حمد) «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى‏»  را بخواند، گویى همه كتابهایى را كه خداى عز و جل نازل نموده، قرائت كرده است و اگر در ركعت دوم (پس از حمد) «و الشّمس و ضحیها»  بخواند، ثواب او به مقدار همه چیزهایى است كه خورشید بر آن مى‏تابد و اگر در ركعت سوم (پس از حمد) «و الضّحى»  بخواند، ثواب او باندازه‏اى است كه گویا همه فقیران را سیر نموده به آنان عطر زده و آن را نظافت نموده باشد و اگر در ركعت چهارم (پس از حمد) «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را سى مرتبه بخواند، خداوند گناه پنجاه سال آینده و پنجاه سال گذشته او را مى‏آمرزد. «مۆلف این كتاب- رحمه اللَّه- مى‏گوید: این ثواب براى كسى است كه بجهت تقیه با امام جماعت مخالف مذهب خود نماز خوانده است و سپس این چهار ركعت را براى عید مى‏خواند و آن نماز را حساب نمى‏كند. (‏ ثواب الأعمال / ترجمه بندرریگى/167)

 ارتباط برقرار کردن با خدا آنچنان که فکر می کنیم  دشوار نیست، با اظهار پشیمانی نسبت به از دست دادن فرصت خوب روزه داری به معنای حقیقی آن نیز می توان عفو و مغفرت الهی را شامل حال خود کرد و از برکت رحمت الهی برخوردار شد.

این روز را به لهو لعب سر نکن

اگر از ماه مبارک نمره قبولی گرفته ایی که خوشا به سعادتت در غیر این صورت از این لحظات آخر روزهای ارزشمند غافل نشو . منقول است كه حضرت امام حسن صلوات اللَّه علیه در روز عید فطرى نظر به مردمان كردند كه بازى و خنده مى‏كردند پس حضرت رو به اصحاب خود فرمودند و اشاره به آن جماعت كرده فرمودند كه حق سبحانه و تعالى ماه رمضان را آفریده است به منزله میدان اسب تاختن از جهت خلایق كه در آن میدان بتازند به طاعات و عبادات تا برسند به خوشنودى او پس جمعى اسبها تاختند رسیدند و به مطلب رسیدند و جمعى پس ماندند و زیان كار شدند پس تعجب دارم و تعجب عظیم دارم از جمعى كه بازى و خنده كنند در روزى كه نیكوكاران را ثواب عظیم دهند و تقصیر كنندگان زیان كار شوند . (لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقیه  /ج‏6/ 652) امروز وقت جبران است شاید فردا دیر باشد، عید را دریاب و جبران مافات کن و یقین بدار تو نیز مشمول رحمت و غفران الهی قرار خواهی شد.

گذشته ها گذشته، آینده را دریاب

ماه رمضان با تمام برکاتش به پایان ، رسید و ماه رمضان دیگری نیز خواهد آمد، سهم و نمره مان از این ماه چقدر بوده الله اعلم، بهتر آنست که امروز و فردایمان را دریابم اگر ماه رمضان را به پاکی و آلایش پرداخته ایم سعی کنیم وجودمان را پاک نگاه داشته و لباس پاک تقوی را که بر تن کرده ایم آلوده نسازیم و اگر موفق به حفظ آن نبوده ایم از خدا توفیق بخشش در شب و روز عید فطر  و روزه داری در سال آینده را بخواهیم و از امروز برای فردایمان برنامه ریزی کنیم و به فرمایش مولایمان امیرالمومنین علیه السلام « و بنگرید كه در آینده چگونه خواهید بود»(روضة الواعظین / ترجمه مهدوى دامغانى/  565)

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منابع

1)معراج السعادة/ مرحوم نراقی

2) روضة الواعظین / ترجمه مهدوى دامغانى

3) لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقیه  /  ج‏6

4) ثواب الأعمال / ترجمه بندرریگى

5) مصباح الشریعة / ترجمه مصطفوى