تبیان، دستیار زندگی
انسان هدایت یافته بعد از چنین هدایتی که از سرِ معرفت نفس و خودشناسی باشد ، دیگر در برابر گمراهیِ گمراهان مصون خواهد شد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هدایت را از خود شروع کنیم


انسان هدایت یافته بعد از هدایتی که از سرِ معرفت نفس و خودشناسی باشد، دیگر در برابر گمراهیِ گمراهان مصون خواهد شد.


هدایت

«ای انسان، چه چیز تو را در برابر پروردگار کریمت مغرور ساخته است؟ همان خدایی که تو را آفرید و سامان داد و منظم کرد و به هر صورتی که خواست تو را ترکیب کرد.»

نکته تفسیری:

در این آیات شریفه، خداوند ابتدا انسان را به سبب غرور و کفرانش توبیخ کرده و سپس او را در برابر خداوند قرار داده که هم ربّ اوست و هم به او کریم و بزرگوار است: با ربوبیتش، پیوسته انسان را در تحت حمایت خود قرار می دهد و امور مادی و معنوی او را عهده دار است و با کرم و بزرگواری‌اش بی آنکه پاداشی بخواهد و عوضی طلب کند ، او را بر سر خوان نعمت‌های ظاهری و باطنی و معنوی و مادی خویش نشانده است؛ و انسان در برابر این سۆال و توبیخ هیچ جوابی ندارد.

اگر بخواهد بگوید: پروردگارا، کرمت مرا مغرور کرد؛ از او پذیرفته نیست، زیرا قبلا خداوند فرموده: «لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِیدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ»

علاوه بر این اگر گفتن این جمله که «کَرَم تو مرا مغرور کرد.» عذاب را از او برگرداند، باید در مورد همه کفار و معاندان هم مۆثر باشد که قطعاً چنین نیست.

راه هدایت پرداختن به خویشتن و خودگرایی و درون نگری و خودکاوی است. در این صورت، انسان هدایت یافته بعد از چنین هدایتی که از سرِ معرفت نفس و خودشناسی به اشد دیگر در برابر گمراهیِ گمراهان مصون خواهد شد

انسان دروازه معنویت خویش

انسان همیشه برای خود دروازه ورود معنویت و کمال بوده؛ یعنی از طریق خودش می تواند عالم معنویت و عرصه کمال خویش را کشف کند و به آن دست یابد.

«سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ ؛به زودى نشانه‏هاى (توحید و قدرت) خود را به آنان (به مشركان مكه و همه انسان‏هاى تاریخ) در كرانه‏ها (ى مكه و پهنه زمین) و در نفوس خودشان نشان خواهیم داد (مانند فتوحات مسلمین در آن عصر و گسترش اسلام در گیتى در آینده و توجه انسان‏ها به لطایف حكمت‏هاى خداوند در وجودشان) تا بر آنها روشن گردد كه آن (خدا و قرآن) حق است.»

یعنی اگر انسان دائماً به خود و در خود بیندیشد ، حقانیت حق در وجود او مستمر و دایمی خواهد بود. این حدیث علوی و نبوی معروف است که «من عرف نفسه فقد عرف ربّه؛ کسی که خود را بشناسد پروردگار خود را شناخته است.»

و از اینها صریح تر و گویا تر این آیه کریمه است:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ عَلَیْكُمْ أَنفُسَكُمْ لاَ یَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ؛ اى كسانى كه ایمان آورده‏اید، مراقب خودتان باشید، اگر شما خود هدایت یافتید (ضلالت) كسى كه گمراه شده به شما زیانى نمى‏رساند (هر چند باید او را نیز دعوت كنید)، بازگشت همه شما به سوى خداست پس شما را از آنچه مى‏كردید آگاه خواهد نمود.»

آری، راه هدایت پرداختن به خویشتن و خودگرایی و درون نگری و خودکاوی است. در این صورت، انسان هدایت یافته بعد از چنین هدایتی که از سرِ معرفت نفس و خودشناسی باشد ، دیگر در برابر گمراهیِ گمراهان مصون خواهد شد.

بخش قرآن تبیان


منبع: شیعه نیوز