تنهایی امیرمومنان در تابلوی آغداشلو

آیدین آغداشلو هنرمند پیشکسوت نقاشی و کارشناس هنری در مورد نقاشی‌ای که از وی با موضوع امام علی (ع) در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) به نمایش درآمده است، گفت: سال 79 بود که نام سال را به نام امام علی (ع) گذاشته بودند.

در همان زمان مدیر وقت موزه هنرهای دینی امام علی (ع)‌ به من زنگ زد و خواست که به مناسبت این نامگذاری با موضوع امام علی (ع)‌ یک اثر خلق کنم که مسلما من هم با آغوش باز پذیرفتم.

این هنرمند نقاش بیان کرد: مثل هر اثر دیگری که خلق می‌کنم از من خواسته شد که برداشت شخصی خودم را از زندگی و شخصیت امام علی (ع)‌ به تصویر بکشم.

برای چنین برنامه‌هایی معمولا یک سری داور وجود دارد که به کار خلق شده توسط هنرمند نظارت کرده و آن را از نظر مفهومی و تکنیکی مورد تائید قرار می‌دهند ولی در خاطرم هست که در آن جریان و در آن سال داور خود هنرمند بود.

در خلق آن آثار مهم این بود که برداشت خود هنرمند از زندگی امام علی (ع) چیست.

وی با اشاره به اینکه به هرحال هیچ‌کس هم انتظار این را ندارد که همه ویژگی‌های مرد بزرگی مانند امیرمومنان در قاب یک تصویر بگنجد، اظهار کرد:‌ زندگی حضرت علی (ع)‌ حوادث متعددی دارد و مالامال از وقایع مختلفی است.

این کارشناس هنری، آثاری که در آن سال خلق شدند را بخشی از ذهن یک هنرمند برای به تصویر کشیدن یک برهه از زندگی امام علی (ع) دانست و بیان کرد: موضوع اصلی امام علی (ع) بود و از ما خواسته شد که آنچه که از ایشان در ذهن داریم به تصویر بکشیم.

آغداشلو در مورد کار خود توضیح داد: برای من خیلی مهم بود که تنهایی آن حضرت را به نمایش بکشم.

همانطور که می‌دانیم بسیاری از افراد حتی وقتی در جمع افراد نزدیک به خود هم هستند، تنها هستند. این برهه از زمان زندگی امام علی (ع) را من به تصویر کشیدم.

وی ادامه داد: برای اینکه کار را به آن دوران هم نزدیکتر کنم با خط کوفی که خط رایج آن زمان بود جمله معروف "لافتی الا علی"‌ را با آب طلا نوشتم.

این هنرمند در مورد حسی که تابلو القا می‌کند،‌ توضیح داد:‌ این اثر حس من را در مورد زندگی امام علی (ع) تعبیر و منتقل می‌کند.

طبق سنت نقاشی ایران از کشیدن چهره مبارک ایشان اجتناب کردم و موقعیت این امام بزرگ را در آن تنهایی که به نظر من حضرت علی (ع) داشتند، نشان دادم.

آغداشلو در پایان گفت: امام علی (ع) بعد از فوت پیامبر و به خصوص در دوره اتمام ظاهری حکومت شان تا زمان شهادت‌شان بسیار تنها بودند و این تنهایی را در این اثر به تصویر کشیدم.

زندگینامه آیدین آغداشلو

آیدین آغداشلو، فرزند محمد بیک آغداشلو (حاجی اوف)، در سال 1319 در رشت، به دنیا آمد.

وی 11 ساله بود که پدرش را از دست داد، پس از آن به همراه مادرش به تهران رفت و در سال 1332 وارد دبیرستان جم در محله قلهک شد.

اولین اثر نقاشی آیدین آغداشلو زمانی که او 14 ساله بود به فروش رسید. 2 سال بعد، او طراحی گرافیک را در موسسه تبلیغاتی آشنا آغاز کرد و چندی بعد در بخش تبلیغاتی روزنامه اطلاعات مشغول به کار شد.

آغداشلو در 19 سالگی به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و در سال 1346، از ادامه تحصیل منصرف شد. اولین مقاله‌اش را در زمینه نقد هنری در مجله اندیشه و هنر انتشار داد و از آن پس نگارش نقد هنری و ادبی را ادامه داد.

وی از سال 1352 تا 1357 در هنرستان هنرهای زیبای پسران و دانشکده هنرهای تزئینی به تدریس مشغول بود و در طی همین سال‌ها در انجمن ایران و آمریکا در تهران یک نمایشگاه انفرادی نقاشی برگزار کرد.

آغداشلو مجموعه‌ای از کتاب‌ها و نسخه‌های خطی را که جمع آوری کرده بود در موزه نگارستان به نمایش گذاشت و چندی بعد برنامه ای با عنوان شیوه‌های دیدن برای تلویزیون ملی ایران ساخت.

وی به نگارش، طراحی و اجرای فیلمنامه‌ای به نام رنگین کمان پرداخت که شامل نقاشی‌های متحرک بود و نویسندگی و اجرای دو فیلم مستند درباره خوشنویسی و کاشی‌کاری در معماری کهن ایرانی را بر عهده گرفت.

آغداشلو در تأسیس موزه رضا عباسی در سال 1356 نقش مۆثرى داشت و به سرپرستى آن منصوب شد. مشارکت در تاسیس و برنامه‌ریزی موزه هنرهای معاصر تهران، موزه کرمان و موزه خرم آباد از دیگر فعالیت‌های او در این زمینه است.

وی یک سال پس از انقلاب اسلامی کار گرافیک را از سر گرفت و از سال 1359 در دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، دانشگاه آزاد و دانشگاه کرمان تدریس کرد و در ضمن به ایراد بیش از 200 سخنرانی در ایران و خارج از کشور پرداخت.

آغداشلو از سال 1359 نقاشی را در سطح وسیعی آغاز کرد و از آن پس در بیش از 30 نمایشگاه گروهی شرکت کرد.

سال 1360 کلاس‌های نقاشی کارگاه آزاد «هنرکده آزاد» توسط آیدین آغداشلو تاسیس شد.

وی در زمینه نوشتن و ساخت فیلم مستند درباره هنر ایران نیز فعالیتش را ادامه داد و مجموعه 13 قسمتی با عنوان به سوی سیمرغ را درباره تاریخ نقاشی ایران تا قرن چهاردهم هجری برای صدا و سیما ساخت.

او تا سال 1385 چندین کتاب منتشر کرد که از آن جمله می‌توان به تک چهره ها، آقا لطفعلی صورتگر شیرازی و سال‌های آتش و برف اشاره کرد.

منابع:

خبرگزاری مهر

همشهری آنلاین