نما در معماری سنتی
احمد خوشنویس با بیان اینکه در معماری ایرانی نما را جدا از سازهی اصلی بنا در نظر نمیگیرند، گفت: آن چیزی که ما به عنوان نما شاهد آن هستیم، در واقع جزو سازهی اصلی ساختمان است. بنابراین حفظ آن درصورت محکمسازی ساختمان تقریبا غیر ممکن است.
او افزود: به عنوان مثال در خیابان ناصر خسروی تهران بناهایی وجود دارد که از نظر معماری بسیار ارزشمند هستند ولی از نظر سازه فرسودهاند و احتمال تخریب آنها زیاد است. هر متولی که بخواهد با حفظ نما این ساختمانها را محکم سازی کند با مشکل مواجه میشود.
خوشنویس همچنین به معماری اروپایی اشاره و اظهار کرد: در معماری اروپایی نما را جزو ساختمان اصلی در نظر نمیگیرند و به همین دلیل است که در بسیاری از شهرهای بزرگ اروپایی ، ساختمانها با حفظ نمای اصلی و قدیمی، بازسازی میشوند. در معماریهای جدید نیز سعی میشود نمای بنا، منطبق با ارزش تاریخی و فرهنگی محیط حفظ شود و با سازهی اصلی جدا در نظر گرفته شود.
او ادامه داد: برخی ساختمانهای محلهی جمالیهی اصفهان و شهرک سینمایی غزالی به همین صورت ساخته شدهاند در شهرک سینمایی آنچه که ما از ساختمانهای قدیمی تهران میبینیم. فقط نما هستند و جالب اینجاست که همین نما حس فضای سنتی را القا میکند. البته این روش در بافتهای تاریخی شهر یزد و ماسوله و ابیانه ممکن نیست، چون کل قسمتهای این منطقه ثبت ملی شدهاند و اجازهی تخریب و بازسازی سازهها وجود ندارد.
در بسیاری از موارد مالکان این بناها برای فرار از مشکلات قانونی تخریب و بازسازی آن، در دادگاه اعلام میکنند که از ثبت ملی آن مطلع نبودهاند و با همین دلیل دادگاه رای به خروج بنا از ثبت ملی میدهد و به راحتی تخریب میشود
این کارشناس مرمت بناهای تاریخی در ادامه به وجود برخی تک بناها در شهرها اشاره کرد و گفت: گاهی در بین ساختمانهای یک خیابان، بنایی تاریخی وجود دارد که ممکن است به دلیل ساخت و سازها مورد تخریب قرار بگیرد. اگر این بناها ثبت شوند میتوان آنها را حفظ کرد و از تخریب آنها جلوگیری کرد.
او افزود: در بسیاری از موارد مالکان این بناها برای فرار از مشکلات قانونی تخریب و بازسازی آن، در دادگاه اعلام میکنند که از ثبت ملی آن مطلع نبودهاند و با همین دلیل دادگاه رای به خروج بنا از ثبت ملی میدهد و به راحتی تخریب میشود.
خوشنویس در پایان به وجود بناهای تاریخی ارزشمند از لحاظ معماری در تهران اشاره و خاطر نشان کرد: در سالهای گذشته حدود هفت هزار بنای ارزشمند تاریخی توسط شهرداری تهران شناسایی شد که برخی از آنها مثل خانهی مفاخر فرهنگی تبدیل به موزه شدند ولی متاسافنه 50 درصد این بناها به دلیل ثبت ملی نبودن تخریب شدند و از بین رفتند.
منبع:
ایسنا