دردسرهای «هلن هس» در مدارس دخترانه تهران

در زمان نخست وزیری سردار سپه در سال 1303 وزیر معارف وقت ، شاهزاده سلیمان میرزا ، رئیس وقت حزب سوسیالیست ایران و شخصی كه بعدها رئیس حزب توده ایران شد ، برای بررسی وضعیت مدارس دخترانه تهران در آن زمان ، از یك خانم كارشناس فرانسوی به نام« هلن هس» دعوت به همكاری كرد . هلن هس پس از رسیدن به تهران ، به بازرسی مدارس دخترانه تهران پرداخت و گزارشی از مشاهداتش تهیه كرد . این گزارش به دلیل اینكه از نگاه فردی خارج از محیط و فرهنگ ایرانی تهیه شده ، در نوع خود بی نظیر است . هلن در گزارش خود از مدارس دخترانه تهران ، به نكات جالبی اشاره می كند. بزرگترین مشكل او برای بازرسی مدارس پیدا كردن راهنما برای ورود به مدرسه بود . هلن هس فرانسوی كه تصور می كرد چون در مدارس تهران زبان فرانسه تدریس می شود برای ارتباط برقرار كردن با دانش آموزان و معلمان ، مشكلی نخواهد داشت . اما در هنگام بازرسی مدارس پی به اشتباه خود برده و در چند قسمت از گزارشش به این نكته اشاره می كند كه در مدارس دخترانه ، دانش آموزان زبان فرانسه را به سختی و با لهجه بسیار بد صحبت می كنند و فارسی دست و پا شكسته ای كه خودش حرف می زد ، برای ارتباط برقرار كردن بیشتر به كارش می آمد تا فرانسه صحبت كردن دانش آموزان .

در این رابطه او می گوید : «در ظرف این سركشی مكرر من مجبور شدم برای ادای مقصود به زبان فارسی متوسل شوم هر چند كه تازه دانستن این زبان را شروع كرده ام ، با این زبان بهتر از زبان مادری خود می توانستم مقصود خود را بفهمانم.» خانم هس اشاره می كند كه « تحصیل در مدارس تهران مجانی نیست و معلمان روش تدریس نمی دانند. اما با توجه به آنكه تا 10 سال قبل مدرسه ای برای زنان وجود نداشت ، جای بسی امید است.» البته این نكته آخر را هلن هس اشتباه كرده بود و سابقه مدارس دخترانه در ایران بیش از آن بود كه او فكر می كرد .

منبع : موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی