برای حضور قلب در نماز تمرین کنیم

توصیه‌های رهبر انقلاب برای حضور قلب در نماز

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، توصیه‌های کاربردی را درباره حضور قلب در نماز در بین بیاناتشان داشته‌اند که در این مطلب، برخی از آن‌ها را مرور می‌کنیم.

با توجه نماز بخوانیم

انسان نماز را خوب بخواند، با توجه بخواند، حضور قلب داشته باشد. حضور قلب یعنی انسان از آن‌چه که می‌گوید و آن‌چه که در ذهنش می‌گذرد و بر زبانش جاری می‌شود، غافل نباشد؛ این جور نباشد که نفهمد. مثلاً من که حالا دارم با شما حرف می‌زنم، خب، شما مخاطبید. انسان توجه دارد که یک مخاطبی دارد و دارد گوش می‌کند و دارد حرف میزند. در نماز هم همین جور باشد؛ یک مخاطبی داشته باشیم، با او حرف بزنیم.

من حتی عرض می‌کنم اگر کسی معنای نماز را هم نداند، اصلاً هیچ نداند معنای این عبارات چیست، اما همین قدر بداند كه دارد با یکی حرف می‌زند، دارد با خدا حرف می‌زند، این قضیه انسان را نزدیک می‌کند - «قربان کلّ تقی» - این خودش مقرب است؛ تا این که حالا مثل ماها که معنایش را می‌دانیم و تفسیرش را می‌دانیم و چندین کتاب درباره‌اش خوانده‌ایم، اما وقتی که نماز می‌خوانیم، بالمرّه یادمان می‌رود که چه کار داریم می‌کنیم. به قول صائب (حالا شعرش یادم نمی‌آید، اما مضمونش این است) غیر از خدا که به یادت نمی‌آید، هر چیز دیگری توی نماز یادت می‌آید؛ گم کرده باشی، پیدا می‌کنی. 1390/01/23

تمرین برای حضور قلب

حضور قلب و توجه، کاری است که به تمرین احتیاج دارد. کسانی که این کارها را کرده‌اند و بلدند، به ما یاد می‌دهند که انسان باید در حال نماز، خود را در حضور یک مخاطب عالی‌شأن و عالی‌مقام که خالق هستی است و مالک همه وجود انسان است، احساس کند. هر مقدار از نماز که توانست این حالت را داشته باشد، به تعبیر روایات، این نماز، نمازِ مقبول است و آن خاصیت و اثر را خواهد بخشید؛ و دیگر آثار نماز (که نمی‌شود آثار نماز را در چند جمله یا در چند فقره کوتاه خلاصه کرد) بر این مترتب می‌شود. 1385/06/27

نمازی در مقابل خداوند

نماز همان ذکری است، همان آب حیاتی است که انسان به دل خود می‌بخشد؛ نمازِ با توجه؛ توجه به معنا، توجه به این که در مقابل خدا قرار داریم. نماز را این‌طوری بخوانید.

وقتی به نماز می‌ایستید، به یاد بیاورید که در مقابل خداوند متعال ایستاده‌اید و دارید با او حرف می‌زنید. در سرتاسر نماز سعی کنید این حالت حفظ بشود، آن وقت این نماز اثر می‌گذارد و دل انسان را مثل اکسیر عوض می‌کند. اکسیر ماده‌ی کیمیایی است که می‌گویند مس را طلا می‌کند. دل ما از مس هم که باشد، اکسیر ذکر، آن را به طلا تبدیل می‌کند. این، خیلی مهم است. 1386/02/19