عنایت حضرت معصومه (س) به طلاب

با ورود اسلام به ایران، رفت و آمد مسلمانان عرب به قم آغاز شد. شاید بتوان اولین و مهمترین مهاجرین به قم را اشعری ها دانست كه به حضور خود در این شهر، پایگاهی را برای شیعیان بنیان گذاشته و مردم قم را با مذهب اهل بیت(س) آشنا نمودند.

علاقه مردم قم به اهل بیت عصمت و طهارت  (س) موجب شده بود كه حاكمان سنی مذهب، نسبت به آنها سخت گرفته و لذا این شهر از آبادانی ظاهری بی بهره بود، اما از لحاظ ایمان و اعتقاد مذهبی، این شهر بهترین فضای معنوی را داشته و زمینه پذیرش اهل بیت پیامبر (ص) و یاران با وفای آنان در این منطقه کاملا فراهم بود. به همین خاطر نیز حضرت فاطمه معصومه (س) قم را به عنوان مامن خود انتخاب نموده و با حضور این بانوی بزرگوار، این منطقه از رشد و شكوفایی معنوی ویژه ای بهره مند شد و پایگاهی جهت فرهنگ سازی تشیع فراهم گردید.

حضور بارگاه مطهر دختر موسی بن جعفر(ع) در شهر قم، كه خود از خاندان احسان و كرم(1) بوده، عنایات و توجهات وافری را نصیب این شهر و مردمان آن نموده و از بزرگانی همچون ملاصدرا و آیت الله بروجردی گرفته تا شیعیان عاشقی كه از دور افتاده ترین كشور های اسلامی به عشق زیارت و به امید عنایت به حریم قدس او راه یافته, همگی را مورد لطف و عنایت كریمانه خود قرار داده است.

حضرت صادق (ع) در ضمن روایتی فرموده اند: «دختری صالحه از فرزندان من در قم مدفون می شوند و آنجا برای شیعیان ما پناه است» در طول تاریخ شكل گیری حوزه علمیه قم، مراجع بزرگوار تقلید و علما ربانی، از مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالكریم حائری(ره)، مرحوم آیت الله آقای بروجردی (ره)، علامه طباطبایی (ره) و ........ وكسانی كه قبل یا بعد از ایشان بودند،همگی برای بی بی فاطمه معصومه (س) احترامی عظیم قائل بودند. « آنچه كه یاد دارم آیت الله بروجردی رحمه الله با وجود كهولت سن – هرچند گاهی از اوقات به علت كهولت درس تعطیل می شد اما مقید بودند- معمولاً هر چهارشنبه به حرم مشرف می شدند و آنجا می ایستادند و زیارت نامه می خواندند بعد برای ایشان كنار ضریح سجاده می انداختند و ایشان به نماز می ایستادند ما این را دیده بودیم؛ اما روزهایی كه درس تعطیل بود، پیش نمی آمد كه هفته ای بگذرد و آقای بروجردی (ره) به حرم مشرف نشوند.»(2)

همانطور كه گفته شد یكی از كرامات و عنایات حضرت فاطمه معصومه(س) به شهر قم، رونق گرفتن حوزه علمیه در این شهر است كه در طول تاریخ، كانون علم و فقاهت بوده و با هجرت علمایی چون ابراهیم بن هاشم قمی، مرحوم میرزای قمی، ملاصدرا و سکونت مرحوم فیض کاشانی در قم و تاسیس مدرسه فیضیه در جوار حرم مطهر حضرت معصومه (س) و همچنین ورود شیخ عبدالکریم حائری پرچمدار علم و فضیلت  در سال 1315 به این حوزه، رونق دو چندان یافت. رونق علمی شهر قم را امام صادق (ع) ده ها سال قبل از ورود حضرت معصومه (س) به این شهر، پیش بینی کرده و فرموده بود: «زمانی می رسد که از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر می شود، تا جایی که این شهر اسوه و الگوی شهرهای دیگر گشته و هیچ کس در روی زمین باقی نمی ماند که از قم به او بهره های علمی و دینی نرسد تا آنکه زمان ظهور حجت خدا و قائم ما فرا رسد»(3)

امروزه به برکت معنوی حضرت فاطمه معصومه (ع) ، مجمع بزرگی از مراجع، آیات عظام و فقیهان و مجتهدان در این شهر نورانی و ملکوتی ایجاد شده است که مورد توجه جهانیان می باشد. واقعه ای تاریخی در مورد عنایات خاصه حضرت فاطمه معصومه (س) به طلاب و علما حوزه علمیه قم، كه شرف تحصیل در جوار حرم حضرتش را دارا هستند، در كتب تاریخی مبضوط است كه حاكی از عنایت ویژه دختر موسی بن جعفر (س)، به شاگردان مكتب اهل بیت (ع) می باشد.« در یكى از سالها كه پهلوى ملعون مى خواست به خوزستان برود، مامورین همه جا را قرق كرده بودند ما هم محبوس بودیم روزها از ترس ماءمورین نمى توانستیم بیرون بیائیم ، چون خیلى اذیت مى كردند حتى نسبت به سادات هم بى احترامى داشتند، حتى نان ما را هم خادم مدرسه تهیه مى كرد. آن خبیث به قم آمد ولى به حرم مشرف نشد و این بى اعتنایى براى ما و مردم متدین قم خیلى ناگوار بود كه او بقدرى طغیان كرده كه حرم حضرت معصومه هم نمى رود. فقط خدامها او را جلوى ایوان آوردند و چیزهایى به عنوان زیارتنامه خواندند كه فقط خودشان فهمیدند كه چه مى گویند. پهلوى هم ایستاده بود و نمى خواند. در این واقعه براى ما خیلى سخت گذشت . من و عده اى از بزرگان همچون مرحوم امام (ره )، آقاى صدر، آقاى حاج سید احمد زنجانى و دیگران حضور داشتیم . آقاى زنجانى تسلیتى به ما گفت كه الان هم از آن لذت مى برم . فرمودند: ((شما كه حرم را پر مى بینید، مردم مى روند و مى آیند، یكى در را مى بوسد، دیگرى آستانه را مى بوسد، توجه داشته باشید كه در اینجا نمایندگان مخفى الهى هستند. هر كس دلش با این خاندان باشد، اجازه ورود به حرم مى دهند و هر كسى مسلمان نباشد و دلش با آنها نباشد دست رد به سینه اش مى زنند. گرچه ، شما مى بینید كه خودش به حرم نرفت ، در حالى كه اجازه ندادند تا وارد شود)). این مطلب یك فرمایش عرفانى است كه ما فوق العاده لذت بردیم . من به همه آقایانى كه در قم تشریف دارند تبریك عرض مى كنم كه در ((عش آل محمد (ص ) هستند.»(4)

پی نوشت‏ها:

1.محمد باقر  مجلسی، بحارالانوار،بیروت، دارالاحیاء التراث ،ج 102، ص 132

2.بیانات آیت الله علوی بروجردی در مصاحبه با مصاحبه ماهنامه فرهنگی و اجتماعی حاشیه، شماره دوم، آذر و دی 90، محرم و صفر 1433

3.محمد باقر مجلسی، همان، ج 60، ص 213.

4.نعمت الله حسینی، مردان علم در میدان عمل، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ج6، ص89

منابع:

بحارالانوار

مردان علم در میدان عمل

تهیه و فراروی: فربود، گروه حوزه علمیه تبیان