نمیخواهی جواب خدا را بدهی؟
خدا در این خطابهایی که در قرآن هست، مثل «یا أَیُّهَا النَّاس» و «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا»، دارد حرف میزند و به من و تو خطاب میکند. قرآن را نگاه کن؛ از اول تا آخر او دارد با تو حرف میزند.
نوشتار زیر گلچینی از سخنان مرحوم آقا مجتبی تهرانی درباره چگونگی ارتباط بندگان با پروردگار است که در جلسات ماه رمضان گفته شده است.
ماه رمضان، رمضان ماه کلام ربّ و عبد است. خدا در ماه مبارک رمضان با تو صحبت کرده و کلامش را بر پیغمبر فرو فرستاده و پیغمبر هم قرآن را به شما تحویل داده و گفته است که اینها حرفهایی است که خدا با شما زده است.
خدا در این خطابهایی که در قرآن هست، مثل «یا أَیُّهَا النَّاس» و «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا»، دارد حرف میزند و به من و تو خطاب میکند.
قرآن را نگاه کن؛ از اول تا آخر او دارد با تو حرف میزند. خوب، تو نمیخواهی جوابش را بدهی؟ او در ماه مبارک رمضان با تو سخن گفته است، تو هم باید در همین ماه با او سخن بگویی. لذا شما اگر به روایاتی که در باب ماه مبارک رمضان وارد شده است، مراجعه کنید، همین مطلب را میبینید. سفارش به «زیاد دعا کردن» در این ماه روایت از امام صادق(علیه السلام) است که «قَالَ أَمِیرُ الْمُۆْمِنِینَ(علیه السلام) عَلَیْکُمْ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ بِکَثْرَةِ الِاسْتِغْفَارِ وَ الدُّعَاء»؛ یعنی امام علی(علیه السلام) فرمود: «بر شما باد در ماه رمضان، به کثرت دعا و استغفار». در روایت دیگر آمده است: «کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ(علیه السلام) إِذَا کَانَ شَهْرُ رَمَضَانَ لَمْ یَتَکَلَّمْ إِلَّا بِالدُّعَاءِ»؛ یعنی حضرت امام سجاد(علیه السلام) در ماه مبارک رمضان اصلا صحبت نمیکرد، مگر اینکه تمام جملاتی که از ایشان صادر میشد مضامین دعایی داشت.
ما در این زمینه روایات بسیاری داریم.
بنابر اینآنچه که در ماه مبارک رمضان وظیفه عبد است، سخن گفتن با ربّ خود است. ماهِ مخصوصِ ارتباطِ دو طرفه خدا و بنده اش این ماه اختصاص به ردّ و بدل شدن سخنان بین «ربّ و عبد» و «عبد و ربّ» دارد. از آن طرف، قرآن نازل شده است و از این طرف هم قرآن صاعد -بالا رونده- را داریم که عبارت است از آن راز و نیازهایی که بندگان صالح خداوند و اولیاء خاصّ حق -به اذن ربّ- با او داشتهاند و سخن گفتهاند. ما از آن سخن گفتن ها، به «ادعیه ماثوره» ائمه اطهار: تعبیر میکنیم. اصلاً ماه رمضان ماه «قرآن» و «دعا» است و این آداب ظاهری که در این ماه داریم، همه برای فراهم کردن زمینه همین رابطه «ربّ و عبد» و «عبد و ربّ» است تا اینها با هم حرف بزنند؛ که از پایین به بالا، یعنی از طرف عبد به سوی ربّ، تقاضا و طلب و سۆال و درخواست است که ما از آن تعبیر می کنیم به «دعا».
وقتی میخواهید دعا كنید بفهمید و بدانید كه همه چیزتان وابسته به این دعاها است؛ كوچک و بزرگ هم ندارد. اینكه تصوّر كنم: «فقط چیزهای قابل اعتنا و بزرگ را با خدا مطرح كنم نه كوچکها را» از ضعف ایمان است. واقع این است كه این شخص خداشناس نیست. ما در معرفت خود نسبت به خالق نقص داریم. همه چیزمان را از ریز و درشت باید از خدا بخواهیم
پس دعا سخنی بین عبد و ربّ است. یعنی بنده با پروردگارش صحبت میکند و از او درخواست میکند. باز شدن درهای آسمان و رفع تمام موانع ارتباط ربّ و عبد روایت از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله) است؛ «إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَى آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْهُ». حضرت فرمود: درهای آسمان در اولین شب از شبهای ماه مبارک رمضان باز میشود و تا آخرین شب از شبهای این ماه هم بسته نمیشود.
این یعنی چه؟ منظور از «سماء» در اینجا آسمان نیست! اشتباه نکنید. «سماء» اشاره به آن جهت عِلوی از عوالم وجودی و آن نشئه برتر عالم وجود است. ما در این «دنیا» در عالم ناسوت هستیم. این عالم، پستترینِ عوالم وجود است. اینکه در روایت فرمود که خدا شب اوّل ماه مبارک رمضان درهای آسمان را باز میکند، یعنی چه؟ یعنی میخواهد بگوید از ناحیه آن عوالم برتر وجودی هیچ مانع و حاجبی در کار نیست. پس هر چه حجاب و مانع هست، از طرف من است.
به شما بگویم، وقتی میخواهید دعا كنید بفهمید و بدانید كه همه چیزتان وابسته به این دعاها است؛ كوچک و بزرگ هم ندارد. اینكه تصوّر كنم: «فقط چیزهای قابل اعتنا و بزرگ را با خدا مطرح كنم نه كوچکها را» از ضعف ایمان است. واقع این است كه این شخص خداشناس نیست. ما در معرفت خود نسبت به خالق نقص داریم. همه چیزمان را از ریز و درشت باید از خدا بخواهیم .
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منبع: سایت شیعیان