دستاوردهای پژوهشی دبیرستان فرزانگان 1

در هفتمین جشنواره پروژه‌های دانش آموزی

غرفه های دانش آموزی،١

پژوهشگران جوان دبیرستان فرزانگان 1به مدیریت سرکار خانم مرضیه فخر در بخش غرفه و سمینارهای علمی هفتمین دوره جشنواره پروژه‌های دانش آموزی تبیان حضور داشتند. که در زیر شرح فعالیت‌های صورت گرفته را مشاهده می‌نمایید.

غرفه ها

عنوان پژوهش خانم ها ثمین هاشمیان، فاطمه مهریاب با راهنمایی مسئول پژوهش سرکار خانم پریسا صحرا نورد، بررسی میزان اعتیاد آوری داروی دیکلوفناک در موش سوری با استفاده از تکنیک ترجیح مکان شرطی شده می باشد.

به گفته این پژوهشگران:

بررسی میزان اعتیاد آوری دارو های مسکن دیکلوفناک بر موش سوری با استفاده از تکنیک ترجیح مکان شرطی شده (CCP)

ایده ی آغاز این پروژه به بررسی تأثیر برخی از دارو های مسکن بر می گردد که به صورت گسترده در دسترس عموم قرا می گیرند این گونه داروها مانند آسپرین، استامینوفن کدئین و دیکلوفناک برای تسکین درد، بی خواب و ... به کار می روند و در دراز مدت می توانند تأثیرات نا مطلوبی بر سیستم عصبی و روان داشته و حتی ایجاد وابستگی کنند.

ما در این پروژه میزان اعتیاد آوری دیکلوفناک را با بررسی اثر آن بر سیستم پاداش مغز در موش مطالعه کردیم. برای انجام این آزمایش از تکنیک ترجیح مکان شرطی شده استفاده کردیم. آزمایش از سه مرحله شرطی سازی، پیش شرطی سازی و مرحله ی آزمایش تشکیل شده که مرحله اول مرحله آشنایی موش ها با محیط است. در مرحله ی شرطی سازی، موش ها به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم کرده و گروه کنترل را تحت تیمار با سرم قرار داده و به گروه آزمایش بعد از تزریق دیکلوفناک در اتاقک دارای هاشور های افقی قرار دادیم. در روز پایانی نتایج حاکی از ترجیح اتاقک با هاشور افقی در موش های گروه آزمایش بود که این نشان دهنده ی راه اندازی سیستم پاداش در آن ها پس از دریافت دوز 25/1 میکرو گرم پس از سه روز بود.

نتایج به دست آمده از این پژوهش:

با روی نمودار بردن نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که موش های مورد آزمایش نسبت به اتاقک A (افقی) شرطی شده اند. شرطی شدن موش ها به این معناست که قسمت پاداش مغزشان در اتاقک A فعال شده است که ناشی از تزریق دیکلوفناک بوده و این نتیجه  به دست می آید که این دارو بر روی موش ها اثر اعتیاد آوری داشته است.

هم چنین پس از انجام آزمایش تعدادی تار موی سفید رنگ در موش های تزریقی دیده شد. این می تواند نشان دهنده ی تاثیر داروی دیکلوفناک بر روی موش ها باشد که پیری زودتر از حالت طبیعی را در آن ها به همراه داشته است.

عنوان پژوهش خانم ها فاطمه پور غلامی، هلیا ستاره با راهنمایی مسئول پژوهش سرکار خانم زینب باقری، طراحی و ساخت کیت آموزشی بیوشیمی می باشد.

به گفته این پژوهشگران:

هدف از اجرای این پروژه شناسایی بو بهبود بخشیدن به دستور العمل های آزمایشات در زمینه ی بیوشیمی کتاب های درسی مقاطع مختلف دبیرستا می باشد. برای انجام این پروژه در ابتدا تمام آزمایش های بیوشیمی کتب درسی مطالعه و بررسی شد درمورد هر آزمایش دستورالعمل های دیگری از منابع مرجع دانشگاهی جمع آوری گردید و به صورت عملی روش های مختلف برای هر آزمایش انجام ( درصورت امکان) و در نهایت نتایج به دست آمده ارزیابی و مقایسه شد.

ملاک انتخاب روشی بود که در عین داشتن هدف مناسب، مقرون به صرفه، بی خطر و پژوهش محور باشد. بعد از شناسایی بهترین روش با تغییر متغیر های مختلف مانند مقدار مواد، طول مدت زمان هر مرحله و نوع مواد دستورالعمل مذکور را بهبود بخشیدیم. در نهایت مواد و وسایل لازم به همراه توضیح دستورالعمل به صورت بسته های جمع آوری شده که می تواند به عنوان کیت آزمایش های بیوشیمی در اختیار مدارس و دانش آموزان علاقه مند قرار بگیرد. این کیت علاوه بر آموزش می تواند خود زمینه ی پیشرفت باشد و اینکه هر دانش آموز می تواند این آزمایشات را بهبود بخشد و یا آزمایش های جدیدی را به کیت اضافه کند.

نتایج به دست آمده از این پژوهش:

در این کیت آزمایش های شناساسیی یا استخراج درشت مولکول ها (پروتئین ها، کربوهیدرات ها و آنزیم ها و DNA) مورد بررسی قرار گرفته است. برای شناسایی پروتئین ها از آزمایش بیوره استفاده می شود. برای شناسایی کربوهیدرات ها لازم است گروه هایی از قند ها را مشخص کنیم. مثلا قند هایی گلوکز، فروکتور، گالاکتوز را احیا کننده می گوییم که با معرف بندیکت قابل شناسایی هستند. قندهایی مانند سلولز و نشاسته را با محلول لوگول شناسایی می کنیم و چون ساکاروز به هیچ کدام از این محلول ها پاسخ دقیقی نمی دهند از معرف فهلینگ A,B استفاده می شود.

برای شناسایی آنزیم کاتالاز با استفاده از سیب زمینی و مخمر با اضافه کردن محلول پراکسید هیدروژن و تشکیل حباب نشان دهنده  ی وجود این آنزیم است. برای آنزیم آلیلاز از دو نوع عسل کوهستان و نا مرغوب استفاده می کنیم. پس از اضافه کردن محلول نشاسته و اضافه کردن لوگول با رنگی شدن محلول نشان دهنده ی تجزیه شدن نشاسته می باشد و می توانیم از بزاق با روشی مشابه استفاده کنیم منتها در این آزمایش از بندیکت هم می توانیم استفاده کنیم زیرا خود بزاق دارای گلوکز نمی باشد و DNA را هم به وسیله ی آزمایشی که در کتاب زیست سوم دبیرستان  می باشد استخراج  می کنیم.

جهت کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

عنوان پژوهش خانم ها ساجده کرمی، شیوا رحیم پور با راهنمایی مسئول پژوهش سرکار خانم زینب باقری، بررسی کنترل رشد باکتری های گوشت با استفاده از میدان های مغناطیسی می باشد.

به گفته این پژوهشگران:

این پروژه شامل سه مرحله بود. در مرحله ی اول آهنربای مورد استفاده آهن ربای در یخچال بود. سه لوله ی آزمایش شامل آب گوش و محیط کشت و محیط کشت مولر هنیتون براث تهیه کرده.

یک لوله به عنوان شاهد و لوله ی دیگر در معرض آهنربای یخچال بودند  به این صورت که یکی از آن ها نزدیک تر بود. لوله ها به مدت دو روز در انکواتور بودند پس غلظت باکتری ها در دستگاه اسپکتروفوتومتر با استفادهاز نوری با طول موج 3 میکرو متر سنجیده شد. در مرحله ی دوم از یک آهنربای U شکل استفاده کردیم. مانند مرحله قبل لوله ی شاهد و لوله ی در معرض آهنربا به مدت دو روز در انکواتور بودند در آزمایش سوم از میدانی استفاده کردیم که بتوان ولتاژهای آن را تغییر داد. این میدان شامل یک منبغ تغذیه و سیم پیچی ساده بود. این مرحله خود شامل چهار قسمت می شد که متشکل از ولتاژ های متناوب مختلف بود. (قابل ذکر است همه ی آزمایش ها تکرار داشت)

در مرحله ی اول که از آهنربای قوی استفاده نشد و آهنربای یخچال آهنربای ضعیف بود رشد باکتری ها بیشتر شده بود (نسبت به لوله ی شاهد) اما در مرحله ی دوم که از آهنربای قوی استفاده شده بود رشد باکتری ها به نسبت لوله ی شاهد بسیار کم تر بود.

در مرحله ی سوم با زیاد شدن ولتاژ و قوی تر شدن میدان مغناطیسی رشد باکتری ها در لوله ای که در میدان قرار داشت کم تر می شد به طوری که در مراحل اول که میدان ضعیف بود رشد باکتری ها در لوله ای که در میدان قرار داشت بیشتر بود از لوله ی شاهد اما هر جه قدر ولتاژ بالاتر می رفت اختلاف باکتری های لوله ی شاهد با لوله های در معرض کمتر می شد تا اینکه از ولتاژ 10-8 به بعد تعاد باکتری های لوله ی در معرض بسیار کمتر از شاهد بود.

نتایج به دست آمده از این پژوهش:

می توان این حدس را زد که با بالارفتن قدرت میدان مغناطیس بالانس بار ها در غشای باکتری به هم می خورد و اثر مخرب دارد اما زمانی که میدان مغناطیسی ضعیف است نه تنها اثر منفی ندارد بلکه اثر مثبت نیز دارد.

بهتر است در یخچال از آهنربای مصنوعی استفاده نشود و همچنین برای بالا رفتن راندمان یخچال ها از آهنربا های قوی استفاده کنند.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه : علیرضا سرمدی

تنظیم: نسرین صادقی