حفظ سلامتی همراه با روزه داری
پرسش: بسیاری از بیماران، سالمندان و كسانی كه در وضعیت های خاص فیزیولوژیكی قرار دارند، در تردید هستند كه آیا می توانند روزه بگیرند و اگر روزه بگیرند، با مشكل رو به رو نخواهند بود؟
پاسخ:
پیشگیری از بیماری های قلبی ـ عروقی
مطالعات نشان داده اند روزه داری می تواند با كم كردن عوامل خطر، به پیشگیری از بیماری های قلبی كمک كند. در واقع روزه داری صحیح و همراه با یک رژیم غذایی سالم می تواند به كاهش چربی و قند خون كمک كند كه طبیعتا كنترل این عوامل به كنترل بیماری های قلبی ـ عروقی منتهی خواهد شد.
به طور كلی بیماران قلبی ـ عروقی برای روزه داری باید نظر پزشک خود را جویا شوند و به طور جدی توصیه های او را رعایت كنند. بر این اساس، این دسته از بیماران باید داروهایشان را طبق نظر پزشک بموقع مصرف و از تصمیم خودسرانه برای مصرف دارو در سحر و افطار پرهیز كنند. البته بیماری های قلبی طیف وسیعی دارند و نمی توان برای همگی توصیه واحدی كرد، چرا كه سن فرد، شدت بیماری، نوع داروها و بیماری های دیگر در این تصمیم گیری دخالت دارد.
مصرف مایعات و دارو
بیمارانی كه بیماری آنان موجب بروز لخته خون در رگ ها می شود یا بایستی داروی خود را در فواصل كوتاه مصرف كنند، كمتر می توانند روزه بگیرند. به بیان دیگر، مشكل بیشتر این بیماران، مصرف مایعات و دارو‌هاست و این دسته از بیماران كمتر از نخوردن غذا و كاهش كالری دریافتی آسیب می بینند.
آنچه نباید از خاطر ببریم این است كه كسانی كه در كنار عارضه قلبی، چربی یا فشار خون بالا دارند، در صورت داشتن مجوز روزه داری باید كالری مصرفی خود را كاهش دهند و از مصرف غذاهای چرب و شیرین پرهیز كنند. بعلاوه بیمارانی كه كه اوره بالا دارند هم باید تحت نظر متخصص كلیه روزه بگیرد.
صدای قلب بیمارتان را بشنوید!
بی شک شناخت نشانه های خطر هنگام روزه داری برای بیماران قلبی ـ عروقی ضروری است.
بروز بی نظمی در ضربان قلب و احساس تپش غیر عادی قلب، بروز یا تشدید درد سینه یا نفس تنگی، سرگیجه یا سردرد، ضعف و بی‌حالی غیر عادی و افت یا بالا رفتن غیر معمول فشار خون از عمده ترین این نشانه هاست كه بیماران قلبی هنگام روزه داری نباید از آن غافل بمانند.
روزه داری برای دستگاه گوارش بی خطر است
بسیاری از افراد به دلیل اندكی ناراحتی گوارشی، از روزه گرفتن اجتناب می كنند، در حالی كه با رعایت چند نكته تغذیه ای می توان در كنار روزه داری، این عوارض را به حداقل رساند. بر این اساس توصیه اصلی و عمومی پزشكان متخصص گوارش به این دسته افراد آن است كه از مصرف مواد غذایی سرخ كرده، پر از ادویه، روغن و شكر بالا در همه زمان ها اجتناب كنند.
به طور كلی در بیمارانی كه با مشكلات گوارشی رو به رو هستند برای روزه داری باید بر اساس نوع بیماری زمینه‌ای فرد تصمیم گیری و توصیه لازم را كرد، ولی به طور كلی روزه گرفتن برای دستگاه گوارش عوارض مهمی ندارد. به بیان دیگر برای دستگاه گوارش و كبد، پرخوری و چاقی بیشتر آسیب رسان است تا روزه داری. بنابراین در برخی از موارد ممكن است حتی برای كسانی كه دچار بیماری گوارش و كبد هستند روزه مناسب باشد. ناگفته نماند تا به حال ثابت نشده است كه گرسنگی موجب ایجاد زخم معده یا اثنی عشر شود اما در برخی بیماران نظیر كسانی كه كبدشان دچار نارسایی مزمن شده است، روزه داری به صلاح بیمار نخواهد بود.
با زخم معده یا اثنی عشر چگونه روزه بگیریم؟
كسانی كه در حال حاضر بنا به تشخیص پزشک متخصص خود، دچار زخم معده یا اثنی عشر فعال هستند، بهتر است روزه نگیرند، اما اگر كسی سابقه زخم را داشته و بهبودی در وی حاصل شده و در حال حاضر علامتی مبنی برعود یا فعال بودن بیماری ندارد، منعی برای روزه گرفتن ندارد. فراموش نكنید كه درد‌های غیر معمول در ناحیه سر دل همراه با تهوع و استفراغ، استفراغ خونی، ضعف بیش از اندازه و یبوست های شدید و طولانی از نشانه های خطر بروز ناراحتی های گوارشی هستند.
با روده های بیمار چه كنیم؟
كولیت های عصبی (سندرم روده تحریک پذیر) و التهابی از شایع ترین بیماری های گوارشی هستند. در كولیت های عصبی، مشكل اصلی در سیستم عصبی روده هاست و حركات روده دچار مشكل است كه این بیماران عمدتا با روزه داری مشكل اساسی نخواهند داشت و حتی بهبودی نسبی نیز در بیماری تجربه می كنند، اما در مورد كولیت التهابی كه مخاط روده دچار التهاب و ورم است و اگر بیماری در فاز حاد و هنوز كنترل نشده قرار دارد، روزه داری ممنوع است و در صورتی كه التهاب در روده فروكش كرده و بیمار تقریبا بدون علایم (اسهال، درد شكم، دفع خون و تب) است می توان با نظر پزشک معالج روزه گرفت.
جنگ با سوء هاضمه همراه با روزه داری
اگر مبتلا به سوء هاضمه هستید هم با رعایت یک سری نكات در ماه رمضان، مشكلی با روزه داری نخواهید داشت، از جمله آنها می توان به عدم پرخوری هنگام سحر و افطار، پرهیز از دراز كشیدن تا لااقل یک ساعت پس از غذا، عدم مصرف مایعات فراوان وسط غذا، پرهیز از مصرف غذای خیلی چرب، سس، پیاز، نوشابه گازدار، چای پررنگ و قهوه و سیگار اشاره كرد.
درد‌هایی كه در ناحیه سر دل احساس می شود و طبق بررسی های انجام شده توسط پزشک، بدون ارتباط با زخم یا درد‌های صفراوی هستند، منعی برای روزه گرفتن ایجاد نمی كنند. فراموش نكنید كه گرسنگی روی دستگاه گوارش سالم اثر سوئی ندارد، اما روزه برای كسی كه بیماری اش بنا بر تشخیص پزشک معالج وی با روزه داری تشدید می شود، توصیه نمی شود.
طاعات و عبادات قبول
مشاوره سلامتی
منبع: ایسنا
تنظیم: گل محمدی
مرکز مشاوره
