بزرگترین پایگاه تبلیغ(2)
در مقاله قبل بیان شده که مسجد كه كانون ایمان و تقوا و محیط پاكی و قداست و مركز تبلور عبودیت و نیایش در برابر پروردگار جهان است. میتواند به عنوان یک پایگاه تبلیغی بزرگ و منسجم عمل کند و راهی برای پیاده سازی اهداف اسلام باشد. چرا که مسجد سنگر دفاع از حریم دین مقدس اسلام است و در طول تاریخ بزرگانی همچون پیامبر اعظم (ص) و اصحاب با وفایش، سربازان مدافع آن بودهاند و همواره تجلیگاه عشق و عبادت و خضوع به درگاه پروردگار عالم بوده است، دل مۆمنان صادق، بهترین سنگر در برابر شرکت و بیدینی است که شبانه روز چند نوبت به سوی خدا میایستند و با حضور در مسجد آن را جلوه و نورانیت میبخشد. تأکید فراوانی که پیامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار(ع) بر اقامه نماز جماعت داشتهاند بر دایمی و همیشگی بودن این دفاع دلالت دارد.
بعضیها خیال می كنند كه مسجد، روحانی و منبر این هم یك كاری است مثل بقیه كارها اما یك مقداری مهم تر است.
این تصور، تصور غلطی است. هر نظام اجتماعی و سیاسی به ناچار باید یك سازماندهی اجتماعی داشته باشد. بدون سازماندهی اجتماعی امكان استقرار و بقاء یك نظام سیاسی وجود ندارد. مكاتب گوناگون سازماندهیهای مختلفی را عرضه كرده اند.
می بینید در نظامات ماركسیستی به یك ترتیبی مردم را سازماندهی می كردند تا بتوانند مدیریت و مجتمع كنند. در نظامات دموكراسی لیبرال هم به ترتیب دیگری مردم را سازماندهی و منسجم می كنند تا بتوانند مدیریت كنند. در اندیشه اسلام هم یك سازماندهی بسیار دقیق، مردمی، پویا، انقلابی و رو به كمال تعبیه شده است. آن هم عبارت است از شبكه وسیع مساجد و نمازهای جمعه كه مردم آزادانه شركت می كنند؛ یعنی نهایت آزادی در آن هست. متن مردم هم شركت می كنند؛ یعنی مردمی ترین نوع سازماندهی است. یك سازماندهی پیشرو، تحول آفرین و انقلابی است و همه مردم را هم در بر می گیرد. نماز جمعه و نماز جماعت از اركان اصلی حاكمیت اسلام اند. محال است كه شما بتوانید اسلام را برقرار كنید و احكام نورانی اسلام را جاری كنید بدون اینكه شبكه مساجد و نمازهای جمعه شما پرشور، فعال و پیشرو باشد. جزء حكومت و پایه های حكومت اسلامی است.
اگر در انقلاب اسلامی ما، اگر نمازهای جمعه بر پا نمی شد، اگر مساجد ما فعال و آباد نبودند، اصلاً امكان ادامه حكومت اسلام وجود داشت؟ امام فرمودند: «مساجد سنگر است.» سنگر به چه معناست و همین طور جمله بلند مقام معظم رهبری كه در همین محل نوشته شده است همه تأكید بر این مطلب است. بنابراین كار مسجد، ملت، مدرسه علمیه و نماز جمعه كاری در كنار سایر كارها حالا یك مقدار مهم تر نیست؟ این در متن، بطن و محور حاكمیت اسلام است كه شما اینها را بهتر از من می دانید. بنابراین تقویت مسجد و نماز جمعه، مسیری كه به مسجد و نماز جمعه ختم می شود و پایه های مسجد و نماز جمعه را مستحكم می كند مثل مدارس علمیه اینها جزء زیر ساختها، پایه ها و سنگ ریزبنای حاكمیت اسلام است. همه موظف اند در جهت تقویت این ركن و اركان تلاش بكنند. این مأموریتی عمومی است. از دولت تا روحانی ای كه به مسجد میرود یا استادی كه در مدرسه تدریس می كند. مدل حكومت اسلام مدلی مردمی است. پایگاه اجتماع و وحدت مردم مساجد و سلسله مراتبی است و چقدر زیباست كه محور حضور و انسجام و سازماندهی مردم یاد و ذكر خداست.»[1]
مسجد مرکز فعالیتهای دینی
در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام مسجد مرکز کلیه فعالیتهای اسلامی بوده، برگزاری نماز جماعت، آموزش قرآن، نشر معارف و... در مسجد انجام میشده است. چه زیبا است که طلاب عزیز با کمک ها مردمی سعی و تلاش کنند تا فعالیتهای مختلف دینی در مسجد انجام گردد.
اگر هزینههایی که برای ساخت کانونها و دارالقرآنها و... مصرف میشود، در ساخت و آبادانی مسجد متمرکز شود قطعا به سیره معصومین علیهم السلام نزدیکتر خواهد بود و با انجام همه فعالیتهای دینی و قرآنی در مسجد میتوان جایگاه بیبدیل مسجد را احیاء نمود.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «ما جلس قوم فی مجلس من مساجد الله تعالی یتلون کتاب الله و یتدارسونه بینهم الا تنزلت علیهم السکینة و غشیتهم الرحمة و ذکرهم الله فیمن عنده؛ [2] هرگاه گروهی در مجلسی از مساجد خداوند تعالی کتاب خدا را تلاوت کنند و آنرا به یکدیگر آموزش دهند، آرامش بر آنان نازل شود و رحمت آنها را فرا گیرد و خداوند از آنان در بین فرشتگان مقرب یاد کند.»
از روایات بسیار دیگری هم چنین فهمیده میشود که مسجد علاوه بر محل عبادت و پرستش، مهد آموزش معارف و مفاهیم قرآنی بوده است؛ از این رو بهتر است مبلغان دینی بیش از هر چیز به ساخت و عمران مسجد اهتمام ورزیده و به جای ساخت دارالقرآن، حسینیه و... کمکهای مردمی را به سوی ساخت مسجد سوق دهند. گاهی حسینیه ساخته میشود و در طول سال بلا استفاده باقی میماند و تنها در مقطعی کوتاه برای عزاداری از آن استفاده میشود.
امروزه در سراسر جهان بهره وری به طور جدی مورد توجه مسئولین و مدیران میباشد و مبلغین به عنوان مدیران فرهنگی دینی بهتر است در مدیریت مسائل فرهنگی دینی، سرمایه گذاری و هزینهها را در مسجد متمرکز سازند که هم محل پرستش و نشر معارف باشد و هم عزاداری ابا عبد الله الحسین علیه السلام در آن انجام شود.
پی نوشت ها:
[1] سایت مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری
[2] مستدرک الوسائل، ج 3، ص 363.
منبع:
ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان
سایت مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری
پرتال اطلاع رسانی دبیرخانه مساجد استان یزد
تهیه و فرآوری: جواددلاوری، گروه حوزه علمیه تبیان