تبیان، دستیار زندگی
آنتی بادی ها مولکولهای گلیکوپروتئینی هستند که به ان ها ایمونوگلوبولین نیز اطلاق می گردد.این مولکول ها توسط جمعیتی از سلول های لنفوسیتی به نام B تولید شده و به انتی ژن مربوط به خود متصل می شوند....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سیستم  ایمنی اکتسابی

اهداف درس:

  • آشنایی با اصطلاحات رایج در سیستم ایمنی
  • شناخت سیستم اکتسابی
  • تفاوت دو سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی

قبل از وارد شدن به مبحث لازم است چند مورد را با هم مرور کنیم.

آنتی بادی: مولکول  های گلیکو پروتئینی هستند که به آن ها ایمونوگلوبولین نیز اطلاق می گردد. این مولکول ها توسط جمعیتی از سلول های لنفوسیتی به نام B تولید شده و به آنتی ژن مربوط به خود متصل می شوند.

آنتی بادی شامل دو زنجیره سنگین و دو زنجیره سبک است (شکل زیر)، دارای دو ناحیه ثابت و متغیر می  باشد که واکنش بین آنتی ژن و آنتی بادی از ناحیه متغیر می  باشد و ناحیه ثابت با سایر مولکول های سیستم ایمنی در تعامل است. هر فرد دارای میلیون ها آنتی بادی مختلف است که هر کدام دارای جایگاه اتصال به آنتی ژن منحصر به فردی می  باشد. در ضمن ما پنج نوع ایمونوگلوبین در بدن داریم که عبارتند از IgG,IgA,IgE,IgD,IgM

سیستم ایمنی اکتسابی

آنتی ژن: از سازنده آنتی بادی گرفته شده است(Antibody Generator=Anti gen) و در کل به هر عاملی که بتواند تولید آنتی بادی کند اطلاق می گردد. این آنتی ژن ها می توانند سطحی ، محلول و... باشند. بر اساس همین وجود آنتی ژن های مختلف است که محققین دست به تولید آنتی بادی می زنند و برای شناسایی سلول های مختلف از هم از همین اختصاصیت آنتی بادی و آنتی ژن صحبت می کنند.

واکنش آنتی بادی و آنتی ژن: آنتی بادی و آنتی ژن با هم وارد واکنش می شوند و پیوند های هیدروژنی، کووالان و... بین آن ها پدید می آید که به راحتی قابل جدا کردن از هم نیستند. این دو به طور اختصاصی با هم پیوند می شوند واقعاً اختصاصی.

مثال که در این رابطه زده می شود قفل و کلید است. هر کلیدی نمی  تواند هر قفلی را باز کند و هر قفلی توسط هر کلید باز نمی شود. بنابراین هر آنتی بادی قادر به واکنش با هر آنتی ژنی نیست و برعکس.

برای مشاهده ی فیلم کلیک کنید.

سیستم ایمنی اکتسابی

اما تمام مولکول آنتی بادی با تمام مولکول آنتی ژن وارد واکنش نمی شود بلکه از هر کدام از این ها یک جزء کوچک وارد واکنش می شود. آن قسمت از آنتی ژن که وارد واکنش می شود اپی توپ و آن قسمتی از آنتی بادی که واکنش می دهد پاراتوپ نامیده می شود.

سیستم ایمنی اکتسابی

ایمنی اکتسابی یا تطبیقی نوع دوم ایمنی محسوب می شود که بسیار تکامل یافته تر از ایمنی ذاتی بوده و با هر بار مواجه شدن با عوامل عفونی تحریک شده و با هر بار مواجه شدن مکرر با یک میکروب خاص بر شدت و قابلیت های دفاعی آن افزوده می شود. ویژگی های مهم این نوع ایمنی این است که برای هر عامل خارجی یک پاسخ اختصاصی برای آن را دارد و هم چنین اگر در دفعات اینده نیز همان عامل خارجی قبلی وارد بدن شود پاسخ سریع تر و قویتر می باشد که به عنوان به خاطر آوردن یا خاطره شناخته می شود. چون پاسخ های قوی تر با تجربه کسب می شوند به این نوع ایمنی، ایمنی اکتسابی گفته  می شود.

در جدول زیر  می توانید تفاوت های دو سیستم ایمنی را مرور کنید.

سیستم ایمنی اکتسابی

لنفوسیت ها

سلول  های اصلی سیستم ایمنی عبارتند از:لنفوسیت ها، سلول  های عرضه کننده آنتی ژن و سلول  های اجرایی. لنفوسیت ها بردو نوع لنفوسیت  های B و T تقسیم بندی می شوند. سیستم ایمنی اکتسابی خود بر دو قسمت می  باشد.

الف) سیستم همورال
ب) سیستم سلولی

تفاوت در این دو سیستم ایمنی در اصل تفاوت در این دو نوع لنفوسیت می باشد که می توانید در جدول زیر به اختصار آن ها را ملاحظه نمایید.

سیستم ایمنی اکتسابی

در سیستم سلولی، سلول هایی وجود دارند که آنتی ژن ها را شناسایی کرده و به سلول  های T عرضه  می کنند. این پروتئن های عرضه کننده توسط ژن های موجود در جایگاهی موسوم به کمپلکس اصلی سازگاری بافتی (MHC) کد می شوند که بر دو نوع می باشند. نوع I و نوع II . این دو آنتی زن ها و یا پپتید های شناسایی شده را به سلول  های T سیتوتوکسیک برای متلاشی شدن  می برند.

برای مشاهده ی فیلم کلیک کنید.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: فاضل سامانی