گاز روده و علل آن

همیشه در طول مجرای گوارشی (از معده تا مقعد) این گاز وجود دارد. تنها در صورت درد بیش از حد متوجه این گاز می شویم.

گاز بیش از حد روده ای در معده و قسمت بالای روده می تواند به صورت آروغ دیده شود.

گاز بیش از حد روده ای در قسمت پایین روده می تواند به شکل گازی که از مقعد دفع می شود، بروز کند.

گاز بیش از حد در دیگر قسمت های مجرای گوارشی می تواند باعث درد  و گرفتگی عضلات گردد.

برخی مواقع، افزایش گاز روده ای می تواند نشان‌دهنده نوعی اختلالات گوارشی باشد.

علل گاز روده ای

گاز بیش از حد روده ممکن است در اثر بلع هوای زیاد در حین غذا خوردن، نوشیدن مایعات و یا جویدن آدامس ایجاد شود.

گاز پایین روده در اثر عمل باکتری ها روی مواد غذایی ایجاد می شود. اگر مواد غذایی که به روده بزرگ می رسند، تجزیه نشده باشند، گاز روده ای رخ می دهد.

اگر باکتری ها باعث گاز روده ای شوند، این گاز از هیدروژن، دی اکسید کربن و گاهی اوقات متان ساخته شده است.

غذاهایی که باعث تولید گاز می شوند

برخی موادغذایی به طور کامل هضم نمی شوند و توسط باکتری های روده، تجزیه شده و به قطعات کوچک تر و گاز تبدیل می شوند.

مواد خوراکی که مولد گاز روده ای هستند، شامل موارد زیر است:

- حبوبات مثل لوبیا و عدس

- شیرو لبنیات

- فروکتوز و سوربیتول که در برخی میوه ها یافت می شوند و همچنین به عنوان شیرین کننده مصنوعی مورد استفاده می باشند.

بیماری های گوارشی که باعث تولید گاز می شوند

1- سندرم دامپینگ: اگر شما قسمتی از معده خود را با عمل جراحی براشته باشید و یا عمل بای‌پس معده را برای لاغری انجام داده باشید، به احتمال زیاد دچار این سندرم خواهید شد. در این بیماری، محتویات هضم نشده معده خیلی سریع به داخل روده کوچک منتقل می شوند و باعث درد شکم، تهوع و اسهال می گردد.

2- آلرژی غذایی: اگر دچار آلرژی یا حساسیت غذایی باشید، با خوردن مقدار کمی از غذای آلرژی زا، سیستم ایمنی بدن واکنش نشان می دهد. تهوع، استفراغ، درد شکم، اسهال، ورم لب ها، صورت، زبان و حلق و سوزش دهان، کهیر و مشکلات تنفسی و افت شدید فشار خون از جمله علائم آلرژی غذایی هستند. بنابراین اگر دارای آلرژی غذایی هستید، از مصرف غذاهای آلرژی زا باید جدا خودداری کنید، زیرا می تواند باعث شوک آنافیلاکسی شود که کشنده است.

3- عدم تحمل غذایی مانند عدم تحمل لاکتوز: مربوط به سیستم گوارشی می باشد و دارای علائم نفخ، درد قسمت پایینی شکم و یا صدای قسمت پایینی شکم، اسهال و تهوع است.

4- ریفلاکس معده: در این بیماری اسید و محتویات معده به سمت مری بر می گردد و باعث احساس سوزش سر دل یا ترش کردن غذا می شود.

5- فلج معده یا گاستروپارز: در بیماری فلج معده، عضلات معده کار خود را درست انجام نمی دهند و معده به طور کامل تخلیه نمی شود و باعث مشکلات گوارشی و مشکلاتی در سطح قند خون و تغذیه می گردد.

6- سندرم روده تحریک پذیر (IBS): بیماری سندروم روده تحریک پذیر بر روده بزرگ اثر دارد و موجب گرفتگی و دردهای شکمی، نفخ، اسهال و یبوست می گردد.

7- زخم پپتیک: موجب ایجاد زخم در معده و قسمت ابتدایی روده کوچک (دوازدهه) می گردد. از شایع ترین علامت های این زخم، درد شکمی می باشد.

8- بیماری سلیاک: سلیاک واکنش ایمنی بدن نسبت به پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار (گلوتن) است. در این بیماری روده آسیب می بیند که باعث از دست دادن وزن، سوء جذب، نفخ و گاهی اوقات اسهال می شود و در نهایت مغز، سیستم عصبی، استخوان ها، کبد و سایر اندام ها از تغذیه لازم برخوردار نخواهند شد.

چه موقع باید نزد پزشک رفت؟

گاز روده ای به ندرت نشاندهنده مشکلی جدی و خطرناک است.

گاز روده ای می تواند باعث ناراحتی و خجالت فرد شود.

اگر این گاز شما را اذیت می کند، رژیم غذایی خود را تغییر دهید.

اگر گاز روده ای شما با تغییر رژیم غذایی وجود داشت و یا بدتر شد، نزد پزشک متخصص گوارش بروید.

اگر گاز روده ای همراه با تهوع، اسهال، یبوست، کاهش وزن بی دلیل، وجود خون در مدفوع و یا سوزش سر دل باشد، نیز بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

مطالب مرتبط:

چرا شکم صدا می کند؟

با درد معده چه کنیم؟

نفخ شکم اذیت‌تان می‌کند؟

قاروقور شکم ربطی به گرسنگی ندارد