آیا طوفان حضرت نوح جهانی بود؟

پرسش

مگر در زمان حضرت نوح طوفانی بزرگ رخ نداد و همه جهان را آب گرفت و کشتی ایشان بالای کوه به گل نشست؟ و ایشان از هر حیوان یک جفت سوار کشتی کردند؟ پس چگونه ببر آمریکایی به آمریکا رفت و خرس قطبی به قطب رفت؟ در حالی‌که جدا شدن قاره‌ها از یکدیگر مربوط به 200 میلیون سال پیش است؟

پاسخ اجمالی

نظر به این ‌که هدف قرآن از بیان سرگذشت اقوام پیشین، بیان نکته‌‏هاى تربیتى و عبرت آموزی است؛ از این‌رو در بسیاری از موارد به بحث‌های جانبی نپرداخته است؛ مثلاً در بیان ماجرای اصحاب کهف ضمن بیان اختلاف در شمار آنان، به تعداد آن تصریح نکرده است، و در بحث طوفان نوح نیز به جهانی بودن و یا نبودن آن تصریح ننموده است؛ لذا پیرامون این موضوع دو دیدگاه وجود دارد که بنابر یک دیدگاه، این طوفان منطقه‌ای بوده، نه جهانی؛[1] از این‌رو برخی از مفسران گفته‌‌اند: احتمال منطقه‌‏اى بودن آن نیز به ‌کلى منتفى نیست؛ زیرا اطلاق کلمه «ارض» بر یک منطقه وسیع جهان، در قرآن مکرّر آمده است، چنان‌که در سرگذشت بنى اسرائیل مى‌‏خوانیم: «وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِینَ کانُوا یُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا»؛[2] مشرق‌‌ها و مغرب‌‌هاى زمین را در اختیار گروه مستضعفان (بنى اسرائیل) قرار دادیم.

حمل حیوانات در کشتى نیز ممکن است به خاطر این باشد که در آن قسمت از زمین، نسل حیوانات قطع نگردد، بویژه این‌‌ که در آن روز نقل و انتقال حیوانات از نقطه‌‏هاى دوردست کار آسانى نبود.

این نکته نیز قابل توجه است که طوفان حضرت نوح به عنوان مجازات آن قوم سرکش بود، و ما هیچ دلیلى در دست نداریم که دعوت نوح به سراسر زمین رسیده باشد، اصولاً با وسائل آن زمان رسیدن دعوت یک پیامبر(در عصر خودش) به همه نقاط، بسیار بعید به نظر مى‏رسد.[3]

بنابر این، جایی برای پرسش مطرح شده باقی نمی‌ماند. امّا اگر جهانی بودن طوفان را بپذیریم، همان‌طور که این حیوانات از آن مناطق جمع آوری شدند، پس از آرام شدن طوفان، دوباره به همان مناطق برگردانده شدند.

بی نوشت:

[1]. و این منافات ندارد که بپذیریم که رسالت حضرت نوح (ع) جهانی بوده است.

[2]. اعراف، 137.

[3]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏9، ص 103، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.

بخش اعتقادات شیعه تبیان

منبع: برسمان قرآنی