تبیان، دستیار زندگی
. در بافت آبکش مجموعه ای از سلول های مشابه به هم متحد شده و لوله آبکش را می سازند. در آبکش سلول اصلی، عنصر آبکشی است. آبکش شبیه چوب بافت مرکب است ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بافت های مرکب

در مطلب قبل دانستیم که بافت آوندی بافتی مرکب است و دانستیم بافت های مرکب چوب و آبکش هستند. هم چنین نکاتی در رابطه با بافت چوبی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه می خوانیم...

بافت های مرکب (2)

آبکش

آبکش و چوب در روند کم و بیش مشابهی نمو پیدا می کنند. در بافت آبکش مجموعه ای از سلول های مشابه به هم متحد شده و لوله آبکش را می سازند. در آبکش، سلول اصلی، عنصر آبکشی است. آبکش شبیه چوب، بافت مرکب است و از عناصر زیر ساخته شده است:

1- لوله ی آبکش (عناصر آبکش)
2- سلول های همراه
3- فیبرهای آبکش
4- پارانشیم آبکش

در نهانزادان آوندی و بازدانگان تنها سلول های آبکش و پارانشیم آبکش در بافت آبکش وجود دارند. در بافت آبکشِ برخی از بازدانگان، سلول های آبکش، پارانشیم آبکش و فیبرهای آبکش دیده می شوند. در نهاندانگان، لوله های آبکش، سلول های همراه، فیبر های آبکش، اسکلرئید ها و سلول های ترشحی در بافت آبکش دیده می شوند.

لوله ی آبکش

عناصر هدایت کننده شیره ی پرورده در بافت آبکش به عنوان عناصر آبکش شناخته شده اند. عناصر آبکش به صورت سلول های آبکش با تخصص یافتگی کمتر و لوله های آبکش با تخصص یافتگی بیشتر تقسیم می شوند. لوله های آبکش سلول های نسبتا طویل و بسیار اختصاصی در گیاهان گلدار برای حرکت مواد آلی هستند. دیواره های انتهایی دارای منافذ آبکش می باشد.

دیواره ی انتهایی لوله ی آبکش، صفحه ی آبکش نامیده می شود. در سلول های آبکش منافذ بر روی دیواره های جانبی پراکنده هستند و سلول های استوانه ای دارای انتهای باریک هستند.

بافت های مرکب (2)

سلول های همراه

نوعی تخصص یافته از سلول های پارانشیمی هستند که در منشاء، موقعیت و عملکرد با عناصر لوله آبکش مرتبط هستند. در برش عرضی سلول های همراه معمولا به شکل سلول های کوچک، سه ضلعی یا مستطیلی شکل در کنار عنصر لوله ی آبکش دیده می شوند.

این سلول ها زنده و دارای سیتوپلاسم فراوان و هسته ی طویل مشخصی هستند که در سراسر عمر سلول باقی می ماند، در حالی که هسته های لوله های آبکش در طی نمو آن ها تحلیل می روند.

سلول های همراه فاقد نشاسته هستند.

این سلول ها هم چنین از تقسیم طولی سلول مادر عنصر لوله آبکش قبل از تخصص یافتگی آن، جدا می شوند. سلول های همراه فقط درنهاندانگان یافت می شوند. سلول های آبکش بازدانگان  و نهانزادان آوندی فاقد سلول های همراه هستند.

در کنار سلول های آبکش بازدانگان، سلول های آلبومینوئیدی دارای ذخیره پروتئینی وجود دارد که از نظر منشاء با سلول های آبکش متفاوت هستند.

بافت های مرکب (2)

فیبر های آبکش

در اکثر گیاهان گلدار، فیبر ها بخش قابل توجهی از آبکش اولیه و ثانویه را تشکیل می دهند. این فیبر ها در آّبکش نهانزادان آوندی دیده نمی شوند.

پارانشیم آبکش

آبکش دارای سلول های پارانشیمی است که این سلول ها زنده و دارای ذخیره ی نشاسته، چربی و دیگر مواد آلی هستند.

تانن ها رزین ها نیز در این سلول ها یافت می شوند.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تنظیم: یگانه داودی