دستاورد برتر دبستان سلمه

در هشتمین جشنواره پژوهش های دانش آموزی تبیان

پژوهشگران جوان دبستان سلمه به مدریریت سرکار خانم میرزا خانی در هشتمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان شرکت کردند. سمینار آبیاری عجیب از این دبستان جز برترین سمینارهای این دوره از جشنواره شد. مهتا دلاوری خورهه و فاطمه ودادی، دانش پژوهان عزیزی هستند که این پروژه را با راهنمایی های سرکار خانم صادقی و سرکار خانم یگانه انجام دادند. خلاصه ای از این پروژه برای علاقه مندان ارایه می گردد.

از دوران قدیم کشاورزی در بین ایرانیان اهمیت زیادی داشته است. چه در دین زرتشت،‌ چه در دین اسلام به کشاورزی اهمیت زیادی داده شده است.

چون آبیاری برخی از قسمت های ناهموار و کوهستانی کشور دشواراست به فکر افتادیم تا وسیله ای برای آسان شدن آبیاری این مناطق بسازیم.

یکی از وسایلی است که برای زمین های خاص (باغ های معلق بابل)مورد استفاده قرار گرفته، مارپیچ ارشمیدس است.

که به آبیاری زمین های پرشیب کمک به سزایی می کند و قابلیت کشاورزی را در مناطق کوهستانی به ما می دهد.

پیچ ارشمیدس یکی دیگر از ساخته‌های جالب اوست که از آن برای بالا بردن آب استفاده می‌شود.

پیچ ارشمیدس پیچ بسیار بزرگی است كه در گذشته از آن برای آبیاری و بالا كشیدن آب‌های زیر زمینی استفاده می‌كردند.

این پیچ سطح شیبداری به شكل مارپیچ است كه محور آن زاویه‌ای 45 درجه با راستای افقی می‌سازد.

یک سر پیچ در مخزن آب قرار دارد و با چرخاندن پیچ، آب وارد فضای میان دنده‌ها می‌شود و از لوله بالا می‌رود. در حقیقت در این دستگاه، انتقال مواد به وسیله سطح مارپیچ صورت می‌گیرد.

^{مدلی از« پیچ ارشمیدس» که برای بالا بردن آب از آن استفاده می‌شود}

طراحی

فهرست مواد و وسایل لازم:

• چسب صنعتی (کارتون)
• 3 عدد ظرف (مانند کفه ی چوب)
• لوله پلیکای نازک یا هر لوله ی دیگر (5/0 متر)
• 2 ظرف پلاستیکی
• پایه
• شلنگ(4متر)
• خاک، گل و گیاه طبیعی

روش ساخت

1. ابتدا شلنگ را به دور لوله پلیکا به صورت تقریبا افقی و چسبیده به هم بپیچید. هر سه چهار دوری که می پیچید با چسب نواری آن را به لوله بچسبانید تا باز نشود.این کار را تا انتهای شلنگ ادامه دهید.

2. ظرف هایی را که برای گیاهان تهیه کردیم را با پایه هایی مانند میله ی آهنی جوشکاری می کنیم.

3.خاک را در ظرف ها بریزید ولی حالت جوی مانند برای آن درست کنید.

4.مارپیچ ارشمیدس را در کنار ظرف ها قرار دهید و ظرف آبی را در زیر آن بگذارید.

5.دستگاه چرخان را به آن وصل کنید.

آزمایش، ثبت داده ها و تحلیل نمونه اولیه

ابتدا ما تصمیم گرفتیم شلنگی را که به طور مارپیچی ارشمیدس چرخاندیم، سوراخ کنیم و شلنگی را از درون آن رد کنیم ولی این ایده ما به سرانجام نرسید، تصمیم گرفتیم حالت جوی مانند درست کنیم.

طراحی مجدد، آزمایش مجدد، ثبت و تحلیل داده

ما کمی که به جلو رفتیم دیدیم نمی توانیم با دست مارپیچ ارشمیدس را بچرخانیم و به دستگاهی نیاز داشتیم تا مارپیچ ارشمیدس را به راحتی بچرخاند و در زمان معینی آن را شروع به چرخاندن کند.

نتیجه گیری

گروه ما پس از طراحی اولیه ی مارپیچ ارشمیدس، به این نتیجه رسید که می توان از این وسیله برای آبیاری گیاهان در مناطق شیبدار(مانند مناطق کوهستانی و پارک های جنگلی و ...) استفاده کرد و به این منظور از یک دستگاه چرخان استفاده شد. این دستگاه می تواند در زمان تعیین شده شروع به چرخاندن مارپیچ کند و آب را برخلاف نیروی گرانش بالا ببرد و به گیاهانی که در سطح بالاتر از زمین قرار دارند بریزد.

بخش پژوهش تبیان - تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی